Điệp khúc trúng... rớt, được... mất

Nghe nói mùa xoài năm nay trúng mùa đậm nhưng giá tuột luốt. Cái giá rẻ như bèo, kêu mối quen lại hái, họ cứ ậm ừ chứ có thấy bóng dáng đâu. Ở chợ, trên các cung đường, xoài xanh đổ đống bán 5.000 đ/kg. Sao thấy bấp bênh bập bềnh theo điệp khúc "trúng mùa rớt giá" "được giá mất mùa". Và chẳng biết lúc nào nó đã trở thành "điệp khúc" như vậy?

(VLO) Nghe nói mùa xoài năm nay trúng mùa đậm nhưng giá tuột luốt. Cái giá rẻ như bèo, kêu mối quen lại hái, họ cứ ậm ừ chứ có thấy bóng dáng đâu. Ở chợ, trên các cung đường, xoài xanh đổ đống bán 5.000 đ/kg. Sao thấy bấp bênh bập bềnh theo điệp khúc “trúng mùa rớt giá” “được giá mất mùa”. Và chẳng biết lúc nào nó đã trở thành “điệp khúc” như vậy?

Tôi về quê chơi, muốn ăn gỏi gà trộn với xoài sống, món mà tôi ưa thích nhất. Tôi lên nhà bà Sáu mua xoài. Nhà có mấy cây xoài tứ quý và Đài Loan nhưng vì không bao trái nên sâu đục rụng ráo trọi lúc trái còn non nớt.

Sáng nào, bà Sáu và người con trai út của bà cũng chở mấy cần xé xoài ra nhà con gái ngồi bán. Vì nhà bà gần sông, nhà con gái thì gần lộ, xe chạy qua lại tối ngày. Bà lựa xoài rồi đưa cho tôi, bà bảo, mấy trái như vầy ăn ngọt hơn và cơm nhiều hơn những trái thon dài.

Tôi lựa một bịch xoài Đài Loan khoảng bảy tám trái, thẩy lên cái cân, cây kim nhảy ngay số 5. Quay sang bà bảo: “Hai mươi ngàn con ơi!”.

Và bà lựa bỏ vào thêm một trái. Theo cách “thêm” của nhiều người ở quê vẫn thế. “Sao mà rẻ dữ vậy bà. Cây nhà lá vườn đã đành, bà bán rẻ vầy sao có lời”- tôi giật mình với giá xoài Đài Loan chưa tới 5.000 đ/kg.

Nghe tôi nói vậy, bà bắt đầu kéo một hơi dài, tưởng như một hơi đầy cả lá phổi, rồi bà trút lòng: “Vậy mà kêu lái lại bán 2.000 đ/kg mà lái không thèm mua nữa con ơi.

Nên bà và thằng út hái bán để lấy lại phần nào tiền phân tiền phướn, chịu khó hái chở từng cần xé đem bán chứ hổng lẻ để thúi rồi bỏ sao. Phong phanh nghe thương lái nói, do dịch cô vy cô vít nên không xuất khẩu được, thành ra giá xoài năm nay bán như cho”.

Tôi ngồi nghe “đắm đuối” theo câu chuyện của bà Sáu và nhìn theo cái búi tóc trắng màu thời gian kia nhẹ lắc lăn sau gáy. Cái búi tóc của bà thể hiện cho những người phụ nữ quê giữ gốc nên luôn chăm chút mái tóc. Với quan niệm “cái răng cái tóc là gốc con người” mà.

Tóc của bà Sáu bóng mượt bởi dầu dừa. Cái búi tóc chắc có thêm một lọn tóc xanh thời trẻ bà cắt để dành, giờ già tóc rụng bà búi thêm cho búi tóc to đẹp như thế. Và vì vậy nên có pha lẫn những cọng tóc đen. Tôi suy ra thế, là do nội tôi vẫn làm thế.

Mấy bà cô, bà bác trong xóm đang lựa xoài của bà Sáu, cũng góp thêm chuyện trái dừa, hạt lúa. Người trong xóm ngồi tay lựa xoài, miệng thì càm ràm: “Giờ lúa trồng đến chín rồi mà không được chọn ngày cắt nữa chớ, do thương lái chọn ngày. Lúa vừa trổ bông đã bỏ cọc, đặt giá.

Đến lúa chín, giá lúa lên thì y như giá đã đặt mà lấy, không nhích lên được phân nào. Còn hễ giá lúa sụt thì bảo lỗ kêu than nông dân hạ. Không hạ giá thì họ bỏ tiền đặt cọc chạy mất dép”.

Tay xách bịch xoài vừa đứng lên thì chú Út con bà, giơ bàn tay với những móng tay bám vàng y như những cụ ngày xưa quấn thuốc rê hút vậy, cầm trái xoài với hình dáng đẹp mà giận bụng, nói: “Xoài vầy nè mà vô trả có 2.000 đ/kg mà còn ẹo tới ẹo lui không hái”.

Ý chú nói, thương lái “làm giá”, xoài giờ rẻ, không bán được nên thương lái cũng không mặn mà trong mua với bán.

“Phân tăng giá vù vù, giờ giá xoài thì rẻ bèo. Mỗi một công lỗ hết 4- 5 triệu đồng mà chưa kể công lao động. Đã lỗ, giờ thuê nhân công hái thì lại càng lỗ.

Nên nhiều người giờ hay nói đem xoài đi “đắp đập”. Chứ mấy mùa trước lái vô trả 5 công 40 triệu đồng là hái cái rụp liền”- đưa bàn tay nâng ca nước lên uống cho hạ nhiệt cái nắng đổ lửa hay cái nóng bức bởi phân, thuốc, xăng giá leo lên còn giá trái cây tuột luốt, rồi chú kể tiếp cái “điệp khúc” được- mất.

Khi nào mới bình ổn được thị trường, để hết điệp khúc trúng… rớt, được… mất cho nông dân được sống khỏe, bớt lo âu về giá cả, về đầu vô đầu ra đây!?

Về đến nhà rồi mà tôi cứ nhớ hoài hình ảnh của bà Sáu ngồi lựa xoài với cái búi tóc lắc lăn nhẹ đằng sau gáy…

VY ANH