Chủ động kiểm soát bệnh lao trong cộng đồng

 Ngành y tế Vĩnh Long đã và đang chủ động khám, sàng lọc để phát hiện sớm bệnh lao trong cộng đồng nhằm hướng tới mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030. 

Chương trình chống lao của tỉnh đang triển khai nhiều giải pháp phát hiện sớm bệnh nhân lao.

Tích cực sàng lọc bệnh trong cộng đồng 

Vĩnh Long là một trong những địa phương có dịch tễ lao cao. Để hướng tới mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030, cùng với cả nước, chương trình chống lao của tỉnh Vĩnh Long đang triển khai nhiều giải pháp phát hiện sớm bệnh nhân (BN) lao, quản lý điều trị khống chế nguồn lây lao trong cộng đồng. 

Tại nhiều địa phương trong tỉnh, Bệnh viện Phổi Vĩnh Long chủ động khám sàng lọc, chụp X-quang phổi, thử đàm miễn phí cho người cao tuổi, người có người thân mắc bệnh lao, có tiếp xúc người nhà BN lao và người có nguy cơ cao như có bệnh nền đái tháo đường, cao huyết áp, bệnh hô hấp mãn tính. Những trường hợp có tổn thương phổi sau X-quang còn được lấy mẫu xét nghiệm và thử phản ứng để phát hiện lao tiềm ẩn.

Tuổi cao, có nhiều bệnh nền, ông Thạch Khương (78 tuổi, xã Trà Côn) cho biết: “Có đoàn bác sĩ về tầm soát bệnh lao tại địa phương nên tui được đo huyết áp, chụp X-quang phổi, thử đàm để tìm vi trùng lao. Rất mừng là qua khám tui không mắc lao nhưng biết được mình cần ăn uống kỹ để phòng bệnh”.

Từ ngày 22/8-20/9, Bệnh viện Phổi Vĩnh Long tổ chức chương trình khám tầm soát bệnh lao cho trên 6.900 người tại 10 xã, phường trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long. Đây là hoạt động nằm trong kế hoạch tăng cường phát hiện ca lao và lao tiềm ẩn tại cộng đồng do Dự án USAID- SET (Hỗ trợ chấm dứt bệnh lao do Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ) tài trợ nhằm góp phần vào mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030.
Được chụp X-quang phổi, xét nghiệm chuyên sâu tầm soát bệnh lao miễn phí, tư vấn chăm sóc sức khỏe và hướng dẫn điều trị khi phát hiện mắc bệnh, nhiều người dân yên tâm cho sức khỏe bản thân và cộng đồng trước căn bệnh truyền nhiễm này.

Do gia đình có người mắc lao đã điều trị khỏi được hơn 1 năm nên khi biết có chương trình, bà Nguyễn Thị Tuyết Nhung (xã Vĩnh Xuân) tới khám. “Rất mừng là cô không bị bệnh. Cô thấy chương trình rất có ý nghĩa, người dân không phải đi xa, không phải tốn kém tiền bạc, có bác sĩ của bệnh viện trực tiếp khám, còn được chụp X-quang phát hiện sớm bệnh rồi còn được tư vấn sức khỏe để phòng mắc lao nữa”. 

Chung tay đẩy lùi bệnh lao 

Ngành y tế đang chủ động tầm soát, sàng lọc phát hiện bệnh nhân lao, lao tiềm ẩn trong cộng đồng.

Lao là căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nên tất cả mọi người đều có nguy cơ mắc bệnh lao. Theo Chương trình chống lao tỉnh Vĩnh Long, dịch tễ lao ở tỉnh vẫn còn cao và số BN lao được phát hiện hàng năm chỉ đạt khoảng 70%, có nghĩa là có tới 30% số BN lao trong cộng đồng chưa được phát hiện và điều trị. Chủ động khám tầm soát lao tại cộng đồng không chỉ giúp phát hiện sớm ca bệnh để nâng cao hiệu quả điều trị mà còn góp phần giảm thiểu nguồn lây tại cộng đồng. 

Chia sẻ về lợi ích của việc khám phát hiện bệnh lao chủ động ở cộng đồng, BS.CK2 Huỳnh Thị Mỹ Tiên- Trưởng Phòng Kế hoạch tài chính- chỉ đạo tuyến Bệnh viện Phổi Vĩnh Long chia sẻ: Trước đây, chúng ta đợi người dân có triệu chứng đến khám để phát hiện lao thì nay chúng ta phải chủ động đến với người dân bằng chiến lược 2X (chẩn đoán bệnh lao bằng phương pháp chụp X-quang ngực và xét nghiệm GeneXpert- phương pháp phát hiện vi khuẩn lao). Nếu qua sàng lọc phát hiện mắc lao BN sẽ được đưa vào chương trình điều trị. Nếu thuộc nhóm lao tiềm ẩn sẽ được theo dõi thường xuyên. BN lao phát hiện bệnh càng sớm thì hiệu quả điều trị bệnh sẽ cao hơn và không để lại di chứng nhiều. 

“Nhờ hoạt động chủ động sàng lọc, phát hiện bệnh lao trong cộng đồng, ngành y tế Vĩnh Long không chỉ giúp phát hiện sớm ca mắc lao, giúp người dân điều trị khỏi bệnh không để lại di chứng. Và, quan trọng hơn là góp phần giảm thiểu nguồn lây tại cộng đồng. Số BN này là nguồn lây chính cho cộng đồng và tỷ lệ điều trị thành công gần 95%”- BS Mỹ Tiên cho biết.

Để đạt mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2030, bên cạnh các hoạt động phòng chống lao của tỉnh, người dân cũng cần nâng cao thể trạng, có chế độ dinh dưỡng phù hợp, khi có biểu hiện ho kéo dài, có tiếp xúc với người mắc bệnh lao hay có bệnh mãn tính cần đến cơ sở y tế khám tầm soát bệnh lao. Chấm dứt bệnh lao ở Việt Nam nghĩa là tránh đi cái chết không đáng có của hơn 10.000 người một năm và hàng trăm ngàn gia đình không phải lo lắng vì có người mắc lao. 

Bài, ảnh: THÚY QUYÊN