“Nâng cao chất lượng dân số để đất nước phồn vinh, gia đình hạnh phúc”

(VLO) Đó là chủ đề của Ngày Dân số (DS) Việt Nam  năm 2024. Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, năm 2024 là năm thứ 5 thực hiện Chiến lược DS Việt Nam đến năm 2030. Mặc dù đạt được nhiều thành tựu nhưng công tác DS hiện đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, tác động trực tiếp đến đời sống, xã hội và sự phát triển bền vững của Việt Nam trong hiện tại và tương lai.

Sau nhiều nỗ lực kéo giảm sự chênh lệch giới tính khi sinh, năm 2024, Vĩnh Long đạt mức 105,9 bé trai/100 bé gái.

Xu thế mức sinh xuống thấp

Tại Lễ phát động Tháng hành động Quốc gia về Dân số và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam (26/12) năm 2024, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn thông tin, hiện, công tác DS đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức như việc duy trì vững chắc mức sinh thay thế trên phạm vi toàn quốc chưa thật sự bền vững; xuất hiện xu thế mức sinh xuống thấp (năm 2023 ước tính là 1,96 con/phụ nữ, thấp nhất trong lịch sử).

Cùng với đó, tốc độ gia tăng nhanh tỷ số giới tính khi sinh đã được khống chế, nhưng vẫn ở mức cao và chưa có dấu hiệu giảm (năm 2023 là 112 bé trai/100 bé gái).

Tốc độ già hóa DS nhanh và sẽ sớm bước qua thời kỳ DS vàng; tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết, mang thai và sinh con ở người chưa thành niên, tầm vóc, thể lực, chất lượng cuộc sống cần phải được cải thiện nhiều hơn...

Trong khi đó, tổ chức bộ máy làm công tác DS chưa ổn định, thiếu thống nhất giữa các tỉnh, thành phố, nguồn lực đầu tư cho công tác DS chưa tương xứng với yêu cầu, nhiệm vụ được giao.

Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho rằng, bước sang năm 2025 và những năm sắp tới, chúng ta tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức hơn nữa, nhiều chỉ tiêu có nguy cơ khó đạt.

Do đó, để thực hiện các yêu cầu, nhiệm vụ, chỉ tiêu kế hoạch được giao, Bộ Y tế kêu gọi toàn thể đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm công tác DS tiếp tục đoàn kết, tích cực, chủ động, sáng tạo trong việc tham mưu với các cấp uỷ Đảng, chính quyền.

Đồng thời, phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và động viên mọi tầng lớp nhân dân thực hiện hiệu quả chủ trương, chính sách về công tác DS.

Vĩnh Long nâng cao chất lượng dân số để phát triển bền vững

Thực hiện Nghị quyết số 21, Hội nghị lần thứ 6 BCH Trung ương Đảng khóa XII về công tác DS trong tình hình mới, chất lượng DS trên địa bàn Vĩnh Long từng bước cải thiện, tuổi thọ trung bình của người dân được nâng cao, tầm vóc thể lực có sự cải thiện, tỷ lệ tử vong của bà mẹ sau khi sinh con giảm...

Theo Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh, đến nay, Vĩnh Long thực hiện đạt 4 mục tiêu của Nghị quyết số 21, bao gồm: ổn định được tỷ số giới tính khi sinh ở mức cân bằng tự nhiên; tỷ lệ phụ nữ mang thai được tầm soát trước sinh (4 bệnh), sơ sinh (5 bệnh) và chỉ số phát triển con người (HDI).

Song, tỉnh khó thực hiện đạt 2 mục tiêu gồm: Phấn đấu đưa mức sinh tiến dần đến mức sinh thay thế và tỷ lệ nam nữ thanh niên được tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn 90% vào năm 2030. So với cả nước, hiện nay, Vĩnh Long là 1 trong 21 địa phương có tỷ lệ mức sinh thấp.

Để đưa mức sinh tiến dần đến mức sinh thay thế, năm 2024, Vĩnh Long đạt kế hoạch 1,87 con/phụ nữ, đồng thời, phấn đấu năm 2025 là 1,88 con/phụ nữ và đến năm 2030 là 1,99 con/phụ nữ.

Năm 2024 tỷ lệ tăng dân số tự nhiên đạt 2,6%; có 70,3% trẻ em sinh ra được sàng lọc sơ sinh và 74,7% phụ nữ mang thai được sàng lọc trước sinh; tuổi thọ bình quân đã tăng đáng kể, ước năm 2024 đạt 75,42 tuổi.

Nâng cao chất lượng dân số để đất nước phồn vinh, gia đình hạnh phúc.

“Đặc biệt, nhờ không ngừng nỗ lực triển khai nhiều giải pháp kéo giảm tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh, năm 2024, tỷ số giới tính khi sinh của tỉnh được kéo giảm xuống còn 105,9 bé trai/100 bé gái. Đây là con số chênh lệch giới tính khi sinh lý tưởng, góp phần cân bằng giữa số bé trai và bé gái được sinh ra.

Thấp hơn so với mặt bằng chung của cả nước là 119 bé trai/100 bé gái (trong 9 tháng năm 2024)”- TS.BS Hồ Thị Thu Hằng- Giám đốc Sở Y tế cho biết.

Nâng cao chất lượng DS là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được tỉnh Vĩnh Long chú trọng trong thực hiện chiến lược DS hiện nay.

Bà Nguyễn Thị Quyên Thanh- Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, thời gian tới, Vĩnh Long sẽ tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền, tiếp tục triển khai các giải pháp về hình thức và nội dung tuyên truyền, tập huấn nâng cao năng lực, tăng cường nguồn lực đầu tư… để đảm bảo thực hiện các mục tiêu về công tác DS.

“Vĩnh Long tiếp tục bám sát các nội dung cơ bản của các đề án, lồng ghép các chương trình, nội dung có liên quan để nâng cao chất lượng DS phù hợp với tình hình thực tế.

Tỉnh giao Sở Y tế tham mưu các chính sách có liên quan đến công tác DS, đồng thời phối hợp với các ngành, đoàn thể, địa phương tăng cường công tác tuyên truyền để thay đổi nhận thức và hành vi của người dân, từng bước nâng cao chất lượng DS của địa phương”- Phó Chủ tịch UBND tỉnh thông tin.

Bài, ảnh: SÔNG TRĂNG