Đầu tư cho giáo dục mầm non 

Chính phủ đã trình Quốc hội phê duyệt gói đầu tư 116.314 tỷ đồng (khoảng 4,5 tỷ USD) cho chương trình phổ cập giáo dục mầm non giai đoạn 2026-2030. Không chỉ nhằm xây dựng mới, nâng cấp 25.412 phòng học, bổ sung thiết bị, đồ chơi và bếp ăn tập thể, mà còn hỗ trợ chính sách cho trẻ mẫu giáo 3-5 tuổi, bao gồm trợ cấp học phí, tiền ăn trưa… 

Các nghiên cứu khoa học đã khẳng định: 90% não bộ của trẻ em phát triển hoàn chỉnh trước tuổi lên 6. Giai đoạn từ 3-5 tuổi chính là “cửa sổ vàng” để phát triển ngôn ngữ, nhận thức và nhân cách. Một khởi đầu công bằng, chất lượng cho mọi đứa trẻ sẽ là yếu tố quyết định chất lượng nguồn nhân lực quốc gia trong tương lai.

Theo đề án, gói đầu tư này ưu tiên nguồn lực cho vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo, nơi tỷ lệ huy động trẻ mầm non hiện mới đạt 30-40%. Qua đó, sẽ thu hẹp khoảng cách cơ sở vật chất, thu nhập và tiếp cận giáo dục giữa thành thị- nông thôn, cũng như hỗ trợ các gia đình lao động trẻ yên tâm công tác. Đồng thời, khuyến khích khu vực tư nhân, các tổ chức xã hội tham gia, tạo ra cạnh tranh tích cực, đa dạng hóa mô hình nhóm trẻ, lớp mẫu giáo gia đình. Cơ chế kiểm định liên ngành sẽ đảm bảo chất lượng không bị bỏ ngỏ. 

Trong điều kiện ngân sách còn nhiều khó khăn, việc dành một nguồn lực lớn như vậy cho trẻ mầm non không chỉ cho thấy sự ưu tiên trong phân bổ nguồn lực, mà còn phản ánh tư duy phát triển mới. Đó là lấy giáo dục sớm làm nền móng để xây dựng tương lai đất nước. 

Thực tế hiện nay cho thấy còn nhiều bất cập: Tỷ lệ trẻ từ 3-4 tuổi đến trường vẫn thấp, nhất là ở vùng sâu, vùng xa; cơ sở vật chất còn thiếu; giáo viên chưa đủ cả về số lượng lẫn chất lượng. Việc mở rộng phổ cập không chỉ để lấp đầy những khoảng trống ấy, mà còn phát đi thông điệp rất mạnh mẽ: Nhà nước sẽ đồng hành với trẻ em ngay từ những bước đầu đời. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhiều lần nhấn mạnh, cần bảo đảm quyền tiếp cận bình đẳng về giáo dục với tất cả mọi người.

Dân số Việt Nam đang bước vào giai đoạn “dân số vàng”, nhưng cơ hội này không kéo dài mãi. Đầu tư cho giáo dục mầm non là quyết sách thể hiện tư duy, tầm nhìn chiến lược lâu dài trong phát triển nguồn nhân lực. Khi trẻ em khắp từ thành thị đến vùng cao đều được chăm lo toàn diện ngay từ lúc 3-5 tuổi, đất nước ta sẽ có nền móng vững chắc để bước vào kỷ nguyên mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và hạnh phúc xã hội.

TRẦN PHƯỚC