Khi có bảo hiểm thất nghiệp...

Lao động đăng ký thất nghiệp nhiều ở lĩnh vực may mặc, giày da xuất khẩu.

Triển khai bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) từ năm 2010 đến nay, tại Vĩnh Long có trên 7.000 lao động (LĐ) được hưởng trợ cấp thất nghiệp, trong đó có gần 50% LĐ ngoài tỉnh đăng ký. Có thể xem BHTN là “phao” cho người lao động (NLĐ) khi bị thất nghiệp, bởi ngoài việc hỗ trợ tiền mặt còn tạo điều kiện để NLĐ được học nghề, hưởng bảo hiểm y tế (BHYT), tư vấn và giới thiệu việc làm.

Phòng Đăng ký BHTN thuộc Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh Vĩnh Long (số 89A, Lê Thái Tổ, Phường 2- TP Vĩnh Long) luôn đông người đến tìm hiểu thủ tục và đăng ký BHTN. Anh Lưu Đức Giác (xã Xuân Hiệp- Trà Ôn) làm việc gần 3 năm tại công ty sản xuất thức ăn cá ở xã An Phước (Mang Thít) đang chờ đến lượt nộp hồ sơ cho biết: “Công ty sang cho chủ mới, chủ mới đem theo công nhân của mình qua làm, nên hơn 150 công nhân cũ nghỉ việc. Anh em tụi tui đăng ký BHTN và cố gắng tìm công việc khác mần”. Điền thông tin vào mẫu đăng ký, chị Nguyễn Thị Kim Cúc (xã Hiếu Phụng- Vũng Liêm) tâm sự: “Tui làm cho Công ty May giày Lai Xưa được hơn 1 năm. Trước công ty làm gần Cầu Mới, gần nhà, giờ dời tuốt Vũng Liêm, con tui mới 7 tháng, hổng có người coi nên tui tạm thời nghỉ để giữ con”.

Theo ông Nguyễn Thanh Đông, NLĐ bị thất nghiệp phải nộp đầy đủ hồ sơ hưởng BHTN trong thời hạn 15 ngày (tính theo ngày làm việc) kể từ ngày đăng ký thất nghiệp. NLĐ sẽ được nhận quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp khi hồ sơ đạt điều kiện hưởng BHTN. Khi nhận quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp, NLĐ trả lại phiếu hẹn; xuất trình sổ bảo hiểm xã hội (bản chính) để đóng dấu đã nhận trợ cấp thất nghiệp; nhận quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp, thẻ BHYT, thẻ ATM. Cần chú ý là trong thời gian hưởng trợ cấp BHTN, hàng tháng, NLĐ phải đến thông báo về việc tìm kiếm việc làm tại Trung tâm Giới thiệu việc làm tỉnh (hiện TP Vĩnh Long có 2 điểm tiếp nhận hồ sơ và 1 điểm tại Khu công nghiệp Hòa Phú) để được giải quyết trợ cấp thất nghiệp của các tháng kế tiếp.

Đi cùng mẹ đến điểm đăng ký BHTN, em Trần Thị Cẩm Tím (xã Phú Lộc- Tam Bình) cho biết “làm công ty bao bì ăn lương theo sản phẩm nên kiếm được 3,5 triệu hàng tháng nhưng có cái làm ca đêm oải quá, với lại con gái về khuya quá cũng sợ nên em xin nghỉ”. Còn em Trần Thị Đan Thi làm công nhân may ở TP Hồ Chí Minh phân trần: “Làm ở Sài Gòn tuy thu nhập có cao hơn ở quê nhưng chi phí hao tốn nhiều quá nên em về quê tìm việc ổn định hơn”.

Hiện có khá nhiều LĐ chủ động nghỉ việc để tìm một công việc khác. Những người này thường có thời gian làm việc từ 12 tháng trở lên nên đủ điều kiện được hưởng BHTN. Theo quy định về chính sách BHTN, mức trợ cấp thất nghiệp hàng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHTN của 6 tháng liền kề trước khi bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng lao động. Em Huỳnh Văn Lập (quê Kiên Giang) có hơn 6 năm làm tại Công ty Vật liệu xây dựng tại TP Vĩnh Long đến nhận quyết định hưởng BHTN cho biết: “Em đủ điều kiện hưởng BHTN 6 tháng, mỗi tháng em được lãnh 930.000đ. Giờ em phụ việc với gia đình”.

Trưởng Phòng BHTN Nguyễn Thanh Đông cho biết, từ đầu năm 2012 đến nay, số lượng LĐ được hưởng BHTN trên 2.000 LĐ (tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái là 887 LĐ), trong đó phần lớn LĐ phổ thông ở các khu- cụm- tuyến công nghiệp, có hơn 60% LĐ ngoài tỉnh đăng ký BHTN tại Vĩnh Long. Nguyên nhân khiến LĐ đến đăng ký BHTN tăng do doanh nghiệp thu hẹp quy mô sản xuất, cắt giảm LĐ; do phải di dời nhà xưởng; LĐ chủ động nghỉ việc vì nhiều lý do;...

Theo ông Nguyễn Thanh Đông, thời gian qua, cơ quan Lao động- Thương binh và Xã hội chịu trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ giải quyết hưởng chế độ BHTN; cơ quan Bảo hiểm xã hội chịu trách nhiệm thu và chi trả các chế độ; các cơ sở dạy nghề thực hiện đào tạo nghề cho NLĐ thất nghiệp đã phối hợp trong tổ chức, thực hiện để đảm bảo làm sao thuận lợi cho NLĐ nắm rõ chính sách, quyền lợi của mình khi tham gia và thụ hưởng chế độ BHTN. Nhờ vậy, tổng kinh phí mà tỉnh Vĩnh Long chi trả trợ cấp thất nghiệp trong hơn 2 năm gần 20 tỷ đồng; hỗ trợ học nghề và tư vấn giới thiệu việc làm cho trên 10.000 lượt LĐ thất nghiệp. BHTN thật sự là “phao” cho NLĐ khi bị mất việc, bởi ngoài việc hỗ trợ tiền mặt còn tạo điều kiện để NLĐ được học nghề, hưởng BHYT, tư vấn và giới thiệu việc làm. Tuy nhiên, ngành cũng thường xuyên kiểm tra để tránh tình trạng LĐ “trục lợi”, gian lận trong BHTN.

Theo quy định, mức trợ cấp thất nghiệp hàng tháng bằng 60% mức bình quân tiền lương, tiền công tháng đóng BHTN của 6 tháng liền kề trước khi bị mất việc làm hoặc chấm dứt hợp đồng LĐ, hợp đồng làm việc theo quy định của pháp luật. Thời gian hưởng trợ cấp thất nghiệp là 3 tháng nếu có từ đủ 12 tháng đến dưới 36 tháng đóng BHTN; 6 tháng nếu có từ đủ 36 tháng đến dưới 72 tháng đóng BHTN; 9 tháng nếu có từ đủ 72 tháng đến dưới 144 tháng đóng BHTN và 12 tháng, nếu có từ đủ 144 tháng đóng BHTN trở lên.

Bài, ảnh: MAI ANH