Thức ăn đường phố- tiện thì có tiện...

Rất cần thiết nâng cao ý thức đảm bảo VSATTP của loại hình buôn bán này ở cả người bán lẫn người mua.

Không phải ngẫu nhiên Tháng hành động vì chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) năm 2014 (từ ngày 15/4- 15/5) có chủ đề “An toàn thực phẩm thức ăn đường phố”. Loại hình kinh doanh thức ăn đường phố đang nở rộ, ngoài phục vụ nhu cầu thiết yếu hàng ngày của người dân, cũng còn vì sự mưu sinh của rất nhiều gia đình.

Trong khi việc tổ chức các bếp ăn tập thể ở trường học, bệnh viện, khu- cụm công nghiệp được nhận định khá “bài bản, hầu hết thực phẩm phục vụ bữa ăn đều có nguồn gốc rõ ràng”, thì nguồn nguyên liệu, cách chế biến và tổ chức buôn bán thức ăn đường phố hầu như chưa được quan tâm đúng mức.

Thức ăn đường phố: tiện lợi, nhanh gọn

Chị Phương N. (ngụ Phường 8- TP Vĩnh Long) đang là nhân viên một doanh nghiệp nhà nước. Hầu như mỗi tuần nhóm bạn chị có một đôi buổi tụ hội đi ăn uống từ trái cây dĩa, nước ép trái cây, sinh tố, súp cua, bò pía, bánh flan, cho đến mì xào, hủ tiếu gõ, cơm tấm đêm...

Chị nói “nhóm bạn hay tụ họp ăn uống chuyện vãn cho đỡ đừ sau một ngày làm việc, xả stress”. Mỗi bận tụ họp, chị cho biết không nhất thiết chọn hàng này quán kia mà “quán xá vỉa hè cũng được”, miễn không gian và không khí cuộc họp mặt xôm tụ là chịu.

Chị Thanh T. (ngụ Phường 9- TP Vĩnh Long) cũng là nhân viên nhà nước và làm việc theo ca kíp. Đang mùa nóng, hàng ngày đi làm về chị hay ghé các “quán” bán nước (những thùng xốp) đặt trên vỉa hè đường Phạm Hùng (Phường 9), mua nước mát.

Những dòng chữ vừa đủ to để đập vào mắt người đi đường dán mặt bên thùng xốp: chanh dây, mủ trôm, nha đam đường phèn, sâm lạnh,... 5.000 đ/chai. Mỗi lần như vậy, chị mua vài chai nha đam đường phèn về uống.

Theo tìm hiểu, nước ép hầu hết người dân tự làm, bán “bộc phát” khi mùa nắng nóng kéo dài gần đây.

Tôi ghé vào một “quán thùng xốp” nằm chếch cơ quan Báo Vĩnh Long về phía cầu Mỹ Thuận, mua một chai nước chanh dây ướp lạnh, hỏi nam thanh niên đang bán thì được biết: “Đặt thùng đây cả ngày, đắt thì em bán được 50 chai, ít hơn thì 40 chai, được từ 200- 250 chục ngàn đồng”.

Có hàng chục “quán thùng xốp” thế này đặt dọc vỉa hè đường Phạm Hùng. Khách vãng lai cần và thích thì cứ vô tư để giải cơn khát. Bận mua nước đó, tôi chẳng rõ nguồn cơn về nguồn gốc nước ép này từ đâu và cả chiếc chai nhựa trắng không nhãn mác chứa nước ép chanh dây. Những nước mát, món ăn thức uống kể trên chung quy được “định danh” là thức ăn đường phố.

BCĐ liên ngành ATVSTP tỉnh Vĩnh Long, cho rằng lợi ích của thức ăn đường phố là thuận tiện cho người tiêu dùng, tạo công ăn việc làm cho một lượng lớn người lao động. Thức ăn đường phố còn là nét văn hóa truyền thống mỗi vùng, miền.
 
Tuy nhiên, thức ăn đường phố cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ do không đảm bảo cơ sở vật chất; nguồn nguyên liệu không được lựa chọn kỹ; nơi bán hàng ở khu công cộng như đường phố, bến tàu bến xe, dễ ô nhiễm và có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm...

Hơn nữa, thức ăn đường phố không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng mà còn ảnh hưởng đến môi trường và mỹ quan đô thị.

Tiện lợi, nhanh gọn, phù hợp túi tiền, thức ăn đường phố là lựa chọn của nhiều CN để bắt đầu một ngày mưu sinh.

Tiềm ẩn nguy cơ khó kiểm soát, mất vệ sinh!

Nói đến thức ăn đường phố trên địa bàn tỉnh hiện nay, không thể không kể đến khu vực Khu công nghiệp Hòa Phú (xã Hòa Phú- Long Hồ), nơi tập trung hàng ngàn công nhân (CN).

Quan sát trong tầm 45 phút ở đây, phần lớn CN trước giờ vào ca làm sáng đều ghé vào những hàng bán đồ ăn ven đường. Thức ăn đường phố quanh khu vực này khá phong phú, từ bắp nấu, bánh cam, các loại xôi, bánh mì dồn thịt đến cháo lòng, cơm tấm...

Tiện lợi, nhanh gọn, dễ đổi món, giá rẻ và quan trọng là no cái bụng... là cách lý giải thường thấy của cánh CN nơi đây khi chọn cho mình thức ăn đường phố để “bỏ bụng” trước một ngày mưu sinh.

Nguyễn Thị Ngọc Bích- CN Công ty TNHH Tỷ Xuân nói rằng, thời gian trước hay mua đồ ăn sáng trước cổng công ty, nhưng thấy hình như không được an toàn lắm nên giờ tranh thủ dậy sớm làm đồ ăn sáng ở nhà cho yên tâm, vì “bây giờ thức ăn đường phố không được vệ sinh lắm”.

Đoàn Văn Thanh Hùng- CN một doanh nghiệp trên địa bàn này- cũng nói: “Không riêng gì thức ăn bán trước cổng công ty mà ngay cả bếp ăn của công ty làm đôi lúc tôi còn không ăn được. Nhiều người bán bây giờ không có ý thức giữ gìn vệ sinh gì hết, chỉ cần bán được thức ăn là được”.

Trao đổi với nhiều CN nữa, họ đồng tình cho rằng phần lớn thức ăn bán ngoài đường hiện nay không hợp vệ sinh. Nhiều người bán bánh không có che chắn gì hết, nào là bụi đường, nào là ruồi bâu, thấy hơi ngán ngại. Dù vậy với rất nhiều người, họ vẫn phải tranh thủ lót dạ buổi sáng từ những hàng quán ven đường này để kịp giờ vào làm việc.

Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long hiện có gần 2.000 cơ sở sản xuất, chế biến thực phẩm; khoảng 4.800 cơ sở kinh doanh thực phẩm; 4.676 cơ sở dịch vụ ăn uống; 154 bếp ăn tập thể và 1.754 cơ sở kinh doanh thức ăn đường phố.

Thức ăn đường phố với tiện lợi tối đa là đầu tư ít, thiết kế tối giản, phục vụ nhanh gọn và đặc biệt giá cả phải chăng đã thu hút một lượng lớn các đối tượng người tiêu dùng.

Thời gian qua dù chưa có sự cố nào nghiêm trọng về ngộ độc thực phẩm đối với người tiêu dùng do loại hình thức ăn đường phố mang lại, nhưng các ngành chức năng cho là buôn bán thức ăn đường phố vẫn khó kiểm soát và tiềm ẩn nguy cơ cao mất VSATTP.

Vì thế, rất cần thiết nâng cao ý thức đảm bảo VSATTP của loại hình buôn bán này ở người bán lẫn người mua.