Chính thức trình Quốc hội dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành

Ngày 29/10, trong phiên làm việc tại hội trường, các đại biểu Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ đã chính thức báo cáo tờ trình dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành.

Ngày 29/10, trong phiên làm việc tại hội trường, các đại biểu Quốc hội nghe Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Đinh La Thăng, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ đã chính thức báo cáo tờ trình dự án đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành.

Theo tờ trình, việc đầu tư xây dựng Cảng HKQT Long Thành là cần thiết để hình thành và phát triển một cảng HKQT trung chuyển có quy mô tầm cỡ trong khu vực.

Trong khi các quốc gia trong khu vực đã lần lượt quy hoạch và đưa vào khai thác các cảng HKQT lớn, có tính cạnh tranh để đóng vai trò trung chuyển trong khu vực, thu hút các hãng hàng không và hành khách trên thế giới để tạo đà phát triển kinh tế, như Cảng HKQT Suvarnabhumi- Thái Lan (100 triệu hành khách/năm), Kuala Lumpur- Malaysia (100 triệu hành khách/năm), Changi- Singapore (135 triệu hành khách/năm) thì Việt Nam mới chỉ là điểm kéo dài đường bay từ các trung tâm hàng không.

Trong khi đó, 10 năm gần đây, lượng hành khách thông qua các cảng hàng không Việt Nam đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 14,7%/năm và hiện đã đạt hơn 44,5 triệu hành khách và 760.000 tấn hàng hóa.

Lý do quan trọng khác của việc xây dựng Cảng HKQT Long Thành là nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải hàng không khi Cảng HKQT Tân Sơn Nhất đạt công suất thiết kế và trở nên quá tải.

Với tốc độ tăng bình quân 13-14% hàng năm, đến thời điểm này, Cảng HKQT Tân Sơn Nhất đã đạt lưu lượng trên 20 triệu hành khách/năm, dự kiến đến năm 2016 - 2017 sẽ đạt 25 triệu hành khách/năm và sẽ trở nên quá tải vào những năm sau đó (cụ thể năm 2025 đạt 40,4 triệu hành khách/năm, năm 2030 đạt 53,4 triệu hành khách).

Theo báo cáo của Chính phủ, việc mở rộng Cảng HKQT Tân Sơn Nhất để đạt công suất 40 - 50 triệu hành khách vào khoảng năm 2025- 2030 là không khả thi vì Tân Sơn Nhất nằm trọn trong khu vực nội thành TP Hồ Chí Minh.

Với mức độ khai thác hiện đạt 140.000 lượt tàu bay cất hạ cánh (trung bình 383 lần chuyến/ngày), chưa kể các hoạt động bay quân sự, việc tiếp tục nâng cao công suất khai thác sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường dân sinh của khu vực trung tâm thành phố như gây ô nhiễm tiếng ồn, khí thải vượt xa tiêu chuẩn cho phép, không đáp ứng được các tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế về phát triển bền vững, an toàn hàng không.
 
Đó là chưa kể hệ thống giao thông tiếp cận Cảng HKQT Tân Sơn Nhất cũng rất khó khăn, nhất là khi lượng hàng khách thông qua đạt trên 25 triệu hành khách.

Dự án dự kiến chia thành 3 giai đoạn. Giai đoạn 1: Đầu tư nhà ga hành khách công suất 25 triệu khách/năm, nhà ga hàng hóa công suất 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm, 2 đường cất hạ cánh song song có cấu hình đóng, nhằm chia sẻ sự quá tải cho Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất.

Trong đó giai đoạn 1a: Xây dựng nhà ga chính có 1 nhánh trung tâm, 1 đường cất hạ cánh đáp ứng lượng hành khách 17 triệu khách/năm, mở cửa vào năm 2023; giai đoạn 1b: Xây dựng hai cánh còn lại của nhà ga chính trung tâm và đường cất hạ cánh thứ hai, mở cửa vào năm 2025.

Giai đoạn 2: Nhà ga hành khách công suất 50 triệu khách/năm, nhà ga hàng hóa công suất 1,5 triệu tấn hàng hóa/năm, thêm một đường cất hạ cánh, mở cửa vào năm 2030. Giai đoạn sau cùng: Nhà ga hành khách đạt công suất 100 triệu khách/năm, nhà ga hàng hóa công suất 5,0 triệu tấn hàng hóa/năm, 04 đường cất hạ cánh.

Báo cáo đầu tư dự án đã có kèm theo phương án tổng thể giải phóng mặt bằng nêu chi tiết về hiện trạng sử dụng đất, chính sách bồi thường, hỗ trợ, công tác tái định cư và chuyển đổi việc làm. Trong đó, giải phóng mặt bằng toàn bộ 5.000 ha sẽ được thực hiện trong giai đoạn 1 của dự án, chia thành 2 phân kỳ.
 
Phân kỳ 1: Tổng diện tích 2.565,4 ha; phân kỳ 2 phần diện tích còn lại 2.434,6 ha. Tiến độ tương ứng với mục tiêu đầu tư là lập báo cáo đầu tư xây dựng công trình từ năm 2012- 2014; chuẩn bị đầu tư, thu xếp tài chính từ năm năm 2014- 2016; thực hiện đầu tư xây dựng từ năm 2016 - 2023; đưa vào khai thác giai đoạn 1 từ năm 2023.

Theo tờ trình, tổng mức đầu tư của dự án khoảng 18,7 tỷ USD, trong đó giai đoạn 1 của dự án khoảng 7,837 tỷ USD ( tương đương 164.5 89 tỷ đồng), trong đó, phân kỳ giai đoạn 1a có tổng mức đầu tư khoảng 5,662 tỷ USD (tương đương 118.910 tỷ đồng).

Cơ cấu nguồn vốn: Dự kiến vốn nhà nước (vốn ngân sách, trái phiếu Chính phủ, ODA...) giai đoạn 1 là 84.624 tỷ đồng. Trong đó, giai đoạn 1a là 57.857,7 tỷ đồng (khoảng 48,65% tổng mức đầu tư). Vốn huy động khu vực ngoài nhà nước (vốn doanh nghiệp, cổ phần, liên doanh liên kết, hợp tác công tư) là 79.965 tỷ đồng. Trong đó, giai đoạn 1a là 61.052,6 tỷ đồng (51,35% tổng mức đầu tư).

Về hiệu quả kinh tế, theo báo cáo đầu tư, dự án Cảng HKQT Long Thành khi hoàn thành đưa vào khai thác sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế của đất nước nói chung và khu vực phía Nam nói riêng. Lợi ích kinh tế của dự án được tính toán trên cơ sở lợi ích tăng thêm từ việc khai thác kinh doanh cảng hàng không, nguồn thu từ chi tiêu của du khách nước ngoài.

BÙI THANH