Xây dựng nông thôn mới cần đi vào thực chất

Xây dựng nông thôn mới (NTM) là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của kỳ họp thứ 10, HĐND tỉnh khóa IX, nhiệm kỳ 2016- 2021, các đại biểu đã có nhiều ý kiến liên quan đến vấn đề này.

Xây dựng nông thôn mới (NTM) là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước. Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của kỳ họp thứ 10, HĐND tỉnh khóa IX, nhiệm kỳ 2016- 2021, các đại biểu đã có nhiều ý kiến liên quan đến vấn đề này.

Công tác huy động sức dân trong xây dựng nông thôn mới đã và đang được phát huy tốt tại các địa phương.

Còn nhiều băn khoăn

Tỉnh Vĩnh Long hiện có 39 xã NTM. Tuy nhiên, qua các đợt phúc tra của Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng NTM tỉnh và đoàn công tác liên ngành của tỉnh cho thấy có nhiều xã không giữ vững được việc nâng chất tiêu chí NTM theo Quyết định 1308 của UBND tỉnh và Quyết định 1980 của Thủ tướng Chính phủ về việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM giai đoạn II (2016- 2020).

Đại biểu Nguyễn Văn Nhỏ (đơn vị huyện Long Hồ) chất vấn: “Năm 2018, có 29/39 NTM bị giảm tiêu chí, đặc biệt có 2 xã giảm đến 7 tiêu chí.

Với vai trò là Thường trực BCĐ Chương trình xây dựng NTM tỉnh, xin Giám đốc Sở Nông nghiệp- PTNT cho biết nguyên nhân chủ yếu các xã NTM không giữ vững tiêu chí? Giải pháp cụ thể nâng cao chất lượng trong năm 2019.

Song, đến gần tháng 11/2018 các xã điểm NTM của tỉnh mới chỉ đạt từ 11- 15 tiêu chí, xin cho biết đến cuối tháng 12/2018, các xã điểm này có đủ tiêu chuẩn để công nhận hay không và một số giải pháp cụ thể là gì?”

Theo báo cáo đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh, trong đó lĩnh vực xây dựng NTM năm 2018 còn chậm, mức đạt các tiêu chí các xã còn thấp, có nhiều xã NTM không duy trì được các tiêu chí theo quy định.

Đại biểu Phùng Văn Mười (đơn vị huyện Vũng Liêm) cũng đề nghị: UBND tỉnh đánh giá cụ thể về thực chất và nguyên nhân của những hạn chế nêu trên.

Những giải pháp khả thi nào cho việc tiếp tục giữ vững các tiêu chí đã đạt, khắc phục các tiêu chí bị giảm và đạt chỉ tiêu kế hoạch xây dựng 6 xã đạt chuẩn NTM trong năm 2019.

Ông Nguyễn Minh Tho- Giám đốc Sở Nông nghiệp- PTNT, Phó Trưởng ban Thường trực Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh- cho biết: Số liệu báo cáo vừa qua là dự ước tháng 10/2018 và đến nay đã có thay đổi.

Qua thẩm định, đến nay có 13/39 NTM được công nhận giai đoạn trước năm 2018 không giữ vững được tiêu chí và nâng chất tiêu chí theo quy định mới (mỗi xã giảm 1- 3 tiêu chí).

Lý giải về nguyên nhân, ông Nguyễn Minh Tho cho biết: Do thay đổi cách đánh giá tiêu chí trước đây và hiện nay. Cụ thể là xã được công nhận từ năm 2017 trở về trước là thực hiện xây dựng NTM theo Quyết định 491 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định 499 của UBND tỉnh.

Đến nay, khi đánh giá lại việc thực hiện theo Quyết định 1980 của Thủ tướng Chính phủ và Quyết định 1308 của UBND tỉnh thì bộ tiêu chí mới này nhiều chỉ tiêu được nâng cao hơn so với giai đoạn trước nên có một số xã chưa giữ vững và nâng chất được.

Đối với 6 xã điểm NTM trong kế hoạch năm nay, đoàn phúc tra của tỉnh đã đánh giá vào giữa tháng 11/2018, đến nay các xã đã hoàn tất hồ sơ, dự kiến trình Hội đồng thẩm định xét, công nhận xã đạt chuẩn NTM của tỉnh vào ngày 17/12/2018.

Tuy nhiên, đoàn vẫn còn băn khoăn vì có 4 xã bị vướng về tiêu chí hạ tầng giao thông nông thôn (chủ yếu là đường liên ấp) nhưng khối lượng thi công đều đã đạt trên 80%.

Bên cạnh, tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất, theo Quyết định 1980 của Thủ tướng Chính phủ có 6 nội dung, trong đó có 1 nội dung là phải có hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp và hoạt động 2 năm có hiệu quả theo đúng Luật Hợp tác xã năm 2012.

Tuy nhiên, có 2 xã chỉ đạt 5/6 nội dung do không đủ thời gian 2 năm.

Cần đi vào thực chất

Đối với việc giữ vững, nâng chất các tiêu chí đã đạt được, ông Nguyễn Minh Tho cho rằng: Sẽ duy trì và nâng cao chất lượng xây dựng NTM của các ngành, các cấp; trong đó tập trung quyết liệt và đa dạng hóa phương pháp tuyên truyền đi vào chiều sâu đối với các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân, nhất là vai trò nòng cốt của hệ thống đoàn thể và vai trò chủ thể của nông dân trong xây dựng NTM;

thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nâng cao đời sống nhân dân, trọng tâm là tổ chức sản xuất nông nghiệp, thực hiện có hiệu quả đề án cơ cấu lại ngành nông nghiệp, phát triển ngành nghề, thương mại- dịch vụ, giải quyết tốt việc làm cho lao động nông thôn để nâng cao đời sống nhân dân.

Đối với cán bộ phụ trách các xã NTM, sẽ phát huy hơn nữa vai trò, trách nhiệm trong việc lãnh đạo, hỗ trợ các xã trong việc giữ vững và nâng cao tiêu chí đã đạt được.

Đối với BCĐ cấp huyện, quan tâm chỉ đạo việc giữ vững và nâng chất thành tích đã đạt được trong giai đoạn trước theo Chỉ thị số 15 của UBND tỉnh.

Đối với BCĐ xã, chủ động xây dựng kế hoạch, giải pháp và nâng cao trách nhiệm cụ thể cho từng thành viên thực hiện nhiệm vụ; quan tâm thường xuyên, kiểm tra, đôn đốc để có sự chỉ đạo kịp thời, giải quyết những khó khăn, vướng mắc, phát huy vai trò làm chủ thể của nhân dân.

Đối với Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng NTM tỉnh, sẽ phối hợp với các sở, ngành tiếp tục tập huấn, hướng dẫn và biên soạn, in ấn phát hành bộ tiêu chí hướng dẫn thực hiện bộ tiêu chí xã NTM một cách cụ thể, chi tiết cho các xã thực hiện theo cách nhanh nhất, dễ hiểu nhất.

Đối với 6 xã về đích trong năm nay, sau khi hoàn thiện bộ tiêu chí bộ hồ sơ sẽ trình hội đồng thẩm định và có quyết định chi tiết.

Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh- Lê Quang Trung cho rằng: Trong xây dựng NTM vẫn còn chậm do “vướng” về xây dựng cơ sở hạ tầng, tỉnh sẽ tiếp tục chấn chỉnh khắc phục hạn chế trong tổ chức thực hiện các dự án, công trình xây dựng NTM để đảm bảo tiến độ. Năm 2018, ngay sau khi kỳ họp HĐND tỉnh, đã phân bổ vốn để các địa phương, các chủ đầu tư chủ động triển khai thực hiện.

Để đảm bảo cho NTM bền vững, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh cho rằng vẫn còn nhiều vấn đề rất đáng quan tâm như thu nhập- đây là tiêu chí tác động đến một số tiêu chí khác.

Năm 2019, UBND tỉnh sẽ tiếp tục chỉ đạo để giải quyết tốt việc làm cho lao động nông thôn, giải quyết tăng thu nhập không chỉ trên sản xuất- kinh doanh mà còn gắn liền với tiết kiệm; đồng thời nâng cao chất lượng hoạt động các HTX vì đây là một trong những nội dung ảnh hưởng lớn đến cơ cấu lại ngành nông nghiệp, tiêu thụ sản phẩm; tập trung huy động sự đóng góp tích cực của người dân vì sự phát triển lâu dài của cộng đồng, của gia đình; xác định và phát huy trách nhiệm cấp ủy chính quyền các cấp, MTTQ và tổ chức đoàn thể các cấp, nhất là cấp huyện và cấp cơ sở.

Bên cạnh, kiên quyết chống bệnh thành tích trong xây dựng NTM, chống thỏa mãn. Nếu chúng ta làm tốt công tác này thì xã NTM mới đánh giá được thực chất, phát triển đúng thực chất thì mới bền vững.

XUÂN TƯƠI- CẨM HUỆ (ghi)