Nhiều bệnh lý nguy hiểm do hút thuốc lá

Hút thuốc lá là nguyên nhân gây bệnh và tử vong của rất nhiều bệnh. Khói thuốc lá gây ra khoảng 25 căn bệnh, trong đó có nhiều bệnh lý nguy hiểm như ung thư, bệnh tim mạch, bệnh hô hấp và ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản.

 

Hút thuốc lá là nguyên nhân gây bệnh và tử vong của rất nhiều bệnh. Khói thuốc lá gây ra khoảng 25 căn bệnh, trong đó có nhiều bệnh lý nguy hiểm như ung thư, bệnh tim mạch, bệnh hô hấp và ảnh hưởng tới sức khỏe sinh sản.

Ở Bệnh viện Lao và Bệnh phổi Vĩnh Long, trên 90% bệnh nhân đến khám có tiền sử hút thuốc lá.

Sau nhiều năm hút thuốc lá, những bệnh nhân đang nằm điều trị tại Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh đang từng ngày gánh chịu hậu quả nặng nề.

Căn bệnh viêm phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) khiến họ phải thường xuyên nhập viện điều trị trong thời gian dài. Đây là tên của một nhóm các bệnh phổi bao gồm: viêm phế quản mãn, khí phế thủng và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Các triệu chứng điển hình của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính bao gồm: khó thở khi gắng sức, ho khạc đờm dai dẳng và thường xuyên nhiễm trùng phổi.

Theo các bác sĩ, khoảng 90% các ca mắc COPD là do hút thuốc lá. Khả năng tiến triển đến bệnh COPD gia tăng khi hút thuốc lá càng nhiều và thời gian hút càng dài. Do khói thuốc kích thích và gây viêm tại phổi hình thành nên các xơ sẹo.

Còn lại là do các các yếu tố nguy cơ khác như: môi trường làm việc nhiều khói bụi, di truyền, tuổi cao. Ngoài ra, việc điều trị những người hút thuốc lá ngoài việc gách chịu nguy cơ mắc bệnh tật nhiều hơn thì họ còn chịu đựng bệnh tật ở mức độ nặng hơn. Ở Việt Nam, số người chết vì COPD thậm chí còn nhiều hơn số người chết vì ung thư.

Ông Lê Văn Vĩnh (xã Bình Phước- Mang Thít) cảm thấy khó thở đã lâu nhưng ông vẫn gắng sức. Đến khi nhập viện thì bệnh đã ở giai đoạn nặng. “Tui khó thở cách đây đã 2 năm rồi. Đi mần thấy trong người mệt mỏi, đi lại không khỏe, lúc nào cũng thấy tức ngực. Đến khi tui vô bệnh viện này khám các bác sĩ chẩn đoán bị bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính”- ông Vĩnh cho hay.

Còn ông Nguyễn Văn Khả (xã Hiếu Nghĩa- Vũng Liêm) cũng đang điều trị COPD cho biết: “Bản thân tui bị bệnh rồi, rất là mệt, biết trước hút thuốc mà bị vậy tui không bao giờ hút. Tui khuyên những ai chưa từng hút đừng rớ tới nó và mọi người cố gắng bỏ tuyệt thuốc lá đi để có thể sống được lâu hơn”.

Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Thanh Truyền- Giám đốc Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh Vĩnh Long, COPD là bệnh rất hay gặp. Song, người bệnh thường chưa được chẩn đoán sớm và chưa quan tâm đến nó. Bởi lẽ các triệu chứng của bệnh COPD không đặc hiệu cho bệnh và nó giống với các bệnh hô hấp khác.

Bệnh nhân thường có các biểu hiện sớm nhất là ho kéo dài, có thể nhiều tháng, nhiều năm. Thứ hai là khi bệnh nặng có biểu hiện sức khỏe giảm- bệnh nhân đi lại hoặc làm việc nặng là nhanh mệt hay khó thở. Mức độ này sẽ tăng dần theo mức độ nặng của bệnh. Thông thường khi có biểu hiện khó thở người bệnh mới đi khám và khi đó bệnh không phải là ở giai đoạn sớm.

“Khi thói quen hút thuốc lá của họ khó bỏ thì dẫn đến hiệu quả điều trị cũng hạn chế. Người hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi tăng lên gấp 5 đến 10 lần. Còn đối với bệnh COPD những người hút thuốc lá có nguy cơ tăng lên 10 lần”- bác sĩ Thanh Truyền khuyến cao.

Khoa học chứng minh khói thuốc lá chứa khoảng 60 chất gây ung thư, ngoài ra còn có các hoạt chất gây nghiện, gây độc tế bào, gây đột biến gien. 90% trường hợp ung thư phổi, 75% các trường hợp phổi tắc nghẽn mãn tính và 25% các trường hợp bệnh tim thiếu máu cục bộ có liên quan đến thuốc lá.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Huỳnh Kim Phương- Trưởng khoa Nội Tim mạch lão khoa Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Long- cho biết: “Khói thuốc lá thấm vào máu ảnh hưởng đến tim mạch rất nhiều. Nó làm cho tổn thương thành mạch ảnh hưởng trực tiếp đến độ kết dính trong thành mạch- đặc biệt khi đang hút thuốc lá chất nicotin trong thuốc lá làm cho bệnh nhân rối loạn nhịp tim nhanh làm huyết áp không ổn định. Chính gì vậy những biến chứng của thuốc lá rất là nhiều”.

Theo số liệu của cơ quan chuyên môn, Việt Nam nằm trong số các nước có số người hút thuốc lá cao của thế giới với khoảng 13 triệu người hút, ngoài ra có hơn 30 triệu người bị ảnh hưởng do hít khói thuốc thụ động. Khoảng 26% thanh thiếu niên độ tuổi 14 - 24 đã làm quen với khói thuốc.

Hút 1 điếu thuốc lá giảm 5,5 phút tuổi thọ. Số người tử vong do thuốc lá gây ra gấp 3 lần số người chết vì HIV và tai nạn giao thông.

TS. bác sĩ Trần Chí Cường- Chủ tịch Hội Can thiệp thần kinh TP Hồ Chí Minh, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch TP Cần Thơ- khuyến cáo: “Hút thuốc lá càng trẻ thì tác hại càng lớn và không ít bệnh nhân bệnh do bị hút thuốc lá thụ động. Đó là trẻ con, phụ nữ và rất nhiều trường hợp sảy thai khi hút thuốc lá thụ động. Rất nhiều trẻ em trong gia đình có người hút thuốc lá những đứa trẻ đó rất dễ bị viêm phổi, hen suyễn và rất dễ bị bệnh lý đường hô hấp và nếu tiếp xúc lâu ngày có thể gây ung thư, đột quỵ nhồi máu cơ tim”.

Tác hại của việc hút thuốc lá hiện hữu và kéo dài. Do vậy, các bác sĩ khuyến cáo bỏ hút thuốc sớm ngày nào thì nâng cao tuổi thọ ngày đó. Những người có thói quen hút thuốc lá cần nghĩ đến sức khỏe không chỉ của bản thân mình mà hãy nghĩ và có trách nhiệm với con cái, gia đình mình và cộng đồng.

Bài, ảnh: THÚY QUYÊN