Hút thuốc lá dễ dẫn đến đột quỵ

Hiện sức khỏe bệnh nhân N.V.E. hồi phục ổn định, nhận thức tốt, tay chân đã có thể cử động gần như bình thường.

Theo các bác sĩ, một yếu tố nguy cơ đột quỵ (ĐQ) đã được giới khoa học thế giới chứng minh đó là hút thuốc lá. Thuốc lá không chỉ là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư, mà còn gây ĐQ. Bởi việc hút thuốc lá có thể khiến mạch máu bị tắc nghẽn, xơ chai và hình thành cục máu đông dễ dàng.

Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long vừa can thiệp cứu sống bệnh nhân 69 tuổi bị ĐQ nhồi máu não, do tắc động mạch thân nền. Đây là ĐQ nguy hiểm nhất, tiên lượng xấu, nguy cơ tử vong cao nếu không được điều trị kịp thời.

Bệnh nhân N.V.E. (69 tuổi, ngụ tỉnh Hậu Giang) đột ngột lơ mơ, nói chuyện lẫn lộn, tiếp xúc kém, kèm yếu liệt nửa người trái, nhịp thở bất thường… BN được người nhà phát hiện và đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long. Gia đình cho biết, ông E. có tiền sử hút thuốc lá lâu năm và có bệnh tăng huyết áp, điều trị không thường xuyên.

Xác định đây là một trường hợp ĐQ cấp và còn trong thời gian vàng (dưới 6 tiếng kể từ thời điểm khởi phát triệu chứng đến lúc vào khoa cấp cứu). Ngay lập tức, các bác sĩ đã kích hoạt quy trình cấp cứu người bệnh ĐQ cấp, được chụp cắt sọ não- mạch máu não và làm các xét nghiệm liên quan.

Dựa trên kết quả cận lâm sàng, các bác sĩ đã hội chẩn chuyên khoa, chẩn đoán bệnh nhân bị ĐQ nhồi máu não cấp giờ thứ 2, do tắc động mạch thân nền; chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết (làm tan cục máu đông) đường tĩnh mạch và chuyển đến phòng chụp và can thiệp mạch máu não kiểm tra mức độ tái thông của động mạch thân nền. Qua kiểm tra, động mạch thân nền chưa được tái thông sau khi dùng thuốc tiêu sợi huyết, nên ê kíp can thiệp mạch não đã quyết định hút huyết khối, kèm nong bóng để tái thông lại động mạch thân nền.

Ca can thiệp thành công diễn ra trong 2 giờ, bệnh nhân được điều trị tích cực giai đoạn tiếp theo. Hiện, sức khỏe bệnh nhân hồi phục ổn định, nhận thức tốt, tay chân đã có thể cử động gần như bình thường.

BS.CK2 Lê Minh Thiên- Khoa Can thiệp nội mạch- Nội tim mạch (Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long) cho biết: “Nhồi máu não do tắc động mạch thân nền là thể ĐQ nguy hiểm nhất, tiên lượng xấu, nguy cơ tử vong cao từ 75-80%; có thể bị di chứng tàn phế cao nếu không được điều trị sớm trong thời gian vàng. Với những trường hợp đột nhiên xuất hiện triệu chứng như: méo miệng, liệt nửa người, nói khó hoặc không nói được, đau đầu, chóng mặt… nghi ngờ do ĐQ cần đến ngay bệnh viện có trung tâm ĐQ chuyên sâu để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Sự thành công trong điều trị ĐQ tỷ lệ thuận với thời gian người bệnh đến được cơ sở y tế; trong đó, thời gian tốt nhất là trước 6 giờ tính từ khi xuất hiện triệu chứng bệnh…”.

Theo các bác sĩ, nếu người hút thuốc lá nhiều hơn 1 gói/ngày thì nguy cơ ĐQ tăng lên gấp 4 lần so với mức trung bình, còn hút thuốc ít hơn thì nguy cơ ĐQ cao gấp đôi so với mức bình thường. Và do đó, việc ngưng hút thuốc từ 2 năm trở lên, nguy cơ ĐQ bắt đầu giảm xuống và nếu ngưng được 5 năm thì nguy cơ trở về bằng với người không hút thuốc.

Để phòng tránh biến chứng ĐQ, bệnh nhân cần uống thuốc và tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ. Loại bỏ các yếu tố nguy cơ khỏi cuộc sống hàng ngày như hút thuốc lá, ít vận động, thường xuyên căng thẳng, thừa cân béo phì, chế độ ăn nhiều muối và chất béo xấu, không kiểm soát tốt bệnh lý nền như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn mỡ máu…

Bài, ảnh: MAI ANH