Học sinh Việt Nam dẫn đầu Đông Nam Á về Đọc hiểu và Toán học

11:23, 05/12/2025

Đánh giá về lĩnh vực Đọc hiểu và Toán học, học sinh tiểu học Việt Nam đạt điểm cao nhất trong số các nước tham gia, theo kết quả Chương trình Đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học khu vực Đông Nam Á (SEA-PLM) chu kỳ 2024 vừa công bố.

Học sinh Việt Nam (Ảnh: ĐẠI THẮNG)
Học sinh Việt Nam (Ảnh: ĐẠI THẮNG)

Kết quả Chương trình Đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học khu vực Đông Nam Á (SEA-PLM) chu kỳ 2024 được công bố tại Hội nghị diễn ra ở Manila, Philippines ngày 4/12.

7 nước tham gia Chương trình SEA-PLM chu kỳ 2024 gồm: Campuchia, Timor Leste, Lào, Myanmar, Malaysia, Philippines và Việt Nam.

Các em học sinh lớp 5 ở các nước tham gia hoàn thành cùng bài khảo sát năng lực Đọc hiểu, Viết, Toán được thiết kế bởi Ban Thư ký Bộ trưởng Giáo dục ASEAN (SEAMEO).

Việt Nam tham gia Chương trình SEA-PLM ở chu kỳ 2019 và chu kỳ 2024. Tại chu kỳ 2024, Việt Nam có 152 cơ sở giáo dục tiểu học thuộc 53 tỉnh/thành phố (cũ) tham gia khảo sát, với 152 hiệu trưởng trường tiểu học, 1.074 giáo viên dạy các môn học lớp 5 cùng khoảng 6.000 học sinh lớp 5 và 6.000 phụ huynh.

Học sinh lớp 5 của Việt Nam tiếp đạt năng lực cao nhất về Đọc hiểu, Toán học
Theo báo cáo được công bố bởi Ban Thư kí SEAMEO cho thấy học sinh lớp 5 ở khu vực có giữ ổn định kết quả Đọc hiểu và tăng lên một tỷ lệ nhỏ ở kết quả Toán học.

Ở chu kỳ 2024, học sinh lớp 5 tiếp tục đạt điểm cao nhất ở lĩnh vực Đọc hiểu với điểm trung bình là 323,5 điểm (giảm khoảng 3,86% so với chu kỳ 2019).

Điểm trung bình các quốc gia lĩnh vực Đọc hiểu
Điểm trung bình các quốc gia lĩnh vực Đọc hiểu

Đồng thời, học sinh lớp 5 tiếp tục đạt điểm cao nhất ở lĩnh vực Toán với điểm trung bình là 334,6 điểm (giảm 1,99% so với kết quả chu kỳ 2019).

Điểm trung bình các quốc gia lĩnh vực Toán
Điểm trung bình các quốc gia lĩnh vực Toán

Tỷ lệ học sinh Việt Nam đạt mức năng lực cao ở lĩnh vực Đọc hiểu là 66%, cao hơn tỷ lệ của các quốc gia còn lại và cao hơn mức trung bình của khu vực (đạt 40%).

Tỷ lệ học sinh lớp 5 đạt mức năng lực cao ở lĩnh vực Đọc hiểu
Tỷ lệ học sinh lớp 5 đạt mức năng lực cao ở lĩnh vực Đọc hiểu

Ở chu kỳ 2024, tỷ lệ học sinh Việt Nam đạt mức năng lực cao ở lĩnh vực Toán học là 88%, cao hơn tỷ lệ của các quốc gia còn lại và cao hơn mức trung bình của khu vực (đạt 36%).

Tỷ lệ học sinh lớp 5 đạt mức năng lực cao ở lĩnh vực Toán học.
Tỷ lệ học sinh lớp 5 đạt mức năng lực cao ở lĩnh vực Toán học.

Việt Nam có tỷ lệ học sinh đạt mức năng lực tối thiểu cao nhất so sánh với Mục tiêu phát triển bền vững ở lĩnh vực Đọc hiểu (86%) và Toán học (95%) theo kết quả ở chu kỳ 2024.

Tỷ lệ học sinh lớp 5 ở các quốc gia tham gia đạt mức năng lực tối thiểu theo SDG 4.1.1b, lĩnh vực Đọc hiểu.
Tỷ lệ học sinh lớp 5 ở các quốc gia tham gia đạt mức năng lực tối thiểu theo SDG 4.1.1b, lĩnh vực Đọc hiểu.
Tỷ lệ học sinh lớp 5 ở các quốc gia tham gia đạt mức năng lực tối thiểu theo SDG 4.1.1b, lĩnh vực Toán học
Tỷ lệ học sinh lớp 5 ở các quốc gia tham gia đạt mức năng lực tối thiểu theo SDG 4.1.1b, lĩnh vực Toán học

10 phát hiện từ dữ liệu SEA-PLM chu kỳ 2019 và 2024
SEAMEO chia sẻ 10 phát hiện từ dữ liệu SEA-PLM chu kỳ 2019 và 2024 tại Hội nghị và được đề cập chi tiết trong Báo cáo khu vực.

Thứ nhất, chỉ có một nửa học sinh đạt mức năng lực tối thiểu ở lĩnh vực Đọc hiểu và chỉ một phần ba số học sinh đạt ở lĩnh vực Toán, cho thấy nhu cầu cấp thiết tăng cường đầu tư cho học tập nền tảng, ưu tiên nhóm yếu thế và các trường khó khăn.

Thứ hai, kết quả học tập duy trì ổn định dù có nhiều cú sốc từ năm 2019, nhưng cần hành động hướng tới tương lai và đầu tư cho hệ thống giáo dục.

Thứ ba, học sinh ở nhóm năng lực yếu cải thiện chậm, đòi hỏi chiến lược can thiệp có mục tiêu và hỗ trợ tăng tốc để thu hẹp khoảng cách.

Thứ tư, rào cản học tập vẫn tồn tại, ảnh hưởng khác nhau giữa kết quả của học sinh nam và nữ, cần xây dựng hệ thống giáo dục để bảo đảm cơ hội bình đẳng.

Thứ năm, điều kiện về kinh tế - xã hội vẫn ảnh hưởng nhiều đến kết quả của học sinh.

Thứ sáu, cơ hội học tập sớm và nguồn lực trường học tác động tốt hơn tới kết quả của học sinh.

Thứ bảy, học sinh đạt kết quả tốt hơn khi ngôn ngữ sử dụng ở nhà tương thích với ngôn ngữ trong bài đánh giá.

Thứ tám, trình độ giáo viên đã cải thiện nhưng vẫn thiếu năng lực sư phạm.

Thứ chín, đầu tư cho giáo dục đang có xu hướng giảm trong khi cơ hội dân số vàng – giai đoạn lực lượng lao động chiếm tỷ lệ cao – đang dần khép lại. Do đó, hệ thống giáo dục cần nâng cao tính công bằng và hiệu quả, đảm bảo mọi người học đều được tiếp cận giáo dục chất lượng, đồng thời tối ưu hóa việc sử dụng nguồn lực để duy trì tăng trưởng bền vững.

Thứ mười, việc sử dụng dữ liệu để ra quyết định còn hạn chế, cần tăng cường theo dõi tiến độ, nhân rộng thực hành hiệu quả và thúc đẩy hoạch định chính sách dựa trên bằng chứng.

Áp dụng thực hiện các giải pháp đổi mới dạy học, đánh giá học sinh
Phát biểu tại Hội nghị công bố kết quả Chương trình Đánh giá kết quả học tập của học sinh tiểu học khu vực Đông Nam Á (SEA-PLM) chu kỳ 2024, thay mặt Lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam, Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng gửi lời chúc mừng các quốc gia đã tham gia và đạt được những kết quả tích cực được công bố tại Hội nghị.

Theo Thứ trưởng Thường trực Phạm Ngọc Thưởng, sự thành công của Kế hoạch chiến lược 5 năm giai đoạn 2021-2025 trong đó gồm triển khai Chương trình SEA-PLM chu kỳ 2024 là minh chứng cho tinh thần hợp tác bền chặt và cam kết nâng cao chất lượng giáo dục trong toàn khu vực.

Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam đánh giá cao giá trị của bộ dữ liệu, báo cáo Chương trình SEA-PLM chu kỳ 2024. Bộ dữ liệu, báo cáo kết quả Chương trình thực sự quan trọng, ý nghĩa đối với Việt Nam cũng như các quốc gia trong việc xây dựng, tổ chức thực hiện chiến lược, chính sách phát triển giáo dục trong thời gian tới.

(Ảnh: ĐẠI THẮNG)
(Ảnh: ĐẠI THẮNG)

Thứ trưởng Thường trực cho biết, Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới với yêu cầu hội nhập sâu rộng, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện. “Giáo dục Việt Nam được ưu tiên phát triển với định hướng chiến lược, giải pháp đột phá nâng cao chất lượng và công bằng giáo dục. Những kết quả tích cực, kinh nghiệm tốt đạt được trong quá trình tham gia các chương trình đánh giá khu vực, quốc tế sẽ được Bộ Giáo dục và Đào tạo áp dụng thực hiện các giải pháp đổi mới hoạt động dạy học, đánh giá học sinh nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và hội nhập quốc tế”, Thứ trưởng Thường trực nói.

Trong những năm tới, Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam sẵn sàng hợp tác và tham gia chủ động, tích cực các sáng kiến, kế hoạch hành động của Tổ chức Hội đồng Bộ trưởng giáo dục các nước Đông Nam Á về lĩnh vực giáo dục, phù hợp với chủ trương và chính sách của Việt Nam.

Theo THANH XUÂN/nhandan.vn 

Đường dây nóng: 0909645589.

Phóng sự ảnh