Trong đời sống hàng ngày của mỗi con người, văn hóa rất cụ thể, nó không hề mông lung, mơ hồ, hiểu như vậy sẽ không lúng túng, không sai lệch khi "nói và làm" về văn hóa.
Trong đời sống hàng ngày của mỗi con người, văn hóa rất cụ thể, nó không hề mông lung, mơ hồ, hiểu như vậy sẽ không lúng túng, không sai lệch khi “nói và làm” về văn hóa. Cá nhân mỗi người đều có thể tự chọn cho mình cách ăn, nết ở; có thể ăn bánh mì kẹp thịt, mặc đồ tây, quần jean xé te tua, nhuộm tóc đỏ xanh, ở nhà kiểu Tây, kiểu Mỹ… nhưng cái gì để nhận diện đó là người Việt Nam, nếu không phải là văn hóa!
Luật pháp tạo nên kỷ cương xã hội và văn hóa tạo nên nền tảng, đạo đức, phẩm giá con người và bản sắc dân tộc. Đó cũng là “giềng mối mềm” tạo dựng nên nền nếp, trật tự từ mỗi cá nhân cho đến gia đình và ra ngoài cộng đồng xã hội.
Và nó phân biệt dân tộc này với dân tộc khác. Do đó, khi cho rằng tiến bộ, văn minh là “cái chân đế” và cho rằng hiện tại, tương lai không cần quá khứ, thì chắc chắn con người sẽ “lạc nòi, mất gốc”. Thụ hưởng đời sống vật chất trong tư duy thực dụng cực đoan, trần trụi, sẽ thật đáng buồn nếu một ngày nào đó chẳng còn biết… mình là ai?
Ngẫm lại mà xem, trải mấy ngàn năm người Việt mình có được trọn vẹn đất nước này, chúng ta còn được nói tiếng Việt, mấy ngàn năm trước cúng tổ tiên bằng gạo nếp thì giờ vẫn mâm cơm gạo nếp, cá canh mỗi ngày (không phải bánh mì trét bơ sữa)… là nhờ cái gì nếu không phải là văn hóa. Văn hóa dân tộc mà đỉnh cao là tình yêu nước nồng nàn giữ nước, văn hóa dân tộc là cần cù lao động giữ lấy nền văn minh lúa nước, văn hóa dân tộc là sữa mẹ và hát ru rồi bập bẹ tiếng “mẹ, cha” trước khi biết nói tiếng Tây và hát rap…
Suy cho cùng, trải mấy ngàn năm đất nước dù thịnh suy, văn hóa vẫn luôn được giữ gìn, bảo tồn và phát triển. Những triều đại hưng thịnh nhất là từ người đứng đầu trong nước cho đến toàn dân biết tôn trọng, biết xiển dương văn hóa dân tộc.
Di sản văn hóa là một gia tài vô giá, tổ tiên, cha ông bao đời “tích cóp”, được gầy dựng, giữ gìn bằng trí tuệ, bàn tay, khối óc, bằng máu xương lớp lớp tiền nhân. Gia tài đó mà không biết tôn trọng, không biết bảo tồn, phát huy song hành cùng thời đại, cùng đi tiếp về tương lai, thì con người đó, đất nước đó, dân tộc đó sẽ đi về đâu?
NGỌC TRẢNG
