Cúi xuống để ngẩng lên

Tôi viết câu chuyện này khi nhìn thấy vài tấm ảnh, mà trước mặt và dưới chân các bạn trẻ sinh viên- học sinh đang vui vẻ trò chuyện hoặc đang tranh luận gì đó… đều là những mảnh giấy vương vãi- đã trở thành rác.

Tôi viết câu chuyện này khi nhìn thấy vài tấm ảnh, mà trước mặt và dưới chân các bạn trẻ sinh viên- học sinh đang vui vẻ trò chuyện hoặc đang tranh luận gì đó… đều là những mảnh giấy vương vãi- đã trở thành rác.

Chuyện này thật ra “không lạ”. Cứ nhìn mỗi buổi thi đại học qua đi, là dưới chân người nhà và thí sinh đầy những mảnh giấy quảng cáo vô tình (hay cố tình) vứt lại. Không ai buồn cúi xuống nhặt...

Hoặc cứ đi dọc các bãi biển từng được gọi là “thiên đường, nên thơ, tuyệt diệu…” từ miền Tây cho đến miền Đông, miền Trung,… sẽ luôn bắt gặp cảnh du khách sau khi vui đùa cùng sóng biển, rồi ăn uống, rồi… bỏ đi nhưng không quên “tặng lại biển” chút gì để nhớ, như mớ vỏ tôm cua, chai nước, giấy gói. Ở các quảng trường, công viên cũng vậy.

Những dòng sông không còn “đỏ nặng phù sa” mà oằn mình chứa rác. Cả những nơi đẹp đẽ như danh lam thắng cảnh hoặc chốn tôn nghiêm như chùa chiền, đền miếu… cũng bị biến thành nơi xả rác. Cứ phía sau một nhóm người vui vẻ- luôn là một bãi rác để lại…

Gần đây, một vị hội đồng nhân dân đã điện thoại cho chúng tôi “đề nghị các nhà báo tới chụp ảnh, đưa tin về đoàn sinh viên nước ngoài đang đi nhặt rác ở một số tuyến phố mình”. Và nêu lên vấn đề “tại sao chúng ta vứt rác đến nỗi người khác phải đi nhặt?” Cũng vậy, không ít người Việt xa quê nhiều năm khi trở về đã vui mừng bởi sự phát triển của đất nước, song không khỏi lắc đầu “đi đâu cũng thấy rác”, chưa kể việc tiêu tiểu “lộ thiên” rất đáng xấu hổ.

Nhìn qua nước láng giềng Singapore , để “trị bệnh” xả rác, chính quyền đã phạt rất mạnh tay. Nghe đâu khoảng 500 SGD (410 USD) cho lần đầu và cứ thế tăng nặng cho những lần tái phạm (người bị phạt bị lưu danh sách vào hồ sơ điện tử).

Nhờ xử lý nghiêm, công dân đảo quốc sư tử đã quen với việc giữ gìn môi trường sạch đẹp và còn tố giác những vi phạm đã trở thành “tội” ở nước này. Thật ra, chúng ta đã có quy định xử phạt việc xả rác, vệ sinh không đúng nơi quy định, nhưng dường như chưa từng có ai phạt và có ai bị phạt.

Vứt vài mảnh rác là chuyện nhỏ, nhưng thật sự là hành vi vô ý thức, phản văn hóa, phản văn minh, phá hoại môi trường sống. Mong rằng, có thể hôm nay cúi xuống nhặt một mảnh rác là để ngày mai ngẩng cao đầu tự tin hội nhập.

PHƯƠNG NAM