Chuyên gia lo ngại "đại hồng thủy" năm 1999 sẽ tái hiện ở miền Trung

Chuyên gia Khí tượng Thủy văn lo ngại khả năng cơn "đại hồng thủy" ở miền Trung năm 1999 sẽ sớm tái hiện.

Chuyên gia Khí tượng Thủy văn lo ngại khả năng cơn “đại hồng thủy” ở miền Trung năm 1999 sẽ sớm tái hiện.

Miền Bắc nước ta đang trải qua những ngày đầu hè nắng nóng gay gắt. Nhiệt độ phổ biến khoảng 35-38 độ C, có nơi lên tới 40 độ C. Từ đầu tháng 4 tới nay, hàng loạt trận mưa đá, giông lốc cũng đã xảy ra ở nhiều tỉnh Bắc Bộ và Trung Bộ.

Điều này khiến nhiều người lo ngại, thời tiết từ nay tới cuối năm sẽ còn diễn biến khó lường với những biểu hiện nguy hiểm.

Liên quan đến vấn đề này, phóng viên VTC News đã phỏng vấn ông Lưu Minh Hải – Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn tỉnh Lào Cai.

Ông Lưu Minh Hải xác nhận, hiện nay nắng nóng đang bao phủ các tỉnh thành trên cả nước. Tuy nhiên, đây là hiện tượng thời tiết bình thường ở nước ta vào mùa hè, chưa phải là hiện tượng nắng nóng gay gắt bất thường.

Trận lũ lụt năm 1999 ở miền Trung khiến hơn 500 người chết, thiệt hại tài sản khoảng 3.800 tỷ đồng.

Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn tỉnh Lào Cai cho biết, từ năm 2015 tới nay, do ảnh hưởng của El Nino, thời tiết nước ta đã có những biểu hiện khắc nghiệt và diễn biến khó lường. 

Điển hình là trận rét kỷ lục hồi tháng 1 vừa qua khiến nhiệt độ tại Lào Cai, Lạng Sơn xuống thấp kỷ lục (có nơi xuống tới -4 độ C).

Khi đó, băng tuyết cũng đã phủ trắng các tỉnh giáp biên giới Bắc, lan xuống một số tỉnh đồng bằng sông Hồng, vào tận Nghệ An, Thanh Hóa. Thậm chí, ngay cả núi Ba Vì của Thủ đô Hà Nội cũng xuất hiện băng tuyết. Đó là điều chưa từng xảy ra trong lịch sử khí tượng Việt Nam.

Theo ông Lưu Minh Hải, El Nino được dự báo là sẽ chấm dứt và hiện tượng ENSO trở về trạng thái trung tính từ khoảng tháng 6 - 7/2016. Vì vậy, thời tiết từ nay tới cuối năm 2016 sẽ tương đối ổn định.

“Từ nay tới cuối năm, nhìn tổng thể thì thời tiết sẽ diễn biến bình thường theo quy luật đặc trưng của khí hậu nước ta.

Tuy nhiên, trong điều kiện biến đổi khí hậu hiện nay thì hoàn toàn vẫn có nguy cơ xảy ra những hình thái thời tiết nguy hiểm, ví dụ như mưa rất lớn trong khoảng thời gian ngắn gây ra lũ lụt cục bộ; cùng với đó là hiện tượng tố lốc; hay có những thời điểm nắng thì nắng quá, lạnh lại lạnh quá…”, ông Hải cho hay.

Ông Lưu Minh Hải cho biết thêm, dự báo từ cơ quan khí tượng thủy văn thì từ nay tới cuối năm, số lượng cơn bão đổ bộ vào vùng biển và đất liền nước ta ít hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN). 

Ông Hải cảnh báo, số lượng các cơn bão có cường độ mạnh có thể có xu hướng tăng lên.

Đặc biệt, việc El Nino chuẩn bị kết thúc khiến cho ông Lưu Minh Hải nhớ lại trận ngập lụt lịch sử tại miền Trung vào năm 1999.

Theo Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn tỉnh Lào Cai, trong các năm 1997 - 1998, nước ta cũng bị ảnh hưởng bở kỳ El Nino có cường độ tương đương với kỳ El Nino hiện tại. 

El Nino khi đó kết thúc vào năm 1998 thì tới năm 1999, miền Trung nước ta đã phải gánh chịu một cơn đại hồng thủy kinh hoàng. Lũ lụt năm đó đã nhấn chìm nhiều huyện, thị xã, hơn 500 người bị chết và thiệt hại tài sản lên đến khoảng 3.800 tỷ đồng.

Ông Lưu Minh Hải lo ngại quy luật nói trên tái diễn và trận lũ lụt kinh hoàng năm nào sẽ lại xảy ra ở miền Trung nước ta.

“Từ nay tới cuối năm 2016 thì nhìn chung thời tiết không có biến động bất thường. Nếu có bất thường thì có thể xảy ra vào mùa mưa năm sau (năm 2017). Khi đó, có thể có lũ lớn ở miền Trung. Trước đó, trận lũ lụt lịch sử năm 1999 ở miền Trung cũng xảy ra vào thời điểm một năm sau khi El Nino kết thúc,” ông Hải nói.

Thời tiết từ nay tới cuối năm sẽ diễn biến thế nào?

Theo Trung tâm dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, El Nino 2014/2016 hiện được đánh giá là một kỳ El Nino mạnh kỷ lục, có cường độ tương đương với kỳ El Nino 1997/1998.

Ngoài ra, El Nino 2014/2016 có khả năng trở thành một trong những El Nino kéo dài nhất từ trước đến nay (khoảng 20 tháng). 

Nhiều khả năng El Nino sẽ chấm dứt và hiện tượng ENSO trở về trạng thái trung tính từ khoảng tháng 6-7. Khả năng xuất hiện hiện tượng La Nina từ những tháng cuối năm 2016 là tương đối cao. 

Kết quả phân tích hoàn lưu quy mô lớn và dự báo diễn biến của hiện tượng ENSO nêu trên cho thấy, nhiều khả năng bão và áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông sẽ xuất hiện muộn và ít hơn TBNN (TBNN khoảng 12-13 cơn/năm).

Trong đó sẽ có khoảng 4-5 cơn bão, áp thấp nhiệt đới sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta (TBNN khoảng 5-6 cơn) và tập trung vào những tháng cuối năm (tháng 8-11). 

Về hiện tượng nắng nóng, trong tháng 5, nhiệt độ trung bình trên phạm vi toàn quốc phổ biến ở mức cao hơn TBNN từ 1 - 1,5 độ C. 

Tháng 6-8, nhiệt độ trung bình trên phạm vi toàn quốc phổ biến cao hơn TBNN từ 0,5 - 1,0 độ C. 

Tới tháng 9 và tháng 10/2016, ngoại trừ khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có nhiệt độ trung bình ở mức xấp xỉ TBNN, các khu vực khác phổ biến cao hơn TBNN từ 0,5 - 1 độ C. 

Nắng nóng ở Bắc Bộ và Trung Bộ sẽ tập trung nhiều từ nửa cuối tháng 4 đến tháng 8/2016. Tuy nhiên, mức độ nắng nóng tại đây không gay gắt như các đợt nắng nóng trong năm 2015. 

Ngoài ra, trong tháng 5, khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ sẽ tiếp tục xảy ra nhiều ngày nắng nóng. 

Cũng theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, thời điểm bắt đầu mùa mưa tại các khu vực trên toàn quốc năm nay có khả năng đến muộn hơn so với TBNN. 

Trong thời kỳ chuyển tiếp hiện nay, ở Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ có khả năng xảy ra hiện tượng giông mạnh kèm theo tố, lốc, mưa đá. 

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương cảnh báo, người dân cần đề phòng các đợt mưa lớn trong thời đoạn ngắn. 

Tại Trung Bộ, lượng mưa tháng 5 ở mức thấp hơn TBNN từ 30-50%. Các tháng 6, 7, 8 ở mức thấp hơn TBNN từ 15-30%. Tháng 9 và 10 ở mức cao hơn TBNN từ 5-15%. Đặc biệt, tình trạng thiếu hụt lượng mưa ở Ninh Thuận, Bình Thuận sẽ còn tiếp tục kéo dài đến khoảng tháng 9. 

Lượng mưa tại khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ trong tháng 5 ở mức thấp hơn TBNN từ 20-40%. Tháng 6, 7, 8 ở mức thấp hơn TBNN từ 15-30%. Tháng 9 và 10 ở mức cao hơn TBNN từ 5-15%. 

Về thủy văn, tại Bắc Bộ sẽ tương tự như năm 2015, lũ muộn có khả năng xảy ra, lũ quét và sạt lở đất có nguy cơ xuất hiện nhiều hơn. 

Tại Trung Bộ và Tây Nguyên, dòng chảy trên các sông tiếp tục giảm dần. Tình trạng khô hạn, thiếu nước sẽ lan rộng ra các tỉnh Trung Bộ khu vực từ Nghệ An đến Bắc Bình Thuận và có khả năng kéo dài tới tháng 8-9. 

Ở khu vực Nam Bình Thuận và Tây Nguyên kéo dài đến đầu tháng 6. Xâm nhập mặn sẽ lấn sâu vào vùng cửa sông, ven biển khu vực Trung Trung Bộ. 

Mùa lũ năm 2016 trên các sông ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên có khả năng xuất hiện muộn hơn so với TBNN. Đỉnh lũ năm 2016 trên các sông đều cao hơn đỉnh lũ năm 2015. Người dân cần đề phòng khả năng xuất hiện lũ lớn, lũ quét trên một số sông suối nhỏ. 

Về thời tiết trên biển, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương nhận định, vùng ven bờ có khả năng diễn biến phức tạp hơn so với năm 2015. 

Bão, áp thấp nhiệt đới di chuyển hướng tây sẽ gây nguy cơ nước dâng ven bờ cao hơn các hướng khác. 

Ngoài ra, các đợt gió mùa đông bắc mạnh kết hợp với triều cường, sóng lớn sẽ tiếp tục là nguy cơ gây ngập lụt tại các khu vực trũng ven bờ và cửa sông, đặc biệt là vào thời kỳ cuối năm 2016./.

Theo Đà Long/VTC