Nét mới trong chấm điểm chuẩn văn hóa

So với quy định năm 2012 thì lần này có những điểm mới đáng chú ý.

Thực hiện Thông tư số 08 năm 2014 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH, TT và DL), vừa qua Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long đã ban hành quy định tiêu chuẩn công nhận và hướng dẫn chấm điểm các danh hiệu phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa (TDĐKXDĐSVH) trên địa bàn tỉnh. So với quy định năm 2012 thì lần này có những điểm mới đáng chú ý.

Xã văn hóa nông thôn mới là tiền đề quan trọng, góp phần xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới.

Sự cần thiết ban hành quy định

Phong trào TDĐKXDĐSVH tỉnh Vĩnh Long được triển khai thực hiện vào năm 1996 bằng Chỉ thị số 01-CT/TU của Tỉnh ủy Vĩnh Long.

Từ đó đến nay, phong trào đã lan tỏa khắp các địa phương trong tỉnh và thấm sâu vào nhận thức của người dân. Đi đến bất cứ địa phương nào, chúng ta cũng dễ dàng bắt gặp khẩu hiệu quyết tâm xây dựng ấp hoặc xã đạt danh hiệu văn hóa trên cổng chào của từng ấp, từng xã và hầu hết người dân đều biết đến phong trào này.

Gia đình là hạt nhân, là tế bào của xã hội, đạt được gia đình văn hóa sẽ dần nâng chất tổ, ấp, khóm văn hóa, từ đó phấn đấu đạt danh hiệu xã văn hóa- cũng là nền tảng, tiền đề để phấn đấu đạt 19 tiêu chí xây dựng xã nông thôn mới.

Theo Sở VH, TT và DL Vĩnh Long, trong 9 tháng qua, tỉnh đã công nhận 240.551 hộ gia đình văn hóa đạt 92,76%; 770 ấp- khóm văn hóa, tỷ lệ 90,9%; 21 xã văn hóa nông thôn mới, tỷ lệ 22,3%; 12 xã đạt chuẩn nông thôn mới, tỷ lệ 13,48%; 443 cơ quan văn hóa, tỷ lệ 94,65%; 65 doanh nghiệp văn hóa, tỷ lệ 84,41%.

Quan trọng hơn, phong trào TDĐKXDĐSVH còn mang lại nhiều đổi thay trên từng làng quê, thôn xóm, giao thông nông thôn ngày càng thông thoáng, đường nhựa thay cho những con đường đất lầy lội, cầu bê tông thay cho cầu cây, cầu khỉ, môi trường xanh- sạch- đẹp, trường học, trạm y tế được xây mới, khang trang, đời sống vật chất, tinh thần của người dân được nâng cao.

Tuy nhiên trong quá trình thực hiện, vẫn còn một vài nơi ít quan tâm, chú trọng đến chất lượng mà thường chạy theo số lượng; việc chấm điểm công nhận hộ gia đình, ấp- khóm đạt chuẩn văn hóa vẫn còn qua loa đại khái; vẫn còn tình trạng xã được công nhận đạt chuẩn văn hóa nhưng điểm đạt còn thấp, chất lượng chưa cao.

Vì vậy, trên cơ sở hướng dẫn của Bộ VH, TT và DL, UBND, tỉnh Vĩnh Long quyết định ban hành quy định mới về tiêu chuẩn và hướng dẫn cách chấm điểm các danh hiệu, để phong trào đảm bảo chất lượng, hiệu quả, những ấp- khóm, xã đạt văn hóa là những địa phương kiểu mẫu, tấm gương sáng để những nơi khác phấn đấu noi theo.

Điểm mới đáng lưu tâm

Trước hết, trong xây dựng gia đình văn hóa, ngoài những tiêu chuẩn được quy định như trước, thì theo quy định mới gia đình phải phát triển được kinh tế, vươn lên thoát nghèo và làm giàu chính đáng (thay vì chỉ cần có kế hoạch phát triển kinh tế như trước đây), chủ động xóa đói giảm nghèo và năng động làm giàu chính đáng.

Còn tiêu chuẩn xây dựng ấp- khóm, khu văn hóa thì quy định chi bộ ở địa phương phải hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên; cùng với Ban công tác mặt trận, các đoàn thể thì các hội được Nhà nước cho phép thành lập phải đạt từ khá trở lên.

Nếu chi bộ không hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên, ấp- khu- khóm không đạt an toàn về an ninh trật tự sẽ không được công nhận danh hiệu văn hóa. Tiêu chuẩn chấm điểm xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới có quy định: Đảng bộ xã phải hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên (trước đây là đạt trong sạch vững mạnh toàn diện).

Kinh tế gia đình phát triển, vươn lên thoát nghèo và làm giàu chính đáng là nét mới trong xây dựng gia đình văn hóa.

Về tiêu chuẩn, hướng dẫn cách chấm điểm để đạt danh hiệu cơ quan, đơn vị văn hóa, ngoài những quy định chung, phải có 100% CB.CCVC, người lao động trong cơ quan, đơn vị đạt danh hiệu Lao động tiên tiến trở lên; không hút thuốc lá nơi công sở và đạt từ 95- 100 điểm mới được công nhận danh hiệu văn hóa (không có danh hiệu tiên tiến như trước đây). 

Riêng doanh nghiệp, muốn đạt văn hóa còn phải thực hiện tốt nội dung 100% công nhân lao động được ký hợp đồng lao động, có việc làm thường xuyên.

Cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đặt trụ sở tại cấp huyện nào sẽ do chủ tịch UBND cấp huyện đó quyết định công nhận đạt chuẩn văn hóa lần đầu (sau 2 năm đăng ký thực hiện). 5 năm liên tục trở lên sau đó, nếu đủ điều kiện sẽ được Chủ tịch UBND tỉnh quyết định công nhận lại.

Nhằm hướng dẫn những nét mới về quy định của UBND tỉnh, ông Đào Công Đức- Trưởng Phòng Xây dựng Nếp sống văn hóa và Gia đình- Sở VH, TT và DL cho biết:

Trong tháng 9- 10/2015, Sở đã phối hợp với UBMTTQ Việt Nam và Liên đoàn Lao động tỉnh tổ chức 9 lớp tập huấn cho thành viên BCĐ phong trào TDĐKXDĐSVH cấp huyện và cấp xã, CCVC, người lao động của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Từ đó, giúp cho mọi người nâng cao kiến thức chuyên môn, để về triển khai và thực hiện có hiệu quả, góp phần tích cực cho các ấp- khóm, xã- thị trấn, cơ quan đơn vị, doanh nghiệp sớm đạt và giữ vững danh hiệu văn hóa.

Bài, ảnh: NGỌC TRẢNG- MINH TRIẾT