Cần tăng tốc, bứt phá thực hiện Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao

(VLO) Đó là phát biểu chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại hội nghị bàn giải pháp thúc đẩy triển khai Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao, phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030” (gọi tắt là đề án 1 triệu ha lúa) tại TP Cần Thơ, vào chiều ngày 15/10. (ảnh)

Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp-PTNT, đến nay, Bộ đã cùng với các địa phương và Viện nghiên cứu lúa gạo quốc tế (IRRI) tổ chức triển khai 7 mô hình thí điểm trên địa bàn 5 tỉnh, thành gồm: Cần Thơ, Đồng Tháp, Kiên Giang, Trà Vinh, Sóc Trăng.

Hiện nay, 4/7 mô hình thí điểm vụ Hè Thu 2024 đã báo cáo, với kết quả tích cực. Cụ thể, các mô hình đã giảm 20-30% chi phí sản xuất, nhờ giảm được lượng giống, phân đạm, số lần phun thuốc BVTV và nước tưới.

Năng suất vụ mùa tăng 10%; thu nhập của nông dân tăng thêm 20-25%; giảm trung bình 5-6 tấn CO2 tương đương trên mỗi ha. Đặc biệt, tất cả sản lượng lúa thu hoạch đều được các doanh nghiệp đăng ký bao tiêu với giá mua cao hơn 200-300 đ/kg.

Kết quả đạt được từ các mô hình thí điểm đã tạo khích lệ lớn cho các hộ nông dân và HTX tin tưởng và tiếp tục tích cực tham gia Đề án.

Từ cơ sở này, Bộ Nông nghiệp-PTNT đã thống nhất chủ trương với các địa phương tiếp tục nhân rộng các mô hình canh tác bền vững, giảm phát thải trên toàn bộ 12 tỉnh, thành ở ĐBSCL và áp dụng ngay trong vụ Thu Đông 2024 và Đông Xuân 2024-2025.

Tuy nhiên, hiện nay việc huy động nguồn lực đầu tư không theo kịp tiến độ. Do đó, Bộ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ đồng ý chủ trương hoàn thiện hồ sơ thí điểm chính sách đặc thù đối với Chương trình đầu tư công “Hỗ trợ hạ tầng và kỹ thuật cho lúa chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL”, sử dụng nguồn vốn vay ưu đãi từ WB, dự kiến khoảng 330 triệu USD.

Phát biểu kết luận tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao, hoan nghênh các tỉnh, thành ĐBSCL và Bộ Nông nghiệp-PTNT đã cố gắng vươn lên từ khó khăn, làm hạ tầng, thúc đẩy tăng trưởng, giảm lạm phát, xây dựng quảng bá văn hóa thương hiệu.

Thủ tướng đề nghị các địa phương và các bộ, ngành liên quan tập trung vào một số vấn đề trọng tâm là quy hoạch ổn định vùng nguyên liệu; xây dựng thương hiệu; ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo để nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm; đề nghị Bộ Nông nghiệp-PTNT và 12 tỉnh, thành tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao tăng tốc, bứt phá, triển khai hiệu quả trong thời gian tới…

Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu lập Quỹ hỗ trợ đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, bao gồm vốn Nhà nước, vốn thu từ bán tín chỉ carbon, vốn hỗ trợ của các đối tác, xã hội hóa…

Tin, ảnh: NGUYÊN KHANG