Sữa mẹ- “vaccine yêu thương” cho bé

01:08, 03/08/2012

Sữa mẹ là nguồn thức ăn quý giá, là dinh dưỡng hoàn hảo cần thiết cho bé phát triển và là nguồn kháng thể trong giai đoạn đầu đời. Việc nuôi con bằng sữa mẹ đem lại vô vàn lợi ích trong bảo vệ sức khỏe cho bé lẫn mẹ.


Trẻ được bú mẹ thì tình mẫu tử được gắn kết tốt hơn.
Ảnh: Internet

Sữa mẹ là nguồn thức ăn quý giá, là dinh dưỡng hoàn hảo cần thiết cho bé phát triển và là nguồn kháng thể trong giai đoạn đầu đời. Việc nuôi con bằng sữa mẹ đem lại vô vàn lợi ích trong bảo vệ sức khỏe cho bé lẫn mẹ.

Cho con bú- gắn kết tình mẫu tử

Nhìn miệng bé Bi nhỏ xíu bú mẹ chùn chụt, chị Hồng Thanh (Phường 8- TP Vĩnh Long) cười: “Mỗi lần cho con bú, mình ngắm nhìn con, vuốt ve cảm nhận được làn da mềm mại, hơi ấm của con. Cu Bi háo bú lắm. Bú no thì ngủ say bên ngực mẹ, có khi còn nhoẻn miệng cười, cưng làm sao…” Rồi chị chỉ bé Nghé- con gái lớn gần 2 tuổi rưỡi đang ngồi xem đĩa bé Xuân Mai hát: “Lúc có bầu bé Nghé, chị được bác sĩ tư vấn nên cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, không cần uống nước. Bé Nghé biết ăn giặm, chị vẫn cho bé Nghé bú mẹ tới lúc cấn bầu cu Bi luôn đó. Sức đề kháng con bé tốt lắm, ít bị ho hen, cảm sốt; ở nhà là nói chuyện ca hát suốt ngày hà, lanh lắm”.

Lần đầu tiên cho con bú, chị Thu Trang không tránh khỏi lọng cọng. Chị được mẹ chồng hướng dẫn cách ẵm con sao cho đầu, vai, mông con phải thẳng một đường; cố gắng da mẹ kề da con, dùng tay nâng cả bầu vú và chạm nhẹ vào miệng con cho con ngậm hết đầu vú mẹ; cằm con chạm vào bầu ngực mẹ, con sẽ nút chặt và sữa chảy nhanh hơn…

Việc Quốc hội thông qua Bộ luật Lao động sửa đổi, lao động nữ được nghỉ hộ sản 6 tháng từ ngày 1/5/2013 đã hướng tới mục đích hỗ trợ việc nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Theo bà Phạm Thị Thanh Hồng- Phó Trưởng Ban Nữ công thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, những phụ nữ đã sinh con trước ngày 1/5/2013 và thời gian nghỉ sinh còn đến ngày 1/5/2013 cũng sẽ nghỉ đủ 6 tháng như quy định trong luật.
 Chị Trang xúc động nhớ lại: “Mẹ chồng chỉ cặn kẽ mà tôi vẫn loay hoay mãi mới được. Tôi sợ con mình không bú được sữa non đầu tiên thì uổng lắm bởi nguồn sữa này là nguồn dinh dưỡng chứa nhiều kháng thể cho con”. Là viên chức, sau khi nghỉ hộ sản 4 tháng là chị Thanh Trâm (Phường 1- TP Vĩnh Long) phải đi làm nên để tiện cho con được bú sữa mẹ, chị mua máy vắt sữa bằng điện. Khi sữa tiết ra nhiều mà chưa đến cữ bé bú, chị thường hút sữa bằng máy, chắt ra bình, bảo quản trong tủ lạnh để khi con đói bà ngoại ở nhà hâm sữa nóng lại cho bé bú. Nhờ vậy, chị Trâm chủ động được trong công việc và luôn đảm bảo được việc nuôi con bằng sữa mẹ.

Tuy nhiên, không phải bà mẹ nào cũng may mắn có được nguồn sữa dồi dào để con mình bú thỏa thuê. Không ít bà mẹ đành cho con bú sữa bột vì thiếu sữa mẹ, nhưng cũng có khá nhiều bà mẹ vì lý do giữ dáng nên ngại không cho con bú sữa mẹ.

Hãy cho trẻ bú ngay khi chào đời

Theo bác sĩ Cao Thị Phi Nga- Trưởng khoa Nhi Bệnh viện Đa khoa tỉnh: Sữa mẹ đã được chứng minh một cách khoa học trong nhiều thập kỷ qua là nguồn thức ăn duy nhất mà đứa trẻ cần, đặc biệt trong 6 tháng đầu đời. Tất cả các chất dinh dưỡng, chất đạm, vitamin và nước đều có trong sữa mẹ. Sữa mẹ có kháng thể mà không loại sữa nào có được. Trong sữa mẹ lại có rất nhiều chất dinh dưỡng giúp trẻ phát triển hệ miễn dịch tự nhiên bằng cách tạo điều kiện cho các vi khuẩn có lợi trong đường ruột phát triển. Sữa mẹ còn giúp diệt trừ các vi khuẩn có hại nhằm đẩy lùi nguy cơ nhiễm trùng và bệnh tật, để bé tăng trưởng khỏe mạnh và phát triển trí não. Do vậy, các bà mẹ hãy nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời để đảm bảo sức khỏe tốt hơn cho trẻ em và giúp giảm bớt chi phí giải quyết các bệnh gây ra do chế độ ăn uống không phù hợp cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Theo khuyến cáo, các mẹ nên sớm cho bé bú ngay sau khi sinh càng sớm càng tốt, vì sẽ kích thích giúp mau lên sữa cũng như tận dụng được nguồn sữa non quý giá. Nên cho bé bú theo yêu cầu, bất cứ lúc nào trẻ đói và đòi bú, không nhất thiết cho theo giờ giấc nhất định và cũng không nên giới hạn thời gian mỗi lần bú.

Trước khi cho bé bú có thể rửa qua núm vú bằng khăn xô có thấm nước ấm cho đầu vú mềm mại. Khi cảm thấy bé đói nên bế bé vào lòng, vỗ về, trò chuyện tạo cảm giác yên ổn trong lòng mẹ thì hãy bắt đầu cho bé bú. Ngay cả khi bé tỏ ra không thích bú mẹ, các mẹ cũng đừng quá căng thẳng, khi căng thẳng các cơ ngực ít nhiều sẽ co lại làm bé sợ. Nên thường xuyên ôm bé và trò chuyện, bé sẽ quen với tư thế đó và việc cho bú nhờ thế cũng dễ dàng hơn. Theo bác sĩ Nguyễn Lân Đính- nguyên Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP Hồ Chí Minh, để có đủ sữa cả về chất và lượng cho việc nuôi con, người mẹ cần lưu ý ăn uống đủ chất, đủ canxi, vitamin (tinh bột, thịt, cá, sò, ốc; thức ăn lợi sữa như đu đủ xanh hầm giò heo, sữa, sữa đậu nành, rau xanh, trái cây, uống đủ nước;…).

Hiện nay, ngành y tế tỉnh Vĩnh Long đang triển khai dự án tư vấn bà mẹ trước và sau sinh về cách nuôi dạy, ăn uống tại khoa nhi, sản của các bệnh viện và các trạm y tế. Nếu gặp phải vướng mắc về cách nuôi dạy con, các bà mẹ có thể đến gặp trực tiếp các bác sĩ để được tư vấn.

Sữa mẹ hôm nay, sức khỏe ngày mai

Đó là chủ đề của tuần lễ Nuôi con bằng sữa mẹ vừa được Bộ Y tế phối hợp với Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Dự án Nuôi dưỡng và phát triển Alive & Thrive chính thức phát động từ ngày 1/8/2012 để hướng tới việc đảm bảo tất cả trẻ em đều có cơ hội được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ.

Theo TS Nguyễn Duy Khê- Vụ trưởng Vụ Chăm sóc sức khỏe bà mẹ- trẻ em (Bộ Y tế), hiện tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời còn thấp, chỉ đạt 19,6% năm 2010 và ít được cải thiện qua các năm. Nguồn vaccine từ sữa mẹ bị bỏ phí trong khi mỗi trẻ nuôi bằng sữa công thức, cha mẹ sẽ phải chi thêm trên 11 triệu đồng/năm.

Năm 2012, Chính phủ Việt Nam đã ban hành 2 văn bản pháp luật quan trọng là chế độ nghỉ thai sản 6 tháng; cấm quảng cáo các sản phẩm sữa thay thế sữa mẹ dành cho trẻ dưới 24 tháng tuổi, sản phẩm dinh dưỡng bổ sung dành cho trẻ dưới 6 tháng tuổi, bình sữa, núm vú nhân tạo. Đây được xem là bước đột phá, tạo môi trường thuận lợi tối đa cho việc nuôi dưỡng trẻ nhỏ.

Dự kiến, năm 2015, tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đạt 27%, và sẽ đạt 35 % vào năm 2020.

THANH NGHI

Đường dây nóng: 0909645589.

Phóng sự ảnh