Chung cư là sản phẩm nhà ở đã xuất hiện ở Việt Nam cách đây hơn một nửa thế kỷ, với tên gọi ban đầu là nhà tập thể. Hầu hết các dự án nhà tập thể được đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách nhà nước sau đó bán hoặc phân chia cho cán bộ, công nhân, viên chức sống, làm việc tại các đô thị.
Chung cư là sản phẩm nhà ở đã xuất hiện ở Việt Nam cách đây hơn một nửa thế kỷ, với tên gọi ban đầu là nhà tập thể. Hầu hết các dự án nhà tập thể được đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách nhà nước sau đó bán hoặc phân chia cho cán bộ, công nhân, viên chức sống, làm việc tại các đô thị.
Tuy nhiên, sau thời gian sử dụng, nhiều khu nhà tập thể đã bị xuống cấp, ảnh hưởng đến chất lượng sống. Công tác cải tạo, xây dựng lại gặp không ít khó khăn, do các văn bản luật chưa có nội dung quy định rõ ràng về thời hạn sử dụng, dẫn tới việc một bộ phận không nhỏ người dân không đồng thuận cho cải tạo, xây dựng lại.
Trên địa bàn cả nước, theo thống kê với xấp xỉ 5.700 khu chung cư, nhà tập thể cũ xuống cấp, đã và đang đặt ra thách thức lớn cho những nhà xây dựng luật về cách ứng xử với loại hình sản phẩm nhà ở này. Và để giải quyết nhu cầu về nhà ở trong quá trình đô thị hóa, nếu không có một quy định rõ ràng, thì khả năng vướng mắc sẽ lặp lại những năm về sau.
Bộ Xây dựng với chức năng được giao nhiệm vụ soạn thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), và đã nhiều lần chỉnh sửa. Mới đây tiếp tục được đưa ra tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV để các đại biểu cho ý kiến, trong đó vấn đề được quan tâm nhất là thời hạn sử dụng và sở hữu nhà chung cư. Đa phần các đại biểu đều ủng hộ với đề xuất này vào luật. Thời hạn sử dụng này sẽ được xác định theo hồ sơ thiết kế và thời hạn sử dụng thực tế.
Tuy nhiên cũng có ý kiến cho rằng, nhà ở là tài sản lớn của người dân, nên việc quy định sở hữu nhà chung cư có thời hạn khiến cho quyền sở hữu của người dân sẽ không được xác lập, phụ thuộc vào quyết định hành chính của cơ quan quản lý khi kiểm định nhà chung cư. Và việc này cũng tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản vốn đang gặp nhiều khó khăn.
Vì vậy, cũng có ý kiến cho rằng, cần quy định cụ thể hoạt động cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, nhà ở cũ, nhà nhiều hộ xuống cấp tuân theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng đã được phê duyệt. Qua đó, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa các bộ luật, nhằm cân bằng lợi ích giữa Nhà nước, người dân, doanh nghiệp với các giải pháp cho từng chủ thể.
N. HOÀNG