TĂNG TỐC THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT SỐ 57

Phát huy vai trò tiên phong của các trường đại học

Triển khai Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học- công nghệ (KH-CN), đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) quốc gia, Vĩnh Long đang chuyển mình mạnh mẽ trên cả 3 trụ cột chiến lược này. Với sự vào cuộc đồng bộ của chính quyền và các cơ sở giáo dục ĐH, đặc biệt là các mô hình “ĐH số- ĐH xanh- ĐH ĐMST”, tỉnh đang định hình vai trò tiên phong trong tiến trình CĐS, góp phần hiện thực hóa khát vọng đưa KH-CN trở thành động lực phát triển bền vững.

“Học đi đôi với hành” gắn đào tạo với nghiên cứu khoa học, chuyển đổi số và phục vụ cộng đồng.

Vai trò “hạt nhân” của các trường đại học

Trong nỗ lực thực thi Nghị quyết số 57, các trường ĐH của tỉnh đã và đang trở thành hạt nhân dẫn dắt tri thức và CĐS, góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của địa phương.

PGS.TS Lương Minh Cừ- Hiệu trưởng Trường ĐH Cửu Long cho biết: “Mỗi năm trường đầu tư từ 3-5 tỷ đồng cho hoạt động KH-CN, triển khai hàng chục đề tài cấp bộ, tỉnh và cơ sở. Chúng tôi xem việc tổ chức hội thảo không chỉ là một hoạt động học thuật, mà còn là thước đo chất lượng nghiên cứu của nhà trường. Toàn bộ kết quả đều được xuất bản, in ấn và công nhận là công trình khoa học.”

Trường ĐH Cửu Long hiện có 6 nhóm nghiên cứu mạnh, từ công nghệ thông tin, nông nghiệp đến khoa học sức khỏe, cùng nhiều đề tài có giá trị ứng dụng cao như chọn giống lúa chịu mặn, máy sấy lạnh, hay AI trong chẩn đoán bệnh phổi. Nhà trường đầu tư hơn 4 tỷ đồng cho hạ tầng số, xây dựng Trung tâm Công nghệ CNC, Trung tâm Nghiên cứu vật liệu mới và 52 phòng thí nghiệm- thực hành hiện đại, trong đó có bệnh viện thực hành 80 giường phục vụ đào tạo y khoa.

Ở lĩnh vực giáo dục kỹ thuật, Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật Vĩnh Long đang khẳng định vai trò “đầu tàu số hóa”. TS Nguyễn Thái Vân, Trưởng Phòng KH-CN- Thư viện- Hợp tác quốc tế, chia sẻ: “Chúng tôi quyết tâm đưa mô hình “trường học thông minh” hiện nay trở thành “Trường học số”- gồm thể chế số, hạ tầng số, dữ liệu số, nhân lực số và quản trị điều hành số- theo đúng tinh thần Nghị quyết số 57.”

Chỉ tính trong 9 tháng năm 2025, trường đã triển khai 44 đề tài nghiên cứu, trong đó có 17 đề tài nghiệm thu, 1 bằng sáng chế độc quyền và 4 đơn đăng ký sở hữu trí tuệ; đồng thời, công bố hơn 380 bài báo khoa học, tổ chức 8 hội thảo cấp trường và 1 hội thảo quốc tế IMEDS 2025. Công tác CĐS đạt 75% trong quản lý- điều hành, vượt chỉ tiêu đặt ra.

Cùng hướng đến phát triển bền vững, Trường ĐH Xây dựng Miền Tây tập trung mô hình “Trường ĐH xanh- ĐH số”, với mục tiêu đến năm 2030: 100% văn bản được số hóa, 80% dịch vụ trực tuyến toàn trình và 100% công việc xử lý điện tử. Nhà trường chú trọng ứng dụng AI, IoT, Big Data; đồng thời, phát triển vườn ươm khởi nghiệp, trung tâm ĐMST phục vụ doanh nghiệp địa phương.

Trong khi đó, Trường ĐH Trà Vinh đã 3 năm liên tiếp được vinh danh tại Giải thưởng CĐS Việt Nam. Trường hiện có 27 chương trình đạt chuẩn quốc tế, nằm trong top 200 ĐH xanh toàn cầu, minh chứng cho mô hình “ĐH số vì phát triển bền vững”.

Đẩy mạnh nghiên cứu, sáng tạo

Triển khai Nghị quyết số 57 về phát triển KH-CN, ĐMST và CĐS quốc gia, tỉnh đã xác định đây là 3 trụ cột chiến lược để phát triển nhanh và bền vững. Sau hơn 1 năm thực hiện, địa phương đã đạt nhiều kết quả nổi bật, khẳng định vị thế tiên phong trong khu vực ĐBSCL.

Những mô hình “trường học thông minh, trường học số” đang được triển khai theo tinh thần Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị.

Theo đánh giá của Sở KH-CN, toàn tỉnh có 4 trường ĐH, 2 phân hiệu ĐH, 8 trường CĐ. Đây là điều kiện thuận lợi cho việc phát triển, triển khai KH-CN, ĐMST và CĐS, đặc biệt một số trường có xây dựng Trung tâm ĐMST, tạo điều kiện cho sinh viên tham gia nghiên cứu. Nhân lực nghiên cứu và phát triển (toàn thời gian) đạt 9,61 người/10.000 dân. Đa số các cán bộ nghiên cứu tại các trường ĐH, CĐ, với hơn 704 tiến sĩ, 1.444 thạc sĩ.

Với mục tiêu nâng cao chất lượng nghiên cứu, thúc đẩy ĐMST và mở rộng hợp tác quốc tế. Trường ĐH Trà Vinh tập trung triển khai và quản lý hiệu quả các đề tài nghiên cứu khoa học, phối hợp chặt chẽ với sở KH-CN các tỉnh, Quỹ Nafosted và các bộ, ngành liên quan để xây dựng và thực hiện các đề tài cấp quốc gia, cấp tỉnh và cấp cơ sở.

Đặc biệt, các đề tài cấp trường sẽ được ưu tiên xét duyệt theo định hướng giải quyết trực tiếp các vấn đề thực tiễn trong quản lý, chuyên môn và CĐS; đồng thời, khuyến khích các hướng nghiên cứu liên ngành như trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu, công nghệ cao, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn và những đề tài có khả năng đăng ký sở hữu trí tuệ hoặc thương mại hóa. Nhà trường cũng chú trọng phát triển hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên, thúc đẩy tinh thần sáng tạo và khởi nghiệp trong cộng đồng học tập.

Trường ĐH Trà Vinh còn ban hành chính sách thí điểm thúc đẩy hoạt động KH-CN năm học 2025-2026, nhằm khuyến khích nghiên cứu, sáng tạo và chuyển giao tri thức. Theo đó, nhà trường tăng tối đa 15% kinh phí, 50% thời gian thực hiện đề tài, miễn giảm 50% giờ chuẩn nghiên cứu cho nhóm nghiên cứu và cho phép quy đổi công bố quốc tế sang giờ giảng dạy…

Từ những mô hình thành công tại Vĩnh Long, có thể thấy rõ sức lan tỏa của Nghị quyết số 57 không chỉ trong cải cách hành chính, phát triển kinh tế số mà còn trong đổi mới giáo dục ĐH và khởi nghiệp sáng tạo. Những bước đi vững chắc này đang đưa tỉnh tiến gần hơn đến mục tiêu trở thành trung tâm KH-CN năng động của ĐBSCL.

Bài, ảnh: CAO HUYỀN