Đuổi theo lộ trình...

Theo thống kê của BHXH tỉnh Vĩnh Long trong 6 tháng đầu năm, chỉ tính riêng lĩnh vực BHYT, độ bao phủ BHYT toàn dân giảm 1,8%.

Người dân khám bệnh và nhận thuốc BHYT tại Bệnh viện Y dược cổ truyền TP Vĩnh Long.

Theo thống kê của BHXH tỉnh Vĩnh Long trong 6 tháng đầu năm, chỉ tính riêng lĩnh vực BHYT, độ bao phủ BHYT toàn dân giảm 1,8%.

Tham gia BHYT giảm

Tổng số tham gia BHYT thống kê đến hết tháng 6/2013 là 589.051 người (thẻ BHYT còn giá trị sử dụng), chiếm 57,3% dân số toàn tỉnh. Tỷ lệ này cuối năm 2012 là 59,1%.

Vì sao tỷ lệ này sụt giảm? Nguyên nhân được mổ xẻ như sau: các nhóm đối tượng học sinh- sinh viên giảm (8,24%) do thẻ BHYT hết giá trị sử dụng nhưng không mua tiếp; hộ nghèo giảm (29,9%) do một số đã thoát nghèo, một số thẻ BHYT hết giá trị sử dụng nhưng chưa tổng hợp để cấp thẻ mới. Song song đó, nhóm đối tượng hộ gia đình, hộ cận nghèo tăng không nhiều cũng ảnh hưởng đến độ bảo phủ BHYT chung.

Mặc dù được Nhà nước hỗ trợ đến 90% mệnh giá mỗi thẻ BHYT, nhưng hộ cận nghèo trong tỉnh tham gia BHYT không tăng mà còn giảm. Nếu tháng 5/2013 có trên 4.000 người dân hộ cận nghèo tham gia BHYT thì trong tháng 6, con số trên chỉ là 1.800 người.

Đến hiện tại, tỷ lệ người dân hộ gia đình cận nghèo có thẻ BHYT còn hạn sử dụng chỉ đạt hơn 48%. Người lao động trong doanh nghiệp tư nhân, học sinh- sinh viên cũng tham gia BHYT thấp. Tính tổng số tham gia BHYT, BHXH và bảo hiểm thất nghiệp của tỉnh đến thời điểm báo cáo chỉ đạt 59,5% kế hoạch BHXH Việt Nam giao.

Hiện 2 địa phương có độ bao phủ BHYT toàn dân đạt thấp là Bình Tân (khoảng 46%) và Long Hồ (khoảng 48%). Huyện Bình Tân có tổng số người tham gia BHYT đến nay là 43.257, tỷ lệ thấp nhất tỉnh. Nguyên nhân do người dân khó khăn chưa có điều kiện tham gia BHYT, đa phần hộ cận nghèo còn chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Và còn vì kỹ năng vận động người dân tham gia BHYT của một số cán bộ, đại lý còn hạn chế. Những cái khó này, nhiều địa phương khác cũng gặp...

Một khi người dân (chủ yếu các nhóm đối tượng tự nguyện nhân dân, hộ cận nghèo, học sinh- sinh viên) tham gia BHYT ít, theo ngành chức năng, sẽ ảnh hưởng lớn đến độ bao phủ chung.

 “Đuổi” theo lộ trình!

Nếu căn cứ theo chỉ tiêu kế hoạch năm nay là đạt tỷ lệ bao phủ 65% BHYT toàn dân của tỉnh thì ngành y tế, BHXH, chính quyền các địa phương, các sở, ban ngành, đoàn thể cần phải nỗ lực rất nhiều.

Sau 4 năm Luật BHYT có hiệu lực và đi vào cuộc sống, số người tham gia BHYT, BHXH cả tỉnh gần 600.000 (59,5% so tổng dân số tỉnh), tăng gần 20% so 4 năm trước đó. Theo lộ trình tiến tới BHYT toàn dân của tỉnh, mục tiêu phấn đấu đạt tỷ lệ tham gia BHYT các năm: 2013 (65%), 2014 (68%), 2015 (trên 70%) và trên 80% vào năm 2020.

Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo các cấp ủy Đảng, chính quyền đoàn thể địa phương xác định rõ trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các chính sách pháp luật về BHYT để người dân thấy rõ vai trò và ý nghĩa quan trọng của BHYT trong hệ thống an sinh xã hội, thấy được quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia.

Ngành y tế chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh đáp ứng phục vụ nhu cầu người dân, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước về y tế, quản lý tốt đối tượng tham gia BHYT, thúc đẩy bao phủ BHYT rộng rãi các nhóm đối tượng hộ gia đình, lao động doanh nghiệp tư nhân, học sinh- sinh viên...

Thực tế trước nhiều khó khăn khách quan lẫn chủ quan, độ bao phủ BHYT toàn dân đang giảm trên tổng thể nên để đạt đúng theo kế hoạch lộ trình vẫn còn là điều đáng lo.

Thậm chí, có thể sẽ “đuối” khi “đuổi” lộ trình đã định. Chỉ khi vai trò của cả hệ thống chính trị thể hiện quyết liệt và đồng bộ, mới kỳ vọng sẽ giải quyết rốt ráo các nguyên nhân “nghẽn” này, biến thành những giải pháp khả thi để chính sách BHYT “hằn” trong suy nghĩ của đại bộ phận người dân.

Bài, ảnh: MINH THÁI