Tính thích nghi của vật nuôi và cây trồng

Những đợt xâm nhập mặn vào sâu đất liền, cùng với đó là thiệt hại nặng nề cho những vườn cây ăn trái vùng nước ngọt.

(VLO) Những đợt xâm nhập mặn vào sâu đất liền, cùng với đó là thiệt hại nặng nề cho những vườn cây ăn trái vùng nước ngọt.

Chỉ cần vài phần ngàn độ mặn cũng đủ làm các nhà vườn lao đao, con cá tra cũng bị ảnh hưởng khi các dòng sông bị tăng độ mặn bất thường. Nhưng tại sao những vùng sống chung “sáng mặn- chiều ngọt” thì các vườn cây ăn trái vẫn xanh tươi.

Thậm chí độ mặn lên đến 6 phần ngàn những vườn nhãn vẫn phát triển tốt, hơn thế nữa còn cho chất lượng trái ngon và ngọt hơn nhiều so với trồng ở vùng thuần ngọt. Những loài cá da trơn vẫn có thể sống tốt vùng mặn nếu được làm quen môi trường từ nhỏ.

Bà con vùng biển cho rằng đó là hiện tượng “sốc mặn”, còn thực tế nhiều loài vật nuôi, cây trồng nếu được trồng từ nhỏ trên vùng nhiễm mặn chúng vẫn chịu được độ mặn cao.

Khi nông dân hiểu được hệ sinh thái của đất và nước, hiểu được tính thích nghi của cây trồng và vật nuôi, thì sẽ thích ứng được với những thay đổi bất thường của thời tiết, khí hậu. Chúng ta vẫn có thể canh tác giữa những bất lợi, thậm chí biến những cái bất thường trở thành thế mạnh.

Muốn vậy, nông dân cần thay đổi thói quen nuôi trồng chỉ “biết nhìn từ mặt đất trở lên đọt cây”, mà phải hiểu được từng đổi thay phía trong lòng đất, tính chất của từng mạch nước ngầm biến đổi ra sao.

Cùng với việc ứng dụng khoa học kỹ thuật cao, kết hợp kiến thức dân gian để tạo ra những nguồn gien có thể chống chịu với độ mặn cao, thì từ xưa những nông dân vùng ven biển, vùng pha trộn hàng ngày giữa mặn và ngọt đã biết tạo nên sự thích nghi cho vật nuôi và cây trồng rất tốt.

Nhiều bà con nông dân kinh nghiệm còn cho rằng nên xem lại những kiểu chống mặn hiện nay, cần thay đổi tư duy “chống mặn”, trong khi đây là lợi thế lớn trong canh tác, nuôi trồng.

Vấn đề là phải hiểu, phải nắm rõ tính chất của hệ sinh thái, tính chất của cây trồng để tạo nên sự thích nghi tốt nhất. Và biến sự xâm nhập mặn thành lợi thế phát triển mạnh mẽ “kinh tế mặn”.

Ngoài thiên nhiên, chúng ta cũng đã chứng kiến những cây nước ngọt như cây bần, dừa nước vẫn “sống chung vui vẻ” với cây mắm, cây đước, đó là một sự phối hợp tuyệt vời, sự thích nghi tuyệt vời giữa 2 hệ sinh thái mặn và ngọt.

Một bài học từ thiên nhiên và những kinh nghiệm từ dân gian, cần được quan tâm ứng dụng vào thực tế, trước những đổi thay của thời tiết, khí hậu hôm nay và trong cả tương lai.

Hailua@.com