Thực hiện bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp là đảm bảo an sinh xã hội

Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (BHTNLĐ, BNN) là chính sách an sinh xã hội nhằm bù đắp một phần tổn thất cho người lao động (NLĐ) mang tính thiết thực hữu ích, chia sẻ rủi ro giữa các doanh nghiệp, hỗ trợ cho các hoạt động phòng ngừa tai nạn lao động và BNN.

Công nhân Đội cắt tỉa thuộc Công ty Cổ phần Công trình công cộng Vĩnh Long thực hiện công việc chuyên môn.

(VLO) Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (BHTNLĐ, BNN) là chính sách an sinh xã hội nhằm bù đắp một phần tổn thất cho người lao động (NLĐ) mang tính thiết thực hữu ích, chia sẻ rủi ro giữa các doanh nghiệp, hỗ trợ cho các hoạt động phòng ngừa tai nạn lao động và BNN.

Chính sách BHTNLĐ, BNN được quy định tại Chương III của Luật An toàn, vệ sinh lao động (ATVSLĐ) có hiệu lực từ ngày 1/7/2016; Nghị định 58/2020/NĐ-CP quy định mức đóng BHXH bắt buộc vào Quỹ BHTNLĐ, BNN; Nghị định 88/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật ATVSLĐ về BHTNLĐ, BNN bắt buộc.

Chính sách BHTNLĐ, BNN gồm có các nội dung cơ bản: đối tượng tham gia BHTNLĐ, BNN; mức đóng BHTNLĐ, BNN; điều kiện hưởng BHTNLĐ, BNN; chế độ BHTNLĐ, BNN; trách nhiệm của người sử dụng lao động (NSDLĐ) đối với NLĐ bị tai nạn lao động, BNN.

Đối tượng tham gia BHTNLĐ, BNN

Theo Luật ATVSLĐ, đối tượng tham gia BHTNLĐ, BNN bao gồm: cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật; sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân, sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân, người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân, hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn, học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí; công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu; người làm việc theo hợp đồng lao động (HĐLĐ) không xác định thời hạn và HĐLĐ có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên và người làm việc theo HĐLĐ có thời hạn từ đủ 1 tháng đến dưới 3 tháng (không bao gồm NLĐ là người giúp việc gia đình); người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương; NSDLĐ tham gia BHXH bắt buộc gồm cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị vũ trang nhân dân; tổ chức chính trị, tổ chức chính trị- xã hội, tổ chức chính trị xã hội- nghề nghiệp, tổ chức xã hội- nghề nghiệp, tổ chức xã hội khác; cơ quan, tổ chức nước ngoài, tổ chức quốc tế hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam; doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh cá thể, tổ hợp tác, tổ chức khác và cá nhân có thuê mướn, sử dụng lao động theo HĐLĐ; cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến BHTNLĐ, BNN.

Theo Sở Lao động- Thương binh và Xã hội Vĩnh Long, tai nạn lao động luôn là nguy cơ tồn tại thường trực đối với NLĐ trong quá trình trực tiếp tham gia các hoạt động sản xuất. Hậu quả của tai nạn lao động không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần, thu nhập của NLĐ mà còn làm cho lợi nhuận của doanh nghiệp bị tác động bởi chi phí bồi thường.

Nhằm bảo đảm đời sống cho những lao động chẳng mai bị tai nạn lao động, BNN thì chủ sử dụng lao động bắt buộc phải đóng BHTNLĐ, BNN cho NLĐ. Ở Vĩnh Long, việc thực hiện chế độ BHTNLĐ, BNN cho NLĐ luôn được giám sát chặt chẽ góp phần đảm bảo quyền lợi của NLĐ.

Điều kiện hưởng chế độ BHTNLĐ, BNN

Theo quy định luật, NLĐ tham gia BHTNLĐ, BNN được hưởng chế độ tai nạn lao động khi có đủ các điều kiện sau:

An toàn là trên hết nhằm đảm bảo an toàn cho lao động, cho hoạt động kinh doanh sản xuất, đồng thời thực hiện hiệu quả Chương trình Quốc gia về an toàn, vệ sinh lao động.

Bị tai nạn thuộc một trong các trường hợp sau: tại nơi làm việc và trong giờ làm việc, kể cả khi đang thực hiện các nhu cầu sinh hoạt cần thiết tại nơi làm việc hoặc trong giờ làm việc mà Bộ luật Lao động và nội quy của cơ sở sản xuất, kinh doanh cho phép, bao gồm nghỉ giải lao, ăn giữa ca, ăn bồi dưỡng hiện vật, làm vệ sinh kinh nguyệt, tắm rửa, cho con bú, đi vệ sinh; ngoài nơi làm việc hoặc ngoài giờ làm việc khi thực hiện công việc theo yêu cầu của NSDLĐ hoặc người được NSDLĐ ủy quyền bằng văn bản trực tiếp quản lý lao động; trên tuyến đường đi từ nơi ở đến nơi làm việc hoặc từ nơi làm việc về nơi ở trong khoảng thời gian và tuyến đường hợp lý.

Trường hợp suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên do bị tai nạn thuộc các trường hợp quy định.

Tương tự, NLĐ tham gia BHTNLĐ, BNN được hưởng chế độ BNN khi có đủ các điều kiện sau: bị BNN thuộc Danh mục BNN do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành; suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên do bị BNN theo quy định.

Đồng thời, NLĐ khi đã nghỉ hưu hoặc không còn làm việc trong các nghề, công việc có nguy cơ bị BNN thuộc Danh mục BNN do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành mà phát hiện bị BNN trong thời gian quy định thì được giám định để xem xét, giải quyết chế độ theo quy định của Chính phủ.

Chế độ BHTNLĐ, BNN

Các chế độ BHTNLĐ, BNN mà NLĐ tham gia được hưởng gồm: trợ cấp 1 lần; trợ cấp hàng tháng; các chế độ khác.

Sở Lao động- Thương binh và Xã hội kiểm tra công tác an toàn, vệ sinh lao động, chính sách Bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đối với công nhân, người lao động tại một đơn vị sản xuất kinh doanh.

Theo đó NLĐ bị suy giảm khả năng lao động từ 5- 30% thì được hưởng trợ cấp 1 lần. Mức trợ cấp 1 lần được quy định: suy giảm 5% khả năng lao động thì được hưởng 5 lần mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 0,5 lần mức lương cơ sở.

Ở chế độ trợ cấp hàng tháng, NLĐ bị suy giảm khả năng lao động từ 31% trở lên thì được hưởng trợ cấp hàng tháng. Mức hưởng trợ cấp hàng tháng được quy định: suy giảm 31% khả năng lao động thì được hưởng bằng 30% mức lương cơ sở, sau đó cứ suy giảm thêm 1% thì được hưởng thêm 2% mức lương cơ sở.

Chế độ trợ cấp 1 lần và trợ cấp hàng tháng ngoài các quy định này, NLĐ còn được hưởng thêm một khoản trợ cấp tính theo số năm đã đóng vào Quỹ BHTNLĐ, BNN theo các điều kiện quy định cụ thể.

Ngoài ra còn có các chế độ hỗ trợ khác theo quy định như: phương tiện trợ giúp sinh hoạt, dụng cụ chỉnh hình; trợ cấp phục vụ; trợ cấp khi NLĐ chết do tai nạn lao động, BNN; dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi điều trị thương tật, bệnh tật; hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp cho người bị tai nạn lao động, BNN khi trở lại làm việc; hỗ trợ các hoạt động phòng ngừa, chia sẻ rủi ro về tai nạn lao động, BNN.

Theo Sở Lao động- Thương binh và Xã hội, ATVSLĐ không chỉ mang lại lợi ích cho NLĐ, NSDLĐ, an toàn còn là động lực giúp doanh nghiệp tăng trưởng, thúc đẩy kinh tế- xã hội địa phương phát triển bền vững, góp phần thực hiện hiệu quả Chương trình Quốc gia về ATVSLĐ giai đoạn 2021-2025 và những năm tiếp theo.

Bài, ảnh: MINH THÁI