Vĩnh Long là tỉnh có mức sinh thấp, chưa đạt mức sinh thay thế, xung quanh thực trạng này và những ưu tiên cho gia đình sinh đủ 2 con, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với bà Phạm Thị Thuận- Phó Chi cục trưởng- Chi cục Dân số- Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ).
 |
(VLO) Vĩnh Long là tỉnh có mức sinh thấp, chưa đạt mức sinh thay thế, xung quanh thực trạng này và những ưu tiên cho gia đình sinh đủ 2 con, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với bà Phạm Thị Thuận- Phó Chi cục trưởng- Chi cục Dân số- Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ).
* Thưa bà, Vĩnh Long là tỉnh có mức sinh thấp, chưa đạt mức sinh thay thế. Xin bà cho biết thực trạng này hiện nay ra sao?
- Sau nhiều năm thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/HNTW ngày 14/1/1993 với sự vào cuộc và chỉ đạo quyết liệt của các cấp ủy đảng, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở cùng với sự nỗ lực của cả hệ thống làm công tác DS-KHHGĐ. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác dân số trong thời gian tới phải đối mặt với những khó khăn và thách thức, cụ thể:
- Theo Quyết định số 588/QĐ-TTg, ngày 28/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030; thì Vĩnh Long thuộc nhóm tỉnh có mức sinh thấp.
- Theo số liệu Tổng điều tra DS và nhà ở năm 2019: số con bình quân của một phụ nữ (PN) trong độ tuổi sinh đẻ của tỉnh Vĩnh Long là 1,81con/PN- trong khi mức sinh thay thế là 2,1con/PN.
Đáng chú ý từ năm 1999 đến nay, mức sinh của khu vực thành thị tiếp tục giảm thấp, (từ 1,37 con/PN vào năm 1999 giảm xuống còn 1,34 con/PN năm 2019), còn mức sinh của khu vực nông thôn thì có xu hướng tăng dần về mức sinh thay thế (từ 1,76 con/PN năm 1999 tăng lên 1,93con/PN năm 2019).
Điều này cho thấy, Vĩnh Long cần nỗ lực nhiều hơn nữa trong công tác truyền thông, nhằm giảm bớt khoảng cách về mức sinh thay thế giữa khu vực thành thị và nông thôn.
* Theo bà thì nguyên nhân do đâu và sẽ dẫn đến những hệ lụy gì, thưa bà?
- Do thời gian dài thực hiện mục tiêu giảm sinh, đã làm thay đổi nhận thức người dân về việc thực hiện gia đình quy mô nhỏ; trở thành chuẩn mực thấm sâu trong toàn xã hội; xu hướng kết hôn muộn, sinh ít, sinh thưa ngày càng cao; tỷ lệ đô thị hóa tăng và kinh tế phát triển dẫn đến áp lực tìm kiếm việc làm, nhà ở, chi phí sinh hoạt, chi phí nuôi dạy và chăm sóc con cái đắt đỏ,… có tác động nhất định đến mức sinh thấp.
Bên cạnh đó, hạ tầng giáo dục, y tế và các dịch vụ xã hội cơ bản còn nhiều bất cập tại các khu công nghiệp, thiếu chính sách đủ mạnh để người dân ở vùng có mức sinh thấp sinh đủ hai con, đặc biệt là tình trạng nạo phá thai tại các khu vực y tế tư nhân phát triển nhưng chưa được kiểm soát chặt chẽ dẫn đến hậu quả vô sinh ngày càng tăng.
Về hệ lụy thì khi mức sinh xuống thấp dưới mức sinh thay thế sẽ dẫn đến việc thiếu hụt lực lượng lao động. Hơn nữa, mức sinh thấp còn đẩy nhanh tốc độ già hóa DS sẽ kéo theo gia tăng quỹ phúc lợi xã hội cho người già, dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi.
Cùng với mức sinh thấp làm gia tăng các dòng di cư nên kéo theo các dịch vụ đi kèm để cung cấp cho người nhập cư như nhà ở, trường học, bệnh viện,... Điều này gây nguy cơ xung đột do những khác biệt về tôn giáo, văn hóa, kỹ năng làm việc, cạnh tranh việc làm... do quá trình di cư, nhập cư.
* Để khuyến khích phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con thì Vĩnh Long có những chính sách gì, thưa bà?
- Mức sinh thấp là hiện tượng khá mới tại một số địa phương ở Việt Nam và chúng ta chưa có kinh nghiệm trong việc tham mưu cho các cấp ủy Đảng chính quyền địa phương ban hành chính sách và thực thi chính sách khuyến khích thúc đẩy mức sinh.
Thời gian tới, để khuyến khích phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con, thực hiện Thông tư số 01/2021/TT-BYT ngày 25/1/2021 của Bộ Y tế về Hướng dẫn một số nội dung để địa phương ban hành chính sách khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác DS.
Chi cục DS- KHHGĐ sẽ tham mưu Sở Y tế trình UBND tỉnh ban hành quyết định quy định nội dung khuyến khích, khen thưởng, hỗ trợ đối với tập thể, cá nhân thực hiện tốt chính sách DS đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long.
* Xin cảm ơn bà đã dành thời gian trao đổi!
CAO HUYỀN (thực hiện)
Thông tin bạn đọc
Đóng Lưu thông tin