Nguy cơ cháy nổ nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh

Nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh là loại hình khá phổ biến hiện nay vì có thể tận dụng tối đa không gian nhỏ hẹp, nhất là ở đô thị đất chật người đông. Đó là ở góc độ kinh tế, còn trong công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC), nguy cơ cháy, nổ những nơi này luôn tiềm ẩn.

 

Thường xuyên diễn tập các phương án chữa cháy tại các chợ, trung tâm thương mại- nơi tập trung nhiều nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh. Ảnh chụp trước khi giãn cách xã hội.

Nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh là loại hình khá phổ biến hiện nay vì có thể tận dụng tối đa không gian nhỏ hẹp, nhất là ở đô thị đất chật người đông. Đó là ở góc độ kinh tế, còn trong công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC), nguy cơ cháy, nổ những nơi này luôn tiềm ẩn.

Nguy cơ cháy, nổ

Thực tế, diện tích các cửa hàng kinh doanh kết hợp nhà ở không lớn, thường tận dụng tối đa diện tích sàn và không gian trong nhà để chứa hàng hóa. Do vậy nên các mặt hàng được bày tràn lan dưới sàn nhà, chiếm lối đi lại, thậm chí cầu thang lên xuống cũng được tận dụng để hàng hóa. Nhiều hộ kinh doanh bố trí nơi thờ cúng chưa hợp lý, bàn thờ làm bằng vật liệu dễ cháy. Nguy hiểm hơn, hàng hóa còn để cạnh bếp nấu ăn, gây nguy cơ xảy ra cháy, nổ. Hơn nữa, hệ thống dây dẫn điện trong những khu vực kinh doanh, sản xuất, kết hợp nơi ở hầu hết không đủ điều kiện phụ tải, lắp đặt đấu nối không đúng kỹ thuật, không có sự bảo trì, cải tạo hệ thống điện đã xuống cấp và để các chất dễ cháy như quần áo, giấy, vải, bao bì,… gần ổ cắm điện.

Đặc điểm chủ yếu của loại hình nhà ở kết hợp kinh doanh là xây dựng tự do, không theo quy hoạch, phân bổ ở các khu vực nội thị, xung quanh các chợ, tuyến đường phố và chủ yếu kinh doanh các loại vật liệu dễ cháy như quần áo, giày dép, tạp hóa,... Nhà xây dựng hình ống liền kề, không có lối thoát nạn dự phòng, không có giải pháp chống tụ khói. Khi xảy ra cháy thì không có hệ thống thoát khói và việc tiếp cận hiện trường để tổ chức cứu người cũng gặp rất nhiều khó khăn. Cũng do kết cấu nhà liền kề nên việc phá dỡ công trình không hề đơn giản, nguồn nước chữa cháy cũng chưa đáp ứng được nhu cầu.

Theo thống kê của Cục Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ (Bộ Công an), cả nước hiện có khoảng 22 triệu nhà ở hộ gia đình và khoảng 20% trong số đó kết hợp vừa ở vừa sản xuất, kinh doanh, chủ yếu tập trung ở khu vực thành thị, khu đông dân cư. Tính riêng từ giữa tháng 4 đến giữa tháng 6/2021, cả nước xảy ra 344 vụ cháy, làm 27 người chết, 37 người bị thương, thiệt hại về tài sản hơn 39 tỷ đồng. Trong đó, có 44 vụ cháy tại nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh, làm chết 21 người, bị thương 3 người, thiệt hại tài sản hơn 5,6 tỷ đồng.

Ông H.V.T. (xã Hiếu Thành- Vũng Liêm) tận dụng nhà ở kết hợp kinh doanh các mặt hàng tạp hóa. Trưa 7/7/2021, căn nhà của ông T. bất ngờ phát hỏa. Nhận được tin báo, Đội Chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ khu vực Vũng Liêm thuộc Phòng Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ (Công an tỉnh) điều 2 xe và hơn 10 cán bộ, chiến sĩ đến hiện trường. Khoảng 1 giờ sau, đám cháy mới được dập tắt hoàn toàn. Tuy không có thiệt hại về người nhưng thiệt hại về tài sản khoảng 140 triệu đồng. Theo điều tra thì nguyên nhân vụ cháy do nguồn nhiệt tiếp xúc chất cháy.

Theo Cục Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ, có 3 nhóm nguyên nhân chính gây ra cháy, nổ tại các hộ gia đình kết hợp cơ sở sản xuất, kinh doanh, đó là: ý thức chấp hành về quy định an toàn PCCC của chủ gia đình, chủ cơ sở kinh doanh còn hạn chế; người dân còn xem nhẹ công tác an toàn cho chính bản thân và gia đình; do vi phạm các quy định an toàn trong việc sử dụng điện, sử dụng các thiết bị điện kém chất lượng.

Tăng cường các biện pháp phòng cháy, nổ

Nhằm giảm thiểu nguy cơ, thiệt hại do cháy, nổ gây ra đối với nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh, UBND tỉnh yêu cầu các sở ngành, đoàn thể, địa phương tổ chức tuyên truyền trực tiếp đến người dân trong khu dân cư, lồng ghép trong các hoạt động của chi bộ, tổ dân phố, đoàn thể, tổ chức chính trị- xã hội, phương tiện truyền thông về các quy định và kiến thức cơ bản về PCCC, kỹ năng thoát nạn, cứu hộ, cứu nạn và sử dụng phương tiện chữa cháy thông dụng. Công an tỉnh thành lập đoàn liên ngành kiểm tra, tuyên truyền, hướng dẫn PCCC đối với các hộ gia đình có nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh theo phương châm “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”.

Qua các đợt tuyên truyền, kiểm tra từ 15/4- 14/8/2021, đoàn ghi nhận nhiều trường hợp chấp hành các quy định về an toàn PCCC còn mang tính hình thức, đối phó. Trong thực hiện các yêu cầu của cơ quan chức năng về giải pháp ngăn cháy lan, thoát nạn, quản lý và sử dụng hệ thống điện, nguồn lửa, nguồn nhiệt, trang bị phương tiện chữa cháy chưa đảm bảo.

Hiện nay các địa phương đang thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội nên nhiều nơi đang tồn trữ một lượng lớn hàng hóa, nguyên vật liệu phục vụ đời sống, sản xuất, kinh doanh, vô tình trở thành một lượng chất cháy lớn nếu không được bảo quản an toàn. Mặt khác, cũng do giãn cách xã hội nên gia đình tập trung đông thành viên hơn, nhu cầu sử dụng điện, gas và các thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt cũng nhiều hơn. Do đó, mọi sơ suất, bất cẩn dù nhỏ nhất trong việc sử dụng lửa, điện đều có thể để xảy ra cháy, nổ gây thiệt hại nghiêm trọng.

Phòng Cảnh sát PCCC và cứu nạn, cứu hộ vừa đưa ra khuyến cáo người dân có nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh không sắp xếp hàng hóa, vật dụng dễ cháy gần nguồn lửa, nguồn nhiệt và cẩn trọng khi đun nấu, thắp hương, đốt vàng mã, sạc các thiết bị điện, điện tử. Đồng thời, nên bố trí lối thoát nạn dự phòng và lắp đặt các thiết bị báo cháy, dụng cụ, phương tiện chữa cháy.

Không sử dụng nhiều thiết bị công suất lớn vào cùng một ổ cắm, không câu móc điện tùy tiện và thường xuyên kiểm tra, khắc phục, sửa chữa những hỏng hóc hệ thống, thiết bị điện. Khi cải tạo, lắp mới hệ thống điện phải lựa chọn dây dẫn có tiết diện phù hợp với khả năng chịu tải của thiết bị tiêu thụ điện, phải có thiết bị điện tự ngắt khi chập mạch, quá tải. Trong sử dụng gas cần đặt bếp nơi thông thoáng, xa vật liệu dễ cháy, khóa van bình gas khi không sử dụng, thường xuyên kiểm tra độ kín ống dẫn gas và khớp nối với bình, bếp gas và lắp đặt thiết bị cảnh báo rò rỉ khí gas.

Bài, ảnh: NGUYỄN THỊNH