Dịch cúm gia cầm- nguy cơ bùng phát mạnh

Hiện dịch cúm gia cầm (cúm A/H5N1) trong nước đang bùng phát mạnh và đang tiếp tục diễn biến rất phức tạp.

Để phòng chống dịch có hiệu quả cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp bên cạnh việc tiêu độc, khử trùng vùng có dịch. Ảnh: TRÍ NHÂN

Hiện dịch cúm gia cầm (cúm A/H5N1) trong nước đang bùng phát mạnh và đang tiếp tục diễn biến rất phức tạp.

Nguy cơ vi rút cúm A/H7N9 xâm nhập vào nước ta vẫn còn rất cao. Trong khi đó, thói quen sử dụng gia cầm không rõ nguồn gốc của người dân, đặc biệt việc chậm phát hiện dịch, công bố dịch, lẫn việc tiêm phòng còn nhiều bất cập ở nhiều địa phương.
 
Đặc biệt, công tác chỉ đạo dập dịch ở một số địa phương vẫn chưa quyết liệt, khiến dịch cúm gia cầm gia tăng nguy cơ bùng phát, ngày càng lan rộng.

Sử dụng gia cầm không rõ nguồn gốc- hiểm nguy rình rập

Ông Văn Đăng Kỳ- Trưởng Phòng Dịch tễ, Cục Thú y cảnh báo: Những người bị nhiễm cúm A/H5N1 chúng tôi theo dõi được nguyên nhân là do họ ăn gia cầm mắc bệnh, chết không rõ nguyên nhân, thậm chí ăn tiết canh, đặc biệt là tiết canh vịt. Với tỷ lệ vi rút gia cầm lưu hành trên đàn gia cầm đang ở mức 6,1%, nguy cơ nhiễm loại vi rút này rất cao nếu sử dụng gia cầm bệnh chết, không rõ nguồn gốc.

Ông Văn Đăng Kỳ cho rằng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để người dân hiểu được tác hại của việc sử dụng gia cầm không rõ nguồn gốc, đặc biệt là việc ăn tiết canh. Người tiêu dùng khi sử dụng gia cầm phải biết rõ nguồn gốc gia cầm, có dấu kiểm dịch.

Kết quả lấy mẫu giám sát lưu hành vi rút cúm A/H5N1 trên gia cầm của Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và PTNT) cho thấy, chợ chính là nơi có nguy cơ lây nhiễm vi rút cúm lớn nhất thông qua các hoạt động mua bán gia cầm.

Ông Phạm Văn Đông- Cục trưởng Cục Thú y cho biết, qua giám sát tại 147 chợ buôn bán gia cầm sống tại 44 tỉnh- thành, tỷ lệ mẫu vịt dương tính với H5N1 chiếm 6%, tỷ lệ chợ có phát hiện vi rút cúm A/H5N1 chiếm trên 61,2%.

Chính vì vậy, trong “Kế hoạch hành động ứng phó khẩn cấp với các chủng vi rút gia cầm nguy hiểm có khả năng lây sang người” vừa mới ban hành, Bộ Nông nghiệp và PTNT yêu cầu chính quyền các cấp thực hiện giám sát chặt chẽ các chợ đầu mối, điểm thu gom, tập kết gia cầm sống.
 
Trong đó thường xuyên lấy mẫu giám sát và đóng cửa chợ định kỳ để tiến hành vệ sinh, tiêu độc khử trùng, bố trí khu vực riêng biệt cho việc buôn bán và giết mổ gia cầm.

Ông Đàm Xuân Thành-Phó Cục trưởng Cục Thú y cho hay: Hiện vắc xin Naves Fluvac do Công ty Navesco (Công ty TNHH MTV Thuốc thú y Trung ương) sản xuất, qua đánh giá có hiệu quả đối với phòng chống vi rút cúm A/H5N1 nhánh 1.1, còn các nhánh khác đang tiếp tục “công cường độc” để kiểm tra.

Để phòng chống dịch hiện nay, Việt Nam chủ yếu dùng loại vắc xin RE 5, RE 6 nguồn chủ yếu nhập từ Trung Quốc. Sắp tới, Việt Nam sẽ nhập thêm 60 triệu vắc xin RE 6, để dự phòng chống dịch.

Gia cầm tiêm phòng rồi vẫn mắc bệnh

Giải thích về thông tin gia cầm ở một số địa phương mặc dù đã tiêm phòng vẫn mắc bệnh, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Vũ Văn Tám thẳng thắn nhìn nhận:

Hiện nay, có tình trạng không nắm được sự lưu hành của vi rút một số tỉnh, nhất là ở các tỉnh khu vực ĐBSCL có xuất hiện cùng lúc 2 nhánh vi rút A/H5N1 1.1 và 2.3.2.1 nhóm C (những năm trước đây khu vực này chỉ có vi rút nhánh 1.1 lưu hành).

Việc sử dụng vắc xin RE5 chỉ có tác dụng phòng bệnh tốt đối với nhánh vi rút 1.1, còn đối với chủng vi rút cúm A 2.3.2.1 nhóm C thì hiệu quả phòng bệnh thấp. Vì thế, có thông tin phản ánh mặc dù tiêm phòng rồi nhưng gia cầm vẫn chết là do nguyên nhân này.

Để khắc phục tình trạng này, việc lấy mẫu xét nghiệm cần thực hiện đúng quy trình, kỹ thuật để phát hiện, xác định sự lưu hành chính xác chủng vi rút.

Từ đó, việc tiêm phòng ngăn ngừa dịch bệnh mới đạt hiệu quả. Hiện nay, do việc phát hiện dịch chậm, cán bộ thú y cấp cơ sở còn yếu nên đây là nguy cơ khiến dịch lây lan. Cùng với đó, kết quả kiểm tra vừa qua, một số địa phương công tác chỉ đạo chưa quyết liệt, để dịch lây lan nhiều.

Để phòng chống dịch có hiệu quả, Thứ trưởng Vũ Văn Tám cho rằng: cần đẩy mạnh thực hiện tiêu độc, khử trùng, vệ sinh chuồng trại, đặc biệt là các ổ dịch, đồng thời tăng cường công tác kiểm soát giết mổ, buôn bán gia cầm sống ở các chợ, các ổ dịch, những nơi nuôi nhiều gia cầm.

Cùng với đó, ngành thú y cần phối hợp chặt chẽ với ngành y tế tiếp tục tập trung công tác giám sát nhằm phát hiện kịp thời sự lây lan vi rút cúm A/H5N1, ngăn chặn sự xâm nhập của chủng vi rút cúm A/H7N9 vào nước ta.

HÀ VĨNH THÁI