Sổ tay:

Thu gom rác thải trên sông rạch- việc cần làm ngay

Theo Cục Kiểm soát ô nhiễm môi trường (Bộ TN-MT), chất thải phát sinh tại Việt Nam ngày càng tăng. Đó là sức ép rất lớn lên sức khỏe người dân và môi trường sống. Mỗi ngày cả nước phát sinh khoảng 68.000 tấn chất thải rắn sinh hoạt. Tuy nhiên, năng lực thu gom, vận chuyển và xử lý mới đạt 88,34%, còn gần 12% chưa được thu gom và xử lý. Đây chính là nguồn chất thải gây ô nhiễm môi trường, có nguy cơ phát tán vào sông, kênh, rạch.

Thời gian qua, cả nước đã triển khai nhiều chính sách, giải pháp như biến chất thải thành nguồn tài nguyên, nguyên liệu phục vụ sản xuất, kinh doanh và phát triển kinh tế của đất nước; tăng cường khả năng tái chế, tái sử dụng, thu hồi năng lượng từ chất thải… Từ khi Luật Bảo vệ môi trường 2020 có hiệu lực, Việt Nam đã đạt nhiều kết quả quan trọng. Tỷ lệ chất thải chôn lấp giảm từ 75% năm 2020 xuống còn 62%; xử lý bằng phương pháp đốt có phát điện hơn 10%; xử lý chất thải thực phẩm thành mùn, phân hữu cơ hơn 16% tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt.

TP Hồ Chí Minh và Hà Nội chiếm gần 1/3 lượng chất thải rắn phát sinh hàng ngày của cả nước. Thời gian qua, 2 thành phố lớn này đã được triển khai nhiều giải pháp kiểm soát ô nhiễm, cải thiện chất lượng môi trường sông kênh rạch. Ông Bùi Xuân Cường- Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho biết, thành phố tăng cường các giải pháp giảm thiểu phát sinh chất thải từ nguồn, ngăn ngừa xả thải bừa bãi, nâng cao hiệu quả công tác thu gom, xử lý chất thải. Đồng thời, đẩy mạnh phân loại chất thải nhằm thúc đẩy mô hình kinh tế tuần hoàn đối với chất thải, đặc biệt là chất thải nhựa.

Chia sẻ về kinh nghiệm thu gom rác trên sông ở Cần Thơ và những bài học từ các dự án quốc tế, bà Charlotte de Jong- Quản lý Phát triển khu vực châu Á của The Ocean Cleanup cho biết, công nghệ tiên tiến và hợp tác quốc tế đóng vai trò thiết yếu trong việc xử lý hiệu quả rác thải nhựa trên các con sông, đặc biệt tại những quốc gia có nguồn phát sinh chất thải nhựa lớn.

Thiết nghĩ, thu gom rác thải trên sông rạch là cấp thiết, cần làm ngay. Qua đó, trực tiếp ngăn chặn nhựa từ đất liền ra biển; giảm thiểu ô nhiễm nguồn nước, bảo vệ môi trường. Theo đó, cần công nghệ tiên tiến, duy trì và nhân rộng các mô hình; giải pháp bền vững thu gom rác thải trên sông rạch sao cho phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương. Về lâu dài, cần giải pháp tổng thể và căn cơ hơn như giảm thiểu xả thải, tái chế và quản lý hiệu quả chất thải rắn.

• SÔNG HẬU