Cần nghiên cứu kỹ lưỡng các quy định chuyển tiếp của Luật Quy hoạch, giữ lại danh mục dự án

Ngày 28/11, Quốc hội khóa XV tiếp tục ngày làm việc thứ 31 của Kỳ họp thứ 10. Buổi sáng, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi) và thảo luận việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Buổi chiều, Quốc hội thảo luận Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.

Đại biểu Nguyễn Trúc Sơn- Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long phát biểu tại Hội trường sáng 28/11.

Tham gia phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Trúc Sơn- Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long quan tâm đến một số nội dung liên quan đến Dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi) như sau:

Về việc đồng bộ hóa Quy hoạch cấp tỉnh sau sáp nhập: Đại biểu bày tỏ sự đồng tình rất cao với những nội dung điều chỉnh của dự thảo luật này. Đại biểu nhận định rằng, việc thảo luận Luật Quy hoạch tại thời điểm hiện tại là rất cần thiết và rất phù hợp với bối cảnh chúng ta vừa mới hợp nhất, sáp nhập các đơn vị hành chính, đặc biệt là các tỉnh, thành. Theo chỉ đạo của Trung ương, các tỉnh, thành đang khẩn trương tiến hành điều chỉnh quy hoạch cấp tỉnh và luật này là cơ sở pháp lý để tỉnh, thành mới điều chỉnh, bổ sung quy hoạch cấp tỉnh. Đại biểu cũng bày tỏ sự tán thành và đánh giá cao cơ quan soạn thảo đã tiếp thu, giải trình kỹ lưỡng ý kiến đại biểu Quốc hội ở tổ thảo luận.

Để việc thực hiện Luật Quy hoạch ở địa phương thông suốt, không bị vướng mắc, đại biểu đóng góp thêm như sau:

Thứ nhất, tại Điều 5 của dự thảo Luật về hệ thống quy hoạch: Đại biểu đặt vấn đề cần rà soát các loại quy hoạch quốc gia, vùng và tỉnh, trước sáp nhập chúng ta có hơn 111 quy hoạch. Hiện nay, sau khi sáp nhập, chỉ còn 34 tỉnh, thành. Do đó, đại biểu yêu cầu hệ thống quy hoạch quốc gia (tổng thể, ngành kỹ thuật, chi tiết giảm tương ứng vì không gian phát triển đã thay đổi. Đặc biệt, đại biểu đề nghị các bộ, ngành Trung ương sớm rà soát các danh mục dự án dự kiến phát triển trong thời kỳ quy hoạch 2021 - 2030. Theo đại biểu, có nhiều dự án trước sáp nhập bị đẩy qua kỳ 2031 - 2040 nhưng lại rất cần thiết trong giai đoạn 2026 - 2030, nhất là khi các tỉnh, thành đã hợp nhất, cần thực hiện nhanh. Việc rà soát các dự án, đặc biệt là dự án trọng điểm quốc gia, liên kết vùng tác động trực tiếp đến các tỉnh, thành mới, cần được xem xét, đẩy tiến độ để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Thứ hai, tái định vị trung tâm hành chính và không gian phát triển: Đại biểu cũng nhấn mạnh rằng khi sáp nhập các tỉnh, thành, nếu vẫn giữ những trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế - xã hội, văn hóa như trước đây, chúng ta sẽ không khai thác hiệu quả không gian mới của các tỉnh, thành đó. Do đó, đại biểu đề nghị các bộ, ngành, nhất là Bộ Tài chính, cần hướng dẫn các địa phương đánh giá lại những trung tâm hành chính kinh tế hiện hữu. Nếu các trung tâm này đủ điều kiện hoặc có thể tái định vị tốt hơn, kết nối được khu vực và các trung tâm phát triển lớn của vùng và cả nước, cần điều chỉnh ngay trong quá trình lập quy hoạch.

Thứ ba, nghiên cứu kỹ lưỡng quy định chuyển tiếp: Đại biểu bày tỏ sự tán thành rất cao với điểm mới trong dự thảo luật là phân cấp, phân quyền vì đã rất rõ người nào, cơ quan nào tiến hành xây dựng, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch. Tuy nhiên, đại biểu đặt nặng vấn đề liên quan đến các nội dung quy định về chuyển tiếp (Điều 56), quy định về việc sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số điều, khoản của các luật có liên quan đến quy hoạch (Điều 57). Hiện nay, tất cả các tỉnh, thành đang điều chỉnh quy hoạch (thậm chí lặp lại quy hoạch mới), trong khi quy hoạch vùng, quy hoạch ngành quốc gia và quy hoạch tổng thể quốc gia chưa được điều chỉnh. Theo nguyên tắc, quy hoạch cấp dưới phải phù hợp với cấp trên (tỉnh phải phù hợp vùng, vùng phải phù hợp quy hoạch kỹ thuật quốc gia/quy hoạch chi tiết hoặc quy hoạch tổng thể). Đại biểu cho rằng, nếu các tỉnh phải phê duyệt quy hoạch trong tháng 12 mà quy hoạch cấp trên chưa thay đổi, các tỉnh có thể mất thời gian chở quy hoạch cấp trên, hoặc những nội dung quy hoạch cấp tỉnh “trái” quy hoạch cấp trên hiện hữu sẽ vướng. Đại biểu kiến nghị cần nghiên cứu kỹ về hiệu lực của luật và chuyển tiếp để các điều chỉnh, sửa đổi của quy hoạch cấp địa phương không bị vướng mắc, phải sửa đổi tốn kém khi quy hoạch cấp trên thay đổi.

Thứ tư, kiến nghị giữ lại Danh mục dự án dự kiến: Về vấn đề danh mục dự án, đại biểu ủng hộ việc giữ lại danh mục trong quy hoạch. Đại biểu cho rằng đề xuất của Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước đây về việc đưa ra danh mục dự kiến là rất phù hợp.

Lý giải cho quan điểm này, đại biểu nhấn mạnh rằng quy hoạch phải định hình ra những dự án (quốc gia hoặc cấp tỉnh) để sử dụng nguồn lực đầu tư trong kỳ quy hoạch. Nếu loại bỏ hoàn toàn danh mục dự án, việc kiểm soát vốn ở cấp Trung ương sẽ gặp khó khăn, đặc biệt đối với vốn trung ương hỗ trợ cho tỉnh. Nếu dự án không được thể hiện trong danh mục quy hoạch, việc trình lên bộ, ngành trung ương thẩm định khả năng cân đối vốn cũng như tính phù hợp của quy hoạch sẽ khó khăn và hiểu khác nhau.

Cuối cùng, về kiểm tra, rà soát quy hoạch (Điều 47) về tổ chức thực hiện quy hoạch, đại biểu đề nghị thay từ “chương trình hành động” bằng từ “kế hoạch thực hiện quy hoạch”. Đại biểu cho rằng, quy hoạch cần được cụ thể hóa bằng kế hoạch, đặc biệt ở địa phương là kế hoạch kinh tế - xã hội (chia làm 2 kỳ, kế hoạch 5 năm) và đầu tư công trung hạn, vì dùng từ “kế hoạch” sẽ hay hơn “chương trình hành động” và là kết quả cụ thể hóa của cấp tỉnh thực hiện quy hoạch.

HỒNG YẾN (ghi)