Tình trạng vô sinh, hiếm muộn gia tăng

Thống kê của ngành y tế cho thấy, vấn đề vô sinh hiếm muộn (VSHM) đang là gánh nặng trong lĩnh vực sản phụ khoa của Việt Nam với tỷ lệ VSHM là gần 8% dân số.

 

Thống kê của ngành y tế cho thấy, vấn đề vô sinh hiếm muộn (VSHM) đang là gánh nặng trong lĩnh vực sản phụ khoa của Việt Nam với tỷ lệ VSHM là gần 8% dân số.

Nếu mong con, vợ chồng nên đi khám sớm.

Vô sinh hiếm muộn đang gia tăng

Chị P.T.Đ. (TP Vĩnh Long) lấy chồng năm chị 29 tuổi nhưng hơn 5 năm vẫn chưa có tin vui. “Hai bên cứ hối thúc, cứ nghĩ vợ chồng mình ngừa thai. Tụi chị chỉ ngừa thai năm đầu để cả hai tận hưởng cuộc sống vợ chồng son sau đó… là “thả” nhưng vẫn không có bầu. Đi khám chị mới phát hiện mình bị tắc vòi tử cung, cản trở quá trình thụ thai, chồng tinh trùng yếu. Được tư vấn, vợ chồng chị quyết định can thiệp thụ tinh ống nghiệm và anh chị ăn Tết xong sẽ đón bé Rồng, mừng dữ lắm luôn”- chị T.Đ. xúc động.

Không chỉ là nỗi lo của các cặp vợ chồng, vấn đề VSHM còn đang trở thành một gánh nặng của ngành y tế. Quá trình điều trị tại nhiều cơ sở y tế cho thấy, không ít cặp vợ chồng phải mất 5-7 năm để điều trị VSHM. Thậm chí, có những trường hợp kém may mắn dù điều trị nhiều năm cũng không thể thực hiện được thiên chức làm cha, làm mẹ.

Kết hôn đã 7 năm nay nhưng vợ chồng anh N.B.D. (42 tuổi, TX Bình Minh) vẫn chưa có con. “Vợ chồng đã chạy chữa thuốc nam cũng như Tây y nhưng chưa có kết quả. Có lẽ phải tính đến chuyện xin con nuôi”- anh D. tâm sự. Qua các lần thăm khám, bác sĩ chẩn đoán nguyên nhân xuất phát từ anh vì số lượng “tinh binh” không đủ mạnh để tấn công vào trứng làm tổ… và bác sĩ cũng nói dù đã can thiệp nhiều cách thì khả năng vô sinh rất lớn.

Ghi nhận tại Khoa Hiếm muộn IVF, Bệnh viện Quốc tế Phương Châu, trong số những cặp vợ chồng vô sinh, 40-50% nguyên nhân bắt nguồn từ nam giới. Trong số đó, trên 90% nam giới có các chỉ số của tinh trùng dưới chuẩn, khiến khó thụ thai.

Vì rào cản về mặt tâm lý, nam giới thường khá thụ động khi thăm khám sức khỏe sinh sản, kể cả khi hai vợ chồng gặp vấn đề trong chuyện sinh con trong thời gian dài. Điều này khiến các cặp đôi bỏ lỡ “thời gian vàng” điều trị bởi tuổi tác là yếu tố quan trọng quyết định cơ hội thành công của các phương pháp hỗ trợ sinh sản.

Theo Tổ chức Y tế thế giới, dự báo VSHM là căn bệnh nguy hiểm thứ 3, sau ung thư và bệnh tim mạch ở thế kỷ XXI. Việt Nam là một trong những quốc gia khu vực châu Á- Thái Bình Dương có tỷ lệ sinh thấp và vô sinh cao. Theo thống kê có tới 7,7% cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản đang đối mặt với hiếm muộn. Tỷ lệ vô sinh đang gia tăng, trong đó khoảng 50% cặp vợ chồng VSHM có độ tuổi dưới 30.

Lối sống, môi trường tác động đến sinh sản

Theo các bác sĩ, ngoài yếu tố bệnh lý thì yếu tố như môi trường, di truyền, lối sống căng thẳng và những thói quen xấu cũng ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe sinh sản... dẫn đến tỷ lệ VSHM gia tăng hiện nay. Do đó, cả vợ cả chồng đều cần tới bác sĩ chuyên khoa thăm khám để tìm hiểu nguyên nhân, và từ đó bác sĩ mới chỉ định phương pháp điều trị thích hợp.

Theo BS.CK2 Dư Huỳnh Hồng Ngọc- Giám đốc Trung tâm Hiếm muộn của Bệnh viện Quốc tế Phương Châu, nguyên nhân dẫn đến vô sinh nam là do stress (làm việc nhiều ảnh hưởng đến sinh hoạt vợ chồng không an toàn, không điều độ), do môi trường làm việc độc hại (khói thuốc lá, thuốc trừ sâu, phân bón), do ít tập thể dục và sử dụng chất kích thích nhiều.

Đặc biệt, một trong những nguyên nhân ảnh hưởng đến vô sinh nam nhiều nhất là khi nam giới ngồi văn phòng 8 tiếng/ngày, ảnh hưởng việc tăng túi máu vùng bìu, giảm khả năng sinh tinh. “Để khắc phục vô sinh nam, người nam cần sắp xếp công việc cho hợp lý để giảm stress, chế độ sinh hoạt lành mạnh, có tần suất quan hệ vợ chồng đều đặn, giảm chất kích thích... Từ đó, môi trường sống tinh trùng được tốt hơn, góp phần cải thiện tình trạng vô sinh nam”- BS Hồng Ngọc cho biết.

Còn ở nữ giới nguyên nhân thường gặp nhất là tắc hai vòi tử cung, hội chứng buồng trứng đa nang, bất thường tử cung, lạc nội mạc tử cung, sử dụng thuốc nội tiết tố, bệnh phụ khoa,...

Theo TS.BS Hồ Thị Thu Hằng- Giám đốc Sở Y tế, tình trạng VSHM đang ngày càng gia tăng, trẻ hóa về độ tuổi. Tuy nhiên, vô sinh không có nghĩa là vô vọng. Hiện nay, nhờ sự can thiệp của các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản tiên tiến cùng trang thiết bị hiện đại, các chuyên gia đầu ngành dày dạn kinh nghiệm tại Việt Nam có thể phát hiện và điều trị thành công những bệnh lý vô sinh phức tạp.

“Chúng ta sẽ đi khám khi nhu cầu sinh con từ nửa năm hoặc 1 năm trở lên. Kể cả những bạn còn rất trẻ, tuổi càng trẻ cơ hội thành công càng cao và còn giảm chi phí điều trị. Vì thế, nếu vợ chồng sau 1 năm chung sống, quan hệ tình dục trung bình 2-3 lần/tuần, không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào mà người vợ vẫn chưa có thai thì cả hai cần đi khám sớm tại các cơ sở uy tín để tìm ra nguyên nhân và điều trị hiệu quả hơn”- BS Thu Hằng nhấn mạnh.

Bài, ảnh: SÔNG TRĂNG