Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất cần thiết xây dựng Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM và giảm nghèo bền vững (trên cơ sở tích hợp 2 chương trình này thành 1 chương trình mục tiêu quốc gia mới), hướng đến “nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh” và “giảm nghèo đa chiều, phát triển bao trùm” góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của đất nước trong kỷ nguyên mới.
 |
| Xây dựng NTM hiện đại, toàn diện, bền vững. |
Giảm nghèo đa chiều
Chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022-2025, tiêu chí về thu nhập bằng mức sống tối thiểu năm 2020 nên đến nay chỉ bằng khoảng 80% mức sống tối thiểu năm 2025, bằng khoảng 66% so mức sống tối thiểu năm 2030 (dự kiến); chưa có chiều tiếp cận về môi trường.
Theo Nghị quyết của BCH Trung ương Đảng, Chỉ thị của Ban Bí thư yêu cầu ban hành chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2026-2030, chuẩn nghèo đa chiều gắn với mục tiêu phát triển bền vững, bảo đảm mức sống tối thiểu tăng dần và khả năng tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người dân. Vì vậy, việc ban hành chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2026-2030 là cần thiết, làm cơ sở rà soát, xác định tỷ lệ nghèo đa chiều và thực hiện mục tiêu giảm nghèo.
Báo cáo tại cuộc họp trực tuyến nghe báo cáo về dự thảo Nghị định quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2026-2030 và đề xuất chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035 mới đây, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường- Võ Văn Hưng cho biết, dự kiến chuẩn nghèo giai đoạn 2026-2030 gồm 2 nhóm tiêu chí: thu nhập (2,2 triệu đồng/người/tháng ở nông thôn; 2,8 triệu đồng ở đô thị) và mức thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản, tiệm cận mức sống tối thiểu đến năm 2028.
Về đề xuất hợp nhất 2 chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035, Bộ Nông nghiệp và Môi trường dự kiến sẽ triển khai toàn quốc với đối tượng thụ hưởng gồm hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo, cộng đồng, HTX và tổ chức liên quan.
Chương trình bảo đảm phát triển bao trùm và bền vững, lấy người dân làm trung tâm và chủ thể của quá trình phát triển. Phát triển phải được thực hiện một cách đồng bộ, bảo đảm sự hài hòa giữa 3 trọng tâm: phát triển kinh tế, phát triển văn hóa- xã hội và bảo vệ môi trường; kết hợp chặt chẽ giữa phát triển hạ tầng kinh tế- xã hội với nâng cao chất lượng đời sống người dân và giữ gìn bản sắc văn hóa nông thôn.
Theo đó, xây dựng NTM hiện đại, toàn diện, bền vững, thích ứng linh hoạt với biến đổi khí hậu, bảo đảm phát triển hài hòa giữa phát triển kinh tế- xã hội với bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan, bản sắc văn hóa và giá trị truyền thống.
Thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, góp phần thực hiện thành công cơ cấu lại ngành nông nghiệp, chuyển từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp đa giá trị trên cơ sở gắn kết chặt chẽ với mục tiêu giảm nghèo đa chiều, phòng ngừa tái nghèo, tăng trưởng xanh, ứng dụng khoa học- công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Hình thành không gian nông thôn xanh, sạch, đẹp, an toàn, văn minh, gắn kết, hạnh phúc; nông dân văn minh, có tri thức, kỹ năng, sáng tạo.
Mục tiêu đến năm 2030, thu nhập nông thôn tăng 2,5-3 lần so với 2020, tỷ lệ hộ nghèo giảm 1-1,5 %/năm, xã nghèo giảm ít nhất 3 %/năm; 100% xã nghèo thoát nghèo; 65% xã đạt chuẩn NTM, 10% đạt chuẩn hiện đại; 4-5 tỉnh, thành hoàn thành NTM.
Đến 2035, thu nhập nông thôn tăng 1,6-2 lần so với 2030; ít nhất 85% xã đạt chuẩn, 10-12 tỉnh, thành hoàn thành NTM, trong đó 4-5 địa phương đạt chuẩn hiện đại. Tổng nguồn lực giai đoạn 2026-2035 khoảng 12,35 triệu tỷ đồng.
Lấy người dân làm trung tâm
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà lưu ý, về chuẩn nghèo đa chiều, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần bám sát các chuẩn mực đã ban hành, đồng thời dựa vào số liệu thống kê chính thức của cơ quan thống kê để xác định mức thu nhập tối thiểu; bảo đảm mức thu nhập bình quân đầu người được nâng lên.
Chuẩn nghèo không phải là chỉ số cứng mà cần điều chỉnh linh hoạt theo từng giai đoạn. Ngoài yếu tố thu nhập, các nhóm chỉ số về giáo dục, y tế, việc làm, thông tin, dịch vụ cơ bản… cũng cần được rà soát.
Phó Thủ tướng gợi ý bổ sung các chỉ số cần thiết như khả năng thích ứng với thiên tai, bão lũ; chỉ số liên quan đến công tác quy hoạch sau sáp nhập… và đề nghị tiếp tục duy trì 3 nhóm: hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ có thu nhập trung bình. Nhóm hộ có thu nhập trung bình cần được quan tâm vì đây là ngưỡng dễ tái nghèo, đòi hỏi chính sách phòng ngừa và hỗ trợ kịp thời. Cần rà soát các nghị định, văn bản để không chỉ đưa ra tiêu chuẩn mà còn thiết kế cơ chế, chính sách, phương án thực hiện và cơ chế giám sát đánh giá. Đồng thời xác định rõ trách nhiệm của từng cấp “Trung ương ban hành chuẩn, tỉnh cụ thể hóa, xã tổ chức thực hiện”.
Về định hướng xây dựng NTM, Phó Thủ tướng lưu ý, bộ tiêu chí mới phải kế thừa các thành quả đạt được, đồng thời bổ sung cho phù hợp giai đoạn phát triển mới. Mục tiêu là nông thôn phát triển toàn diện, bền vững, đời sống người dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.
Các văn bản của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành cần được quán triệt đầy đủ và cập nhật trong quá trình xây dựng bộ tiêu chí mới. Cùng với đó, về đối tượng và khu vực triển khai xây dựng NTM cần được phân loại: vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, khu vực có điều kiện phát triển… “Cách làm phải xuất phát từ cơ sở, phát huy vai trò chủ thể của Nhân dân”- Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Bài, ảnh: TUYẾT HIỀN
Thông tin bạn đọc
Đóng Lưu thông tin