Ứng dụng công nghệ số lấy ý kiến Nhân dân là bước tiến mạnh mẽ trong cải cách thủ tục hành chính

Ngày 14/5, trong phiên thảo luận tại hội trường về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 (lần thứ nhất); Dự án Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Quyên Thanh (tỉnh Vĩnh Long) cho rằng, cử tri và Nhân dân rất quan tâm, đồng tình và kỳ vọng trước những chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Quốc hội, Chính phủ về việc thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy “Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”, thể hiện tầm nhìn chiến lược hàng trăm năm của Đảng, đáp ứng đúng yêu cầu cấp thiết của tình hình thực tiễn hiện nay. 

Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 được Quốc hội tiến hành thận trọng, khách quan, dân chủ, khoa học; thực hiện đầy đủ trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật; được tổ chức quán triệt, triển khai trong cả hệ thống chính trị và lấy ý kiến rộng rãi trong Nhân dân. Hiện nay, các địa phương trong cả nước đang tích cực tuyên truyền sâu rộng trong Nhân dân về mục đích, ý nghĩa, phạm vi, nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; tăng cường vận động Nhân dân góp ý qua ứng dụng VneID; cử tri tỉnh Vĩnh Long rất tích cực và ủng hộ tham gia qua hình thức này. Việc ứng dụng công nghệ số lấy ý kiến Nhân dân không chỉ là bước tiến mạnh mẽ trong cải cách thủ tục hành chính mà còn thể hiện quyết tâm xây dựng một Chính phủ điện tử, phục vụ Nhân dân hiệu quả, thiết thực với tinh thần “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát và dân thụ hưởng”.  

Đối với Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, tôi thống nhất với nội dung dự thảo trong đó việc sửa đổi, bổ sung quy định về MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội (Điều 9 của Hiến pháp năm 2013) phù hợp với yêu cầu đổi mới mạnh mẽ về tổ chức, phương thức hoạt động và trách nhiệm chính trị trong giai đoạn phát triển mới, phát huy vai trò trực tiếp của Nhân dân trong hoạt động giám sát, phản biện xã hội liên quan đến quyền và lợi ích chính đáng, hợp pháp của Nhân dân.  

Về tổ chức chính quyền 2 cấp, kinh nghiệm quốc tế cho thấy, nhiều quốc gia như Pháp, Nhật, Thuỵ Điển đã thực hiện việc sắp xếp, thu gọn đầu mối đơn vị hành chính, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong chỉ đạo, điều hành, giúp tăng cường hiệu quả quản lý, giảm chi phí hành chính mà vẫn gần dân, sát dân. Thực tiễn ở Việt Nam cũng đã thực hiện việc nhập một số đơn vị hành chính trên cả nước, cho thấy khả năng bảo đảm hiệu quả quản lý đối với các đơn vị hành chính có quy mô lớn hơn. Việc nghiên cứu không tổ chức cấp huyện là cần thiết trong hiện nay và phù hợp với xu thế của các nước phát triển; thực tế qua theo dõi thì đa số cán bộ, đảng viên, Nhân dân ủng hộ chủ trương này của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. 

Thống nhất cao nội dung phân cấp, phân quyền và ủy quyền. Việc phân cấp không chỉ là chuyển giao nhiệm vụ, mà còn trao quyền thực chất, đồng thời kiểm soát quyền lực một cách công khai, minh bạch, bảo đảm phục vụ tốt nhất cho sự phát triển của người dân; theo phân cấp hiện nay có có 90/99 nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương cấp huyện sẽ chuyển giao cho cấp xã, 9 nhiệm vụ, quyền hạn còn lại của cấp huyện sẽ được phân cấp cho cấp tỉnh. Do đó, đại biểu đề nghị cân nhắc thêm việc bổ sung các điều kiện thực hiện để bảo đảm việc đẩy mạnh phân cấp trung ương cho chính quyền địa phương và giữa các cấp chính quyền địa phương. Cần quy định rõ trách nhiệm giải trình của các cấp được phân cấp khi thực hiện nhiệm vụ. Song song việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, theo dõi, kiểm tra nhằm nâng cao hiệu quả giám sát giữa các cấp; quy định việc giám sát của người dân, các tổ chức và giữa các cấp.

Thời gian qua, chế độ, chính sách hỗ trợ đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố dôi dư do sáp nhập là vấn đề mà nhiều người quan tâm. Tuy nhiên, do phụ cấp hằng tháng đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố hiện nay không cao nên mức trợ cấp đối với các đối tượng này dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính ở cấp xã còn thấp. Vì vậy, để tạo điều kiện giải quyết chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố nghỉ ngay theo Kết luận 137-KL/TW năm 2025; đề xuất Bộ Nội vụ sớm tham mưu Chính phủ xem xét hỗ trợ người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố được hưởng chế độ bằng 2 lần mức trợ cấp theo quy định; hỗ trợ thêm chế độ cho mỗi 1 năm công tác bằng 3 tháng nhân với 2 lần mức trợ cấp hiện hưởng, thời gian tối đa không quá 60 tháng; cần bổ sung chế độ đào tạo, chuyển đổi nghề nghiệp cho người hoạt động không chuyên trách thôi việc vì sau sắp xếp biên chế cấp tỉnh sẽ giảm 18.449 người so với hiện tại, trong khi cấp xã giảm tới 110.000 người. Ngoài ra, hơn 120.000 người hoạt động không chuyên trách cấp xã (trong hơn 400.000 người) trên toàn quốc sẽ chấm dứt nhiệm vụ.

B.THANH-Đ.THI (ghi)