Câu chuyện nông thôn:

Đa dạng cây trồng giảm rủi ro

Liên kết sản xuất làm ăn lớn là xu hướng tất yếu của nền nông nghiệp bền vững, phát triển theo con đường hiện đại hóa. Tuy nhiên, với rất nhiều nông dân với diện tích đất nhỏ, tiềm lực yếu kém thì họ vẫn phải “sống chung” với… quy luật của thương lái.

Người nông dân không có quyền “trả giá” cho nông sản mình làm ra, nhiều lúc thương lái “đỏng đảnh” không thèm mua thì cũng đành chịu. Do đó, nông dân vẫn phải đi theo lối đi riêng, bằng hình thức chia nhỏ diện tích đất sản xuất, không tập trung vào một loại cây trồng mà canh tác nhiều loại rau màu, vật nuôi và trực tiếp… ngồi chợ mỗi ngày, vậy mà thu nhập đều đặn và ổn định, lại có lời cao hơn là thông qua thương lái.

Anh Hai trong xóm rẫy, mấy chục năm nay chuyên nghề trồng hẹ với hơn 8 công đất nhà, có khi thuê thêm đất làm đến mười mấy công chuyên canh hẹ. Thường thì… thua là nhiều, thỉnh thoảng vài ba năm mới trúng giá một vụ. Trong khi chi phí đầu tư ngày một cao nhưng giá hẹ thì cứ lên lên, xuống xuống vô chừng.

Cho đến khi giá hẹ xuống dưới  10.000 đ/kg, lại có lúc kêu lái chẳng thèm vô cân. Anh Hai quyết tâm chuyển hướng thay đổi cách canh tác. Anh bắt đầu chia nhỏ diện tích thành nhiều loại rau màu, đào ao trồng thêm rau nhút, phần quay lại nuôi ba ba, chăn nuôi thêm gà vịt… Nói chung là tối ưu hóa diện tích đất và đa dạng hóa các loại cây trồng xen kẽ nhau, rồi phần nào nhiều thì cân cho thương lái, phần lớn là mỗi ngày thu hoạch một số lượng nhất định cho người nhà ngồi bán lẻ cho bà con mà cũng chẳng cần phải ra chợ.

Đối với ba ba, thì thường là sau hơn 1 năm thì cân một lần đây là số tiền có thể tích lũy được cũng tầm trên dưới 100.000 triệu đồng. Còn lại trong năm, mỗi ngày thu nhập thấp nhất cũng vài trăm ngàn, còn kha khá thì cùng trên dưới 500.000 đồng. Tầm đôi ba tháng thì cũng có thời điểm dứt vạt không còn rau để bán lẻ, anh Hai coi như cho người nhà nghỉ xả hơi. Sau một năm đầu tiên ngồi tính toán lại tất cả thì thu nhập cao hơn rất nhiều so với trước đây anh tập trung đầu tư hết diện tích đất cho cây hẹ. 

Tuy nhiên, theo cách làm như anh Hai thì không phải ai cũng… theo nổi. Làm kiểu như vậy đòi hỏi phải luôn luôn tính toán sau cho sự phân chia rải đều các đợt thu hoạch, với rất nhiều loại rau màu thường ngày. Đồng thời, người nhà phải chịu khó ngồi bán từng bó rau mỗi ngày, tuy có cực công nhưng thu nhập thì chắc mẻm không sẩy đi đâu hết. 

Hailua@.com