Bảo tồn nghệ thuật truyền thống

(VLO) Vừa qua, Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch (Bộ Văn hóa-TT-DL) đã tổ chức hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề: “Thực trạng và giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống (NTTT) Việt Nam trong bối cảnh phát triển thị trường, hội nhập quốc tế”.

Đây là vấn đề vừa có tính thời sự, vừa có tính nền tảng, lâu dài trong suốt quá trình phát triển của đất nước; đặc biệt khi quá trình hội nhập ngày càng nhanh và sâu rộng.

NTTT Việt Nam chứa đựng tinh hoa văn hóa dân tộc, phản ánh trí tuệ sáng tạo của con người Việt Nam. Trong lịch sử dân tộc, NTTT luôn có vai trò quan trọng đối với quá trình xây dựng và phát triển đất nước, không tách khỏi sự nghiệp “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, Thứ trưởng Bộ Văn hóa-TT-DL Tạ Quang Đông cho rằng, với vai trò to lớn, việc bảo tồn và phát huy giá trị NTTT nói riêng và văn hóa truyền thống nói chung là chủ trương lớn, nhất quán của Đảng và Nhà nước Việt Nam, được đề cập trong nhiều văn kiện quan trọng.

Nhờ những định hướng đúng đắn đó, việc bảo tồn và phát huy giá trị NTTT Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường hiện nay, NTTT, với tư cách là sản phẩm hàng hóa, được công chúng đón nhận và đem lại nguồn thu không nhỏ cho nền kinh tế quốc dân. Bên cạnh đó, NTTT nằm trong nguồn thứ ba của sức mạnh mềm văn hóa- di sản văn hóa (cùng với bản sắc dân tộc và thể chế).

Tuy nhiên, hiện nay, trước tác động của mặt trái cơ chế thị trường, NTTT đứng trước xu hướng “thương mại hóa”. Bên cạnh đó, hội nhập quốc tế lại dẫn đến nguy cơ đánh mất bản sắc văn hóa dân tộc, sức mạnh nội sinh bị “hòa tan” vào văn hóa ngoại sinh. Bởi vậy, bảo tồn và phát huy giá trị NTTT càng trở thành vấn đề nổi cộm, cần được chú trọng.

Nhìn lại thực tiễn bảo tồn và phát huy giá trị NTTT Việt Nam còn tồn tại không ít hạn chế, bất cập: thiếu hụt nguồn nhân lực kế cận có chất lượng; chưa phát huy hết vai trò, tiềm năng của NTTT đóng góp vào sự phát triển của đất nước; công tác tổ chức thực hiện chủ trương, quan điểm bảo tồn và phát huy giá trị NTTT ở một số lĩnh vực, địa phương còn hạn chế; cơ chế chính sách còn bất cập, đầu tư chưa tương xứng với yêu cầu bảo tồn và phát huy giá trị NTTT; công chúng am hiểu và yêu thích NTTT ngày càng thưa thớt...

Do đó, hội thảo cũng đưa ra kết luận rằng, tác động mặt trái của cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế đã khiến NTTT càng dễ bị tổn thương, bị mai một, biến dạng, biến mất... đi cùng nguy cơ đánh mất bản sắc văn hóa dân tộc vô cùng sâu sắc. Rất cần có nhiều ý kiến, đề xuất giải pháp vấn đề cốt lõi này.

NGỌC TRẢNG