Ngày Thế giới tim mạch 29/9: Thay đổi nhận thức, phòng ngừa bệnh tim mạch từ sớm

Theo thống kê của Bộ Y tế, bệnh tim mạch vẫn là nguyên nhân tử vong hàng đầu trên thế giới cũng như tại Việt Nam, với hơn 18,8 triệu ca tử vong toàn cầu và khoảng 200.000 ca mỗi năm ở nước ta.

Đáng chú ý hiện có khoảng 25% người Việt trưởng thành đang mắc bệnh tim mạch và có xu hướng ngày càng trẻ hóa. Song, thực tế còn rất nhiều người vẫn chủ quan trong việc phòng ngừa bệnh lý này.

Đi bộ 30 phút mỗi ngày và ít nhất 5 lần mỗi tuần trong vòng 3-6 tháng có thể làm giảm được 10% tần số tim so với lúc đầu, giúp phòng ngừa các biến chứng tim mạch.

Bệnh tim mạch ngày càng trẻ hóa

Thời gian gần đây, các bệnh viện tiếp nhận nhiều ca bệnh tim mạch diễn tiến nặng là người trẻ tuổi. Theo các bác sĩ, bên cạnh yếu tố bẩm sinh, bệnh lý nền thì căng thẳng kéo dài, ăn uống, sinh hoạt thiếu khoa học, lạm dụng rượu bia, thuốc lá… là những nguyên nhân khiến ngày càng nhiều người trẻ mắc các bệnh về tim mạch, đột quỵ.

Mới đây, BVĐK Vĩnh Long đã cấp cứu kịp thời, giành lại sự sống cho bệnh nhân (BN) tên L.V.D. (46 tuổi) bị nhồi máu cơ tim (NMCT). BN nhập viện trong tình trạng đau thắt ngực dữ dội, đau lan từ thượng vị sang ngực trái, vã mồ hôi lạnh- những biểu hiện điển hình của NMCT cấp.

Tại Khoa Cấp cứu, sau khi thực hiện các xét nghiệm cận lâm sàng, các bác sĩ xác định BN bị NMCT cấp vùng trước (STEMI thành trước).

Trong nhịp xử trí khẩn trương, BN nhanh chóng được chuyển đến phòng can thiệp và chỉ định tiến hành chụp DSA- động mạch vành cấp cứu. Kết luận chụp DSA cho thấy BN bị bệnh mạch vành 1 nhánh, bán tắc nhánh LAD do huyết khối- một vị trí nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong nếu không can thiệp kịp thời. Ê kíp bác sĩ tim mạch đã tiến hành đặt một stent phủ thuốc mở thông đoạn tắc. Sau can thiệp, BN tỉnh táo, hết đau ngực và các chỉ số sinh hiệu trở lại ổn định.

Theo các bác sĩ, các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu, béo phì cùng tác động của lối sống đô thị ngày càng phổ biến, khiến bệnh lý tim mạch không chỉ gia tăng mà còn trẻ hóa. Thực tế này đòi hỏi ngành y tế phải chuyển từ tiếp cận bị động sang chủ động, chú trọng phòng ngừa, phát hiện sớm và can thiệp kịp thời.

Phòng ngừa sớm các nguy cơ

“Ổn định huyết áp để bảo vệ trái tim”-là chủ đề ngày Tim mạch thế giới nhằm nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc kiểm soát huyết áp trong phòng ngừa bệnh tim mạch, bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống.

BS.CK2 Lê Thanh Đức- Phó Giám đốc BVĐK Vĩnh Long khuyến cáo, người dân cần chủ động theo dõi huyết áp, phòng ngừa tăng huyết áp cũng như các biến cố tim mạch do tăng huyết áp gây ra. “Hiện nay, tăng huyết áp thường được gọi là “kẻ giết người thầm lặng” vì không gây ra các triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu nhưng lại làm tổn thương mạch máu một cách từ từ và lâu dài. Tăng huyết áp có thể gây NMCT, nhồi máu não và nhiều biến chứng khác như: phì đại cơ tim, suy tim, xuất huyết đáy mắt, suy thận và các bệnh động mạch chủ…”-BS Thanh Đức lưu ý.

Việc kiểm tra huyết áp thường xuyên, nhất là những người có những yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch là rất quan trọng. Mỗi người có thể chủ động phát hiện tăng huyết áp bằng cách tự đo huyết áp hoặc đến các cơ sở y tế gần nhất. Chỉ cần 1 trong 2 trị số: huyết áp tâm thu (số trên) từ 140 mmHg trở lên, huyết áp tâm trương (số dưới) từ 90 mmHg trở lên thì được xem tăng huyết áp.

Trong trường hợp được chẩn đoán tăng huyết áp, người bệnh cần tuân thủ việc sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ và duy trì chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, tập luyện đều đặn. Về việc tuân thủ sử dụng thuốc, người bệnh chỉ cần nhớ uống thuốc chuẩn theo 3Đ (đúng thuốc đã kê, đủ liều đã dặn, đều đặn mỗi ngày).

“Để giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, người dân nên khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và phòng ngừa sớm các yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến bệnh tim mạch. Cần chú ý có chế độ ăn giảm muối, giảm mỡ, giảm tinh bột, hạn chế sử dụng thức ăn nhanh; tăng cường chất xơ, đậu, cá, rau quả xanh,... Không hút thuốc lá, hạn chế sử dụng bia, rượu. Thường xuyên rèn luyện tập thể dục vừa sức khoảng 30-45 phút/ngày; duy trì cân nặng hợp lý để tránh được những bệnh tim mạch.

Đối với người đang điều trị bệnh tim mạch, cần tuân thủ điều trị và chế độ sinh hoạt, tập luyện phù hợp như đi bộ mỗi ngày để rèn luyện trái tim của mình có một nhịp đập khỏe mạnh hơn, từ đó duy trì sự ổn định của huyết áp và khỏe mạnh hơn”-BS Thanh Đức khuyến cáo.

Bài, ảnh: SÔNG TRĂNG