Công trình, dự án cung cấp nước ngọt ở cù lao Bảo, Minh và An Hóa

Những năm qua, nhiều công trình, dự án triển khai trên địa bàn các xã thuộc cù lao Bảo, cù lao Minh và cù lao An Hóa đã phát huy hiệu quả thiết thực. Đặc biệt, trong điều kiện biến đổi khí hậu, mặn từ các cửa sông chính ngày càng xâm nhập sâu vào đất liền, người dân trên 3 dải cù lao này vẫn có nước ngọt phục vụ sản xuất và sinh hoạt. 

Thi công dự án xây dựng hồ chứa nước ngọt Lạc Địa, xã Tân Xuân.

Phát huy hiệu quả công trình thủy lợi 

Hiện nay, 2 cống Bến Rớ và Tân Phú, xã Tân Phú đã được bàn giao đưa vào sử dụng; phát huy tác dụng ngăn nước mặn từ sông Tiền và sông Hàm Luông xâm nhập vào thượng nguồn sông Ba Lai và cung cấp nước ngọt cho hàng ngàn hộ dân, hàng ngàn hecta cây ăn trái.

Có 4 cống Thủ Cửu, Bến Tre, An Hóa, Cái Quao cơ bản hoàn thành công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, sẵn sàng cho đấu thầu, triển khai thi công xây dựng công trình. 2 cống Vàm Thơm, Vàm Nước Trong đã công khai phương án đền bù, hiện bố trí 45 tỷ đồng để chi trả tiền đền bù trong năm 2025, sẵn sàng cho việc thi công vào đầu năm 2026. 

Dự án cấp nước sinh hoạt cù lao Minh trong điều kiện biến đổi khí hậu và nước biển dâng (giai đoạn 2) đã được nghiệm thu hoàn thành công trình. Dự án xây dựng tuyến ống cấp nước khu vực cù lao Long Thành, phường An Hội và Hưng Phong, xã Phước Long đã hoàn thành xây dựng và bàn giao Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn quản lý. Trung tâm đã hoàn tất việc lập phương án xin giá nước; thỏa thuận các nội dung về đường ống kỹ thuật kết nối từ Công ty CP Cấp thoát nước Bến Tre; lắp đặt đồng hồ và cung cấp nước cho người dân.

Dự án hoàn thiện hệ thống thủy lợi Nam- Bắc Bến Tre đã được Bộ Nông nghiệp và Môi trường phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công; bố trí nguồn vốn và triển khai thi công 15/15 cống; hiện đạt 62% giá trị hợp đồng.

Về dự án xây dựng hồ chứa nước ngọt Lạc Địa, xã Tân Xuân, gói thầu thi công xây dựng các hạng mục hồ chứa nước ngọt (gói 1) dự kiến đến ngày 30/8/2025 hoàn thành; gói thầu thi công xây dựng các hạng mục đường giao thông (gói 2) dự kiến đến ngày 31/12/2025 hoàn thành.

Dự án xây dựng mới hồ trữ nước ngọt phục vụ sinh hoạt và sản xuất đảm bảo người dân các xã Tân Thủy, Bảo Thạnh, Ba Tri, Tân Xuân, Mỹ Chánh Hòa, An Ngãi Trung và An Hiệp, tỉnh Vĩnh Long đều có thể tiếp cận với nước sạch không gián đoạn, nhất là trong mùa khô. Kết hợp xây dựng hồ trữ nước ngọt với bảo tồn, quy hoạch xây dựng Khu di tích căn cứ cách mạng Bưng Lạc Địa, quy hoạch xây dựng khu dân cư tập trung, nhằm sắp xếp, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên đất đai, sinh thái khu Lạc Địa để phát triển kinh tế- xã hội cho các xã nêu trên.

Dự án quản lý hồ chứa nước Kênh Lấp, xã Tân Xuân, định kỳ hàng năm tiến hành nạo vét kênh trục chính và các tuyến kênh trong lưu vực hồ, bảo đảm thông thoáng dẫn nước cung cấp vào hồ chứa kịp thời. Hồ chứa nước ngọt Kênh Lấp được mệnh danh là hồ trữ nước ngọt lớn nhất miền Tây.

Ứng phó xâm nhập mặn

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Bùi Văn Thắm cho biết: Sở đã phối hợp triển khai nhiều công trình, dự án phòng, chống hạn mặn, bảo đảm nguồn nước ngọt phục vụ sinh hoạt và sản xuất. Đồng thời, chủ động xây dựng kế hoạch ứng phó trong điều kiện xảy ra xâm nhập mặn với từng kịch bản khác nhau; sẵn sàng các giải pháp cấp nước khi xâm nhập mặn diễn ra cho người dân 3 cù lao Bảo, cù lao Minh và cù lao An Hóa.

Các nhà máy nước có phương án chủ động nguồn nước thô, các biện pháp xử lý phù hợp để bảo đảm chất lượng nguồn nước cung cấp cho người dân trong thời gian diễn ra xâm nhập mặn hàng năm. Hoàn thành thi công lắp đặt 30,6km đường ống cấp nước thuộc công trình “Kết nối mạng lưới cấp nước các nhà máy nước ứng phó hạn mặn năm 2021” để phân bổ, cấp nước từ nơi có độ mặn thấp đến độ mặn cao. Tiếp nhận, quản lý, bảo trì, bảo dưỡng các hệ thống lọc mặn RO để sẵn sàng đưa vào sử dụng. 

Thực hiện đầu tư các công trình thủy lợi nội đồng để ngăn mặn, trữ ngọt. Hệ thống thủy lợi vận hành đúng quy trình, phù hợp, hiệu quả, bảo đảm yêu cầu ngăn mặn, trữ ngọt, bảo vệ, phòng, chống ô nhiễm, suy thoái tài nguyên nước. Hoàn thành giai đoạn 1 và đang triển khai thực hiện ước đạt 87% giai đoạn 2 đối với dự án xây dựng đê bao ngăn mặn kết hợp đường giao thông nối liền các xã biển thuộc 3 cù lao Bảo, Minh và An Hóa.

Hoàn thành nâng công suất 6 nhà máy nước trên địa bàn các xã thuộc các cù lao Bảo, cù lao Minh và cù lao An Hóa, với tổng công suất nâng cấp đạt 420 m3/h, bảo đảm cung cấp nước cho khoảng 44.100 hộ dân. Ngoài ra, hiện có 1 dự án cấp nước đã đi vào hoạt động và 1 dự án đang trong giai đoạn triển khai thực hiện, với tổng công suất dự kiến khoảng 22.200 m3/ngày đêm. 

Kết quả Bộ chỉ số theo dõi đánh giá nước sạch nông thôn năm 2024 cho thấy, hiện có 100% hộ gia đình sinh sống trên cù lao Bảo, cù lao Minh và cù lao An Hóa sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; trong đó, có 84,3% hộ gia đình sử dụng nước sạch đáp ứng quy chuẩn Việt Nam. 

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Bùi Văn Thắm, thời gian tới tiếp tục nâng cao hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước về tài nguyên nước và bảo vệ môi trường. Thiết lập hệ thống quan trắc, giám sát trong khai thác, sử dụng tài nguyên nước. Trang bị phòng xét nghiệm nước, thiết bị kiểm soát chất lượng nước đối với các đơn vị cấp nước đủ năng lực. Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, thiết bị thông minh trong quản lý, vận hành hệ thống cấp nước. 

Thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước về thủy lợi, thường xuyên kiểm tra các công trình thủy lợi. Tăng cường công tác quản lý, vận hành tốt các công trình cống, đê bao, hồ chứa nước. Nghiên cứu xây dựng, triển khai và nhân rộng các mô hình trữ nước mưa, nước ngọt, sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả nguồn nước ngọt.

Bài, ảnh: TRẦN QUỐC