Con đường nào ta đi?

“Gò” làm sao để học sinh (HS) sau tốt nghiệp THCS và THPT vào các luồng như đã hoạch định, để đạt hiệu quả cao nhất của đề án phân luồng đang là vấn đề quan trọng đặt ra cho các ngành GD-ĐT, lao động- thương binh và xã hội cùng các đơn vị liên quan,...

ư
HS lớp 10 Trường THPT Hiếu Phụng.

“Gò” làm sao để học sinh (HS) sau tốt nghiệp THCS và THPT vào các luồng như đã hoạch định, để đạt hiệu quả cao nhất của đề án phân luồng đang là vấn đề quan trọng đặt ra cho các ngành GD-ĐT, lao động- thương binh và xã hội cùng các đơn vị liên quan,...

Khả thi “luồng” giáo dục thường xuyên

Trung tâm Giáo dục thường xuyên (TTGDTX) Trà Ôn năm học 2013- 2014 tuyển đầu vào 34 học viên lớp 10, trong đó 27 em tuyển mới (đạt 58% so trữ lượng trên địa bàn, tăng so năm rồi) và 7 em đăng ký học lại.

Ông Nguyễn Thắng Cảnh- quyền Giám đốc TTGDTX Trà Ôn- chia sẻ: Nề nếp và ý thức các em đã dần dần ổn định hơn, tuy nhiên để chuyển biến tâm lý của phụ huynh và để con em họ chú tâm học hành, thì không cách nào khác, đơn vị... sẽ tiếp tục tuyên truyền, “làm tư tưởng”, để có được sự quan tâm chăm lo cho học viên. Ông Cảnh không khỏi lo lắng: “Chất lượng đầu vào học viên lớp 10 phải nói là... đau đầu”.

Được biết tại một số TTGDTX, có tình trạng học viên vào học đó rồi thì bỏ học ngang đó cũng nhiều. Hết năm học rồi, 21/46 học viên lớp 10 TTGDTX Trà Ôn... bỏ học. Tức trong 46 học viên đầu năm, cuối năm chỉ còn 25 em. Vài trường hợp lưu ban có đăng ký học lại, nhưng số đó ít.

“Ngay cả họp phụ huynh- liên kết “3 nhà” (trường học, gia đình, xã hội) để cùng phối hợp chăm lo cho học viên cũng khá khó”- thầy Cảnh bày tỏ. Năm ngoái, mời họp 3 lần (đầu, giữa, cuối năm học), cuối cùng chỉ có 1/3 phụ huynh đến “ngồi lại” với trung tâm.

Một số cán bộ quản lý giáo dục chỉ ra, so số này với giáo dục phổ thông trong liên kết “3 nhà”, đủ thấy sự quan tâm, chất lượng và hiệu quả đào tạo 2 môi trường giáo dục này sẽ chênh lệch nhau.

Trưởng Phòng GD-ĐT Tam Bình Nguyễn Văn Đức cho rằng, công tác hướng nghiệp, phân luồng còn khép kín trong phạm vi ngành GD-ĐT, nên thiếu giải pháp hữu hiệu của nhà trường và hướng đi cho người học.

Tuy vậy ở huyện, nếu như năm 2011 chỉ có 9 HS sau tốt nghiệp THCS vào học GDTX thì năm 2012 (năm đầu tiên Sở GD-ĐT tổ chức thi tuyển sinh vào tất cả các trường THPT), số này là 188 em. Năm nay, trữ lượng HS thi vào lớp 10 giảm đều toàn tỉnh, số học viên vào GDTX còn 99 em.

Mục tiêu phấn đấu của “Đề án phân luồng HS sau tốt nghiệp THCS trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2013- 2015, định hướng đến năm 2020” có nêu: đến 2015 có 70% HS sau THCS vào THPT, 12% vào GDTX, 13% vào giáo dục nghề nghiệp, 5% vào luồng khác.
 
Định hướng từ 2016- 2020, con số này tương ứng: 65%, 14%, 18%, 3% vào luồng khác. Với HS sau tốt nghiệp THPT và bổ túc THPT, dự kiến chỉ tiêu vào đại học và cao đẳng 45%, vào giáo dục nghề nghiệp 40% và 15% vào luồng khác.

Theo nhiều cán bộ quản lý giáo dục, mục tiêu 12%, 14% học viên vào luồng GDTX các giai đoạn như nói trên là “khả thi và có thể đạt cao hơn mục tiêu”. Tuy nhiên, đáng lo nhất vẫn là chỉ tiêu 13% (2015) và 18% (2016- 2020) HS vào giáo dục nghề nghiệp sau THCS, 40% HS vào giáo dục nghề nghiệp sau THPT. Để đạt mục tiêu này, cần phải có sự nỗ lực mạnh mẽ hơn.

Chú trọng “luồng” trung cấp, dạy nghề         

Nhiều cán bộ quản lý giáo dục nhận định: “Phân luồng HS sau THCS và sau THPT của tỉnh chưa hợp lý”. Sở GD-ĐT cho rằng, tâm lý HS sau tốt nghiệp THCS chủ yếu chọn vào THPT, sau tốt nghiệp THPT chọn vào đại học, cao đẳng. Số HS ở từng cấp học vào thẳng thị trường lao động chưa qua đào tạo còn cao.
 
Trong khi định hướng trong tương lai, theo tính toán cần một lực lượng lao động qua đào tạo chiếm khoảng 40%. Việc đào tạo, cung cấp nhân lực trình độ trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng nghề được đánh giá vẫn còn nhiều thách thức...

“Quy hoạch phát triển nhân lực tỉnh Vĩnh Long, giai đoạn 2011- 2020” (phê duyệt điều chỉnh, bổ sung) dự báo lao động qua đào tạo ở thời điểm năm 2015 và 2020 cần phải đạt lần lượt là 35% và 50% trong tổng nhu cầu lao động cả tỉnh.

Trong khi đó, thống kê của Sở Lao động- Thương binh và Xã hội Vĩnh Long cho thấy, từ 2010- 2012, 30 cơ sở dạy nghề công lập và tư thục trên địa bàn toàn tỉnh đào tạo được 91.762 học viên, trong đó chủ yếu đào tạo dạy nghề ngắn hạn (dưới 3 tháng) có 64.110 người, sơ cấp nghề được 23.536 người, còn lại đào tạo trung cấp nghề và cao đẳng nghề chiếm tỷ trọng rất thấp.

Theo Sở Lao động- Thương binh và Xã hội, tỷ lệ lao động có chuyên môn kỹ thuật qua đào tạo hiện đạt thấp (41,89%) so với tổng dân số tham gia hoạt động kinh tế, trong đó lao động qua đào tạo nghề chỉ 26,42%. Đem số này so với những số liệu mục tiêu theo đề án thì các ban ngành, đoàn thể các cấp còn phải nỗ lực nhiều hơn nữa.

Các chủ trương, đề án về phân luồng và phát triển nguồn nhân lực đã có. Vấn đề là có những bước đi khả thi như thế nào để phát huy hết nội lực trong phối hợp điều hành và thực thi để đạt mục tiêu điều chỉnh hợp lý cơ cấu, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; định hướng để HS chủ động lựa chọn tiếp tục học THPT, học nghề, trung cấp chuyên nghiệp hoặc vào cao đẳng, đại học phù hợp năng lực HS; đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế- xã hội địa phương thời gian tới.

Bài, ảnh: MINH THÁI