Chuyện tạm trữ

06:06, 04/06/2013

Theo số liệu của Bộ Nông nghiệp và PTNT, tổng sản lượng lúa Hè Thu năm 2013 vùng ĐBSCL dự kiến đạt 9,3 triệu tấn. Lượng lúa này quy gạo là hơn 4,6 triệu tấn. Hiện vẫn chưa có quyết định cuối cùng về phương án tạm trữ lúa gạo vụ Hè Thu năm nay trong khi nhiều địa phương ở ĐBSCL chuẩn bị bước vào thu hoạch rộ.

Vấn đề đặt ra là nếu không sớm thống nhất quy chế tạm trữ mới thì nông dân sẽ lại tiếp tục bị thiệt hại do giá lúa xuống thấp.

Vấn đề bất ổn hiện nằm ở phương thức tạm trữ. Xuất phát từ vụ lúa Đông Xuân vừa qua, Chính phủ đã giao Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) thu mua 1 triệu tấn quy gạo. Qua quá trình thực hiện, việc thu mua còn nhiều bất cập, giá lúa không tăng như kỳ vọng, thiệt hại nặng nhất thuộc về nông dân.

Về dự thảo quy chế, Bộ Nông nghiệp và PTNT đưa ra 2 phương án tạm trữ. Một là, giao VFA làm đầu mối (như hiện nay), phân giao cho các thương nhân xuất khẩu gạo thực hiện mua tạm trữ. Hai là, giao UBND các tỉnh, thành làm đầu mối phân giao và tổ chức mua tạm trữ tại địa bàn trên cơ sở lượng lúa, gạo được phân bổ.

Xem ra việc “giao riêng” cho ai tạm trữ đều bất cập? Việc giao tạm trữ lúa gạo cho địa phương là rất khó, vì đa phần doanh nghiệp chủ động kho bãi; tỉnh cũng không thể chủ động đầu ra cho dân. Cho nên, khi xảy ra sự cố giá cả tụt giảm thì phần bù lỗ cho dân, tỉnh sẽ không kham nổi. Còn nếu làm theo kiểu tạm trữ của VFA như trước thì rủi ro nông dân gánh chịu trước tiên.

Do vậy, để đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà doanh nghiệp và nhà nông, Chính phủ cần tạo ra cơ chế phối hợp giữa UBND các địa phương và VFA vừa để nông dân có thể hưởng lợi cao nhất từ hạt lúa mà mình một nắng hai sương làm ra, đồng thời đồng chia sẻ hạn chế rủi ro cho doanh nghiệp.

Một lần nữa, chuyện kết nối các “nhà” với nhau làm nên chuỗi giá trị hạt gạo vẫn còn nguyên giá trị!

AN ĐIỀN