Có một lớp hè không học phí- đủ yêu thương

Giữa những ngày hè oi ả ở vùng bưng sẫm Hòa Bình- Vĩnh Xuân, lớp học không bảng điểm, không học phí, nhưng ngập tràn tiếng cười và sự sẻ chia vẫn bền bỉ diễn ra suốt gần một thập kỷ. Nơi đó, thầy cô là người truyền cảm hứng, học trò là những mầm xanh được quan tâm và dạy dỗ bằng tình thương. Mô hình lớp học hè miễn phí do thầy Nguyễn Khánh khởi xướng đang viết tiếp một câu chuyện nhân văn mà hiện đại về tình thầy trò ở vùng quê Nam Bộ.

Thầy cô tận tình, học sinh chăm chú- các em học sinh được giáo viên hướng dẫn kỹ năng rèn chữ trong không gian học tập thân thiện, gần gũi.

Hè vui với “lớp học 0 đồng”

Tại Nhà truyền thống Đảng bộ tỉnh Vĩnh Long (xã Vĩnh Xuân), lớp “học hè 0 đồng” đang sôi nổi trong giờ học vẽ hoa sen. Hè năm nay, nhóm thầy Nguyễn Khánh (1992)- giáo viên Trường Tiểu học Hựu Thành B (xã Vĩnh Xuân), phối hợp địa phương mở 2 lớp học ở xã Vĩnh Xuân và xã Hòa Bình với hơn 80 học sinh đang theo học. 

Thầy Nguyễn Khánh- người khởi sướng lớp học, cho hay: “Theo kế hoạch mỗi lớp chúng tôi nhận 30 học sinh, nhưng nhiều học sinh đăng ký không nỡ từ chối. Vậy là chúng tôi nhận các em đến... hết bàn, hết ghế thì dừng”. Lớp học quy tụ nhiều độ tuổi, chủ yếu là học sinh tiểu học, diễn ra trong không khí thoải mái, không áp lực điểm số. Mỗi tuần học 3 buổi, các em được học vẽ, hát, tiếng Anh, rèn chữ, kỹ năng sống… trong một không gian không áp lực, không chấm điểm- đúng nghĩa “học mà chơi, chơi mà học”.

“Hè này vui hơn vì con được học và có thêm nhiều bạn. Con bắt đầu học gần một tháng rồi ạ. Con thích nhất là môn âm nhạc, ngoài ra còn được học tiếng Anh, Mỹ thuật và rèn chữ viết nữa”- Nguyễn Quỳnh Lam, học sinh lớp 3 Trường Tiểu học Vĩnh Xuân chia sẻ, khi lần đầu tham gia lớp học hè miễn phí.

Trước đây, mỗi kỳ nghỉ hè, Lam phụ mẹ bán hàng và chăm em nhỏ. “Em út của con mới 2 tuổi, còn chị hai như con thì cũng vất vả lắm ạ”, Lam nói rồi cười hiền. Mùa hè này, ngoài phụ mẹ, Lam và em gái- bé Nguyễn Tuệ Lâm, 7 tuổi- cùng được tham gia lớp học hè.

“Con thấy học ở đây thoải mái, có nhiều bạn bè và thầy cô rất vui vẻ. Nếu sang năm có lớp nữa, chắc chắn con sẽ học tiếp. Em con cũng thích lắm!”- Lam nói nhanh, ánh mắt lấp lánh niềm vui của một mùa hè đầy màu sắc.
Cứ cách ngày, Nguyễn Lê Hoàng Phúc- học sinh lớp 4, nhà ở xã Trà Côn được mẹ đưa đến lớp học hè.

“Những mùa hè trước đây, con thường ở nhà xem ti vi và chơi game, tắm sông cùng anh hai và các bạn trong xóm”- em nói hồn nhiên và khi được hỏi về cảm nhận đối với lớp học hè, Phúc nói ngay: “Con thấy vui. Con thích nhất là học môn rèn chữ. Con quyết tâm là hè này sẽ cố gắng rèn cho chữ thiệt đẹp”.

Được thiết kế như một CLB học mà chơi- nơi trẻ em nông thôn có cơ hội tiếp cận những nội dung bổ ích thường thiếu vắng ở địa phương, vì thế được nhiều phụ huynh đồng tình ủng hộ. Chờ rước con, chị Lữ Thị Thi- mẹ của em Nguyễn Lữ Tường Kiệt- không giấu được niềm vui: “Từ khi tham gia lớp học hè, con tôi tiến bộ thấy rõ. Tranh vẽ có bố cục, có hồn, biết trình bày trước đám đông. Ở quê mình mà được học vậy là quý lắm”. Chị cũng cho biết, từ khi đi học, con ít đụng đến điện thoại, chủ động dậy sớm, háo hức tới lớp.

Đối với nhiều phụ huynh, lớp học không chỉ là nơi gửi gắm con em vào dịp hè mà còn là nơi gieo mầm kỹ năng, nhân cách. Các em được học làm MC, tập kịch, vẽ tranh, biết nói lời cảm ơn và giúp bạn khi cần. Thầy Khánh còn mời nghệ sĩ từ TP Hồ Chí Minh về dạy kỹ thuật sân khấu cho học sinh nông thôn- một trải nghiệm mà trước đó, phụ huynh nơi đây chưa từng nghĩ đến.

Ý tưởng nhỏ từ trái tim người thầy

Giờ tan học rộn ràng- học sinh lớp học hè rời lớp sau buổi học tại điểm lớp xã Vĩnh Xuân.

Năm 2015, thầy Nguyễn Khánh bắt đầu thực hiện ý tưởng giản dị: mở một lớp học hè miễn phí cho học sinh nông thôn. Thầy kể, ở quê, nhiều em không có điều kiện tham gia các lớp học năng khiếu, càng không có sân chơi kỹ năng trong dịp hè. Một số em phải ở nhà một mình, lệ thuộc vào điện thoại, nguy cơ tai nạn thương tích trong dịp hè là rất lớn.

Từ lớp học đầu tiên chỉ khoảng 25 học sinh tại xã Hiếu Thành- quê thầy Khánh, đến nay, mô hình đã có 2 điểm dạy tại xã Hòa Bình và Vĩnh Xuân, thu hút hơn 600 lượt học sinh sau 9 mùa hè hoạt động. 

Không chỉ là người sáng lập, thầy Khánh còn là người “kết nối yêu thương”: vận động xã hội hóa, gọi mời giáo viên cùng chí hướng, chăm lo từng khâu từ bàn ghế đến phần thưởng. “Đến nay, cùng với tôi đã có thêm 6 giáo viên tham gia dạy miễn phí lớp hè. Tôi còn nhận đỡ đầu 8 học sinh nghèo đến năm 18 tuổi. Cũng thành lập quỹ “Tấm lòng tương trợ” để hỗ trợ các em vượt khó”- thầy chia sẻ. 

Mỗi dịp hè, thầy Khánh lại lên kế hoạch cụ thể, phân chia giáo án theo nhóm tuổi, gửi đăng ký đến chính quyền địa phương để xin hỗ trợ, tìm địa điểm phù hợp. Có phụ huynh tên Điệp- xã Hòa Bình đã sẵn sàng cho mượn mặt bằng khang trang nhiều năm liền. Đó là những nghĩa cử âm thầm, nhưng đầy ấm áp, động lực cho lớp học 0 đồng tiếp tục duy trì, phát triển. 

Đây là mùa hè thứ 5 cô Nguyễn Thị Quyên- giáo viên Trường THCS Thuận Thới- tham gia hỗ trợ lớp học hè miễn phí. Cách lớp gần 9 cây số, nhưng với cô, hành trình đến lớp luôn đầy niềm vui. Cơ duyên đến với lớp học bắt đầu từ một lần tình cờ đi ngang qua lễ khai giảng. Biết người tổ chức là thầy Khánh- đồng nghiệp cùng khối, cô chủ động đề nghị hỗ trợ, sau đó cho con gái theo học và trực tiếp tham gia giảng dạy.

Vừa là giáo viên, vừa là phụ huynh, cô Quyên thấu hiểu giá trị tích cực của lớp học: Không chỉ giúp học sinh vùng quê có nơi học tập lành mạnh trong hè, mà còn rèn luyện kỹ năng chia sẻ, hỗ trợ bạn bè- điều hiếm có ở môi trường nông thôn. Tuy nhiên, lớp học vẫn thiếu thốn về cơ sở vật chất. Cô mong có thêm điểm dạy với đầy đủ bàn ghế, ánh sáng, quạt… cùng nguồn kinh phí xã hội hóa để khen thưởng, khích lệ học sinh.

Theo cô Quyên, phần lớn các em có hoàn cảnh khó khăn, cha mẹ làm thuê, vắng nhà, hoặc sống với ông bà. Lớp học vì vậy trở thành “điểm tựa” quý giá- nơi các em được quan tâm, hướng dẫn, bồi dưỡng kỹ năng sống. “Tôi rất vui vì đã góp phần nhỏ bé vào một mô hình mang lại nhiều giá trị cho cộng đồng”, cô chia sẻ.

Cô Nguyễn Thị Mỹ Dung- giáo viên Trường Tiểu học Thới Hòa A- là người gắn bó suốt 4 năm qua. Cô Dung có chứng chỉ rèn chữ viết và giữ nhiệm vụ chính là rèn chữ, dạy Mỹ thuật và hỗ trợ các hoạt động khác.

“Khi rèn chữ viết giúp các em gọn gàng, kỹ càng hơn vì nét chữ nết người. Phụ huynh phản hồi rất tích cực. Chúng tôi chia bài theo năng lực từng nhóm tuổi, cuối khóa có đánh giá, khen thưởng để khích lệ các em. Thầy Khánh rất nhiệt tình, năng nổ, luôn kêu gọi giáo viên có cùng tâm huyết để cùng nhau xây dựng mô hình này. Bất cứ ai bận việc đều có thể nhắn vào nhóm, các thầy cô khác sẽ hỗ trợ thay phiên. Chính nhờ tinh thần đó mà lớp học duy trì và phát triển đến ngày hôm nay”- cô Dung cho biết và ấn tượng với người đồng nghiệp đã cùng cô khởi xướng mô hình. 

Trong khi nhiều giá trị bị thương mại hóa, thì mô hình lớp học hè của thầy Khánh và các cộng sự là một nốt trầm tử tế, chân thành. Nó không chỉ giải bài toán mùa hè cho trẻ em nông thôn, mà còn khơi gợi ý thức cộng đồng, tinh thần thiện nguyện và trách nhiệm xã hội.

Tuy nhiên, hành trình ấy không ít gian nan. Cơ sở vật chất còn thiếu, việc vận động tài trợ ngày càng khó, nhiều thầy cô ở xa hoặc bận việc gia đình. Nhưng với sự kiên trì của người làm giáo dục, lớp học ấy vẫn sáng đèn.

Ước mong của thầy Khánh cũng thật giản dị: “Nếu mỗi xã có một điểm lớp hè, được chính quyền hỗ trợ địa điểm, bàn ghế thì mô hình này sẽ nhân rộng dễ dàng. Chúng tôi chỉ cần nơi để dạy, còn dạy bằng cả trái tim thì đã sẵn sàng rồi”. Và cứ thế, giữa tiếng ve mùa hè, từng nét chữ nắn nót, từng tiếng cười rộn rã trong lớp học nhỏ vùng bưng sẫm ngày nào- những học trò nhỏ đang được bồi dưỡng bằng chính tình yêu thương.

 Bài, ảnh: CAO HUYỀN