Mùa nước nổi, đồng khô còn đô thị thì ngập

Mấy ngày nay vào con nước rông, ngày nay gọi là triều cường, thì nước lên là chuyện bình thường. Nhưng bất thường nằm ở chỗ nước ngập quá sâu các con đường, nước tràn vào nhà dân lênh láng. Những đoạn đường được cấp tốc be bờ, những ngôi nhà ngập sâu quá thì vội vàng xây gờ tạm trước cửa. Nhưng có phải là càng be, càng tôn cao đường thì ngập sẽ càng nặng hơn không?

Mấy ngày nay vào con nước rông, ngày nay gọi là triều cường, thì nước lên là chuyện bình thường. Nhưng bất thường nằm ở chỗ nước ngập quá sâu các con đường, nước tràn vào nhà dân lênh láng. Những đoạn đường được cấp tốc be bờ, những ngôi nhà ngập sâu quá thì vội vàng xây gờ tạm trước cửa. Nhưng có phải là càng be, càng tôn cao đường thì ngập sẽ càng nặng hơn không?

Giờ là mùa nước nổi đồng bằng, cái chỗ đáng ra nên ngập nước mênh mông là đồng ruộng thì đa phần là khô rang, vậy thì nước tràn vào các đô thị, không thể nào ngăn chặn nước ngập bằng những con đường tôn cao, hay dùng bơm để bơm nước ra khỏi các khu ngập nặng trong đô thị được.

Cùng với các con đê ngoại vi, thì bên trong là rất nhiều đường giao thông chiếm mất dòng chảy, không gian để nước nổi chan hòa một cách hợp lý theo quy luật tự nhiên. Các công trình và các khu đô thị xây dựng chưa chắc đã có những khảo sát về quy luật của dòng chảy, hướng đi của nước và sự hợp lý trước quá trình ngập lụt của đồng bằng. Ngập sâu chưa chắc là thiên tai, mà có thể là “nhân tai”. Và tình trạng ngập nặng như thế này có thể sẽ còn diễn ra thường xuyên trong tương lai.

Trong khi giải pháp căn cơ nằm ở vùng đồng ruộng, thì chúng ta đang cố sức ngăn nước ở các khu đô thị. Sẽ rất tốn kém, không hiệu quả và thật sự rất khổ những người dân đô thị, nhất là người nghèo thường cư trú những nơi thấp, hẹp trong các con hẻm nhỏ. Người giàu thường nhà cửa cao nền, cao tầng hơn. Những đợt ngập thế này sẽ gây nhiều thiệt hại, tốn kém cho nhà cửa, công trình hạ tầng đô thị. Còn riêng cứ ngồi đếm những chiếc xe chết máy trên đường, sẽ thấy con số thiệt hại không hề nhỏ.

Đồng thì khô còn đô thị thì ngập, nếu tính hàng chục tỷ khối nước và hàng triệu tấn phù sa như mùa nước năm nay, thì sẽ tương đương bao nhiêu ngàn tỷ đồng để nông dân mua phân bón đất. Chúng ta đang thiệt đơn, thiệt kép. Cùng với đó, là nhiều tỷ đồng mất đi đối với người dân sống nghề cá mắm mùa này.

Liệu chúng ta có mạnh dạn trả lại không gian tự nhiên cho mùa nước đồng bằng không? Ngay bây giờ chắc là không. Nhưng Hai Lúa tui tin là trong tương lai đồng bằng phải điều chỉnh dần theo hướng đi đó.

Hailua@.com