Kỳ cuối: Cần giải quyết hài hòa bức xúc của người dân và quyền lợi doanh nghiệp

Việc trao quyết định chủ trương đầu tư nhà máy xử lý rác nguy hại là nhu cầu cấp thiết của tỉnh, khi thực tế chưa có tổ chức nào thu gom, xử lý triệt để việc này. Tuy nhiên, những bức xúc của người dân cần được tôn trọng, ghi nhận và giải quyết một cách hài hòa giữa các bên.

Việc trao quyết định chủ trương đầu tư nhà máy xử lý rác nguy hại là nhu cầu cấp thiết của tỉnh, khi thực tế chưa có tổ chức nào thu gom, xử lý triệt để việc này. Tuy nhiên, những bức xúc của người dân cần được tôn trọng, ghi nhận và giải quyết một cách hài hòa giữa các bên.

Việc đầu tư nhà máy xử lý rác nguy hại là nhu cầu cấp thiết của tỉnh hiện nay.

Bức thiết nhà máy xử lý rác nguy hại

Theo đánh giá của ngành chức năng, những năm gần đây tình trạng vi phạm về môi trường vẫn còn, nhất là trong các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh…

Qua tìm hiểu được biết, trước nay, rác thải nhất là rác thải y tế, nguy hại thường được vận chuyển lên tỉnh Bình Dương hay khu vực các tỉnh miền Đông xử lý, song hiện những nơi này cũng trở nên quá tải.

Trong khi thực tế cho thấy, các hộ dân sống ven sông rạch, khu vực nhà sàn trên sông do có thói quen thải rác, nước thải xuống sông rạch làm nguồn nước mặt bị ô nhiễm.

Trong đó, có nhiều chất thải nguy hại ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người như: bóng đèn, bình ắc quy... Theo đó, những rác thải này nếu không được thu gom, vận chuyển, xử lý đúng thì không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn sức khỏe con người.

Rác thải y tế thường mang mầm bệnh và có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người dân sống gần các cơ sở y tế nếu không được xử lý tốt. Ước tính cứ 4kg rác thải y tế thì có 1kg đã bị nhiễm vi khuẩn nguy hiểm. Do đó, rác thải y tế có thể trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe con người và gây ra bệnh dịch.

Từ những bức thiết trên, thì việc trao quyết định chủ trương đầu tư nhà máy xử lý rác nguy hại cho Công ty Khang Thiên Phát là phù hợp.

Tại buổi đối thoại với các hộ dân vùng thực hiện dự án của Công ty Khang Thiên Phát vào chiều 4/9/2019, Phó Chủ tịch UBND tỉnh- Trần Hoàng Tựu cho biết lý do chấp nhận cho đầu tư dự án này, bởi hiện nhu cầu về xử lý rác thải, nhất là rác thải y tế, công nghiệp và nguy hại trên địa bàn là rất bức xúc.

Tỉnh cũng cần có dự án “chính quy” hoạt động để có sự kiểm soát của ngành chức năng, tránh tình trạng “làm chui” rất dễ ảnh hưởng môi trường.

Và vị trí mà Nhà máy Xử lý rác thải y tế, công nghiệp và nguy hại của Công ty TNHH MTV Khang Thiên Phát hoạt động là khá phù hợp, bởi nằm ngoài khu công nghiệp và ở khu vực có bãi rác hiện hữu. Những tác động về môi trường, công nghệ xử lý như thế nào… cũng đã được ngành chuyên môn thẩm định chặt chẽ trước khi cấp phép hoạt động.

“Quan điểm của tỉnh trong quy hoạch khu công nghiệp cũng như nhà máy rác làm sao phải hài hòa lợi ích người dân vùng dự án và nhà đầu tư.

Phát triển là trọng tâm nhưng môi trường phải kiểm soát chặt chẽ và không phát triển bằng mọi giá. Mặc dù thời gian qua có nhiều nhà đầu tư Đài Loan, Trung Quốc xin đầu tư ngành may, nhuộm nhưng tỉnh từ chối, bởi cho rằng ngành này ảnh hưởng đến người dân”- Phó Chủ tịch Trần Hoàng Tựu cho biết.

Còn theo đại diện UBND huyện Long Hồ, thì “việc cấp phép cho công ty xây dựng nhà máy xử lý chất thải là phù hợp với định hướng” theo quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011- 2020 trên địa bàn huyện, trong đó có quy hoạch thu gom, xử lý chất thải công nghiệp, chất thải nguy hại tại khu vực bãi rác thuộc xã Hòa Phú với diện tích hơn 47ha.

Sẽ giải quyết hài hòa lợi ích

Xe tải chở rác thải nguy hại ra vào Công ty Khang Thiên Phát.

Về thủ tục pháp lý, theo ông Nguyễn Văn Hiếu- Giám đốc Sở Tài nguyên- Môi trường, phía Công ty Khang Thiên Phát cũng có những cam kết thực hiện các giải pháp giảm thiểu, thực hiện nghiêm túc tất cả các biện pháp tác động tiêu cực đến môi trường trong các giai đoạn chuẩn bị, thi công và vận hành dự án; xây dựng các công trình xử lý môi trường theo đúng tiến độ đã đề xuất.

Các công trình này sẽ được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, xác nhận trước khi đưa vào sử dụng; đảm bảo không phát sinh các vấn đề gây ô nhiễm môi trường và các sự cố môi trường… đồng thời, khi xảy ra sự cố sẽ tích cực phối hợp chính quyền địa phương để khắc phục; cam kết đền bù và khắc phục các sự cố, rủi ro môi trường do triển khai dự án.

Tuy nhiên, một số hộ dân cho rằng trước khi triển khai không họp dân xin ý kiến để xem nên hay không nên đầu tư dự án.

Bà Nguyễn Kim Phấn (xã Hòa Phú) cho biết, trước thời điểm đến công ty ngăn chặn xe chở nguyên liệu, người dân xung quanh thường xuyên phải sống chung với mùi hôi nồng nặc, “nó hôi như mùi dây điện cháy hay mùi nhựa vỏ xe cháy vậy, rất khó thở” và thải ra từ khu vực nhà máy của công ty.

“Nói thời gian qua hoạt động không được, công ty thất thu, vậy còn người dân ở đây được gì? Sao trước khi triển khai không họp dân xem có nên đầu tư hay không, để giờ đây cho đầu tư nhà máy hoạt động rò rỉ nước ra bên ngoài, cỏ mọc không nổi. Bao nhiêu năm chúng tôi khó chịu bởi mùi rác rồi giờ phải chịu thêm cảnh này nữa”- bà Phấn bức xúc.

Vì thế, ngoài việc yêu cầu nhà máy ngưng hoạt động, nhiều người dân ở đây còn yêu cầu công ty phải vận chuyển hàng chục tấn nguyên liệu, chủ yếu là bình ắc quy phế thải còn lại trong nhà máy đi nơi khác, dưới sự giám sát của cơ quan chuyên môn, có thời gian và kế hoạch cụ thể.

“Tôi yêu cầu phía công ty vận chuyển nguyên liệu ra khỏi nhà máy. Họ thường hoạt động ban đêm, nếu để nguyên liệu lại hoạt động thời gian này thì chúng tôi không thể nào kiểm soát được”- ông Huỳnh Văn Bầu (ấp Phú Hưng- xã Hòa Phú) kiến nghị.

Tại buổi đối thoại, lãnh đạo tỉnh, huyện, sở ngành đã tiếp thu, giải đáp và cam kết giải quyết kịp thời những bức xúc người dân nêu ra.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh- Trần Hoàng Tựu, sở dĩ công ty không được cấp phép trong khu công nghiệp vì mục tiêu khu công nghiệp không ô nhiễm.

Thêm nữa, trong khu công nghiệp có nhiều nhà máy sản xuất thức ăn cho cá, sợ ảnh hưởng nên bố trí đưa vào khu vực bãi rác như hiện nay. Bên cạnh việc ghi nhận kiến nghị, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cũng cho rằng những bức xúc là chính đáng.

Ông “mong chia sẻ và tạo điều kiện của bà con” trong việc để công ty vận chuyển nguyên liệu ra khỏi nhà máy. Theo đó, tới đây các sở, ngành liên quan sẽ thông báo cụ thể kế hoạch, thời gian, phương tiện vận chuyển nguyên liệu để người dân giám sát.

Từ những bức xúc, kiến nghị của người dân, ông cho biết sẽ thu thập, báo cáo về Bộ Tài nguyên- Môi trường, Thường trực Tỉnh ủy và HĐND tỉnh có hướng giải quyết. Riêng với công ty, ông cho biết “tỉnh sẽ có trách nhiệm, bởi dự án được tỉnh đã cấp phép”, trên tinh thần không để doanh nghiệp chịu thiệt thòi và người dân chịu ảnh hưởng.

Bài, ảnh: NGUYỄN HOÀNG

[links()]