Đờn ca tài tử Nam Bộ trở thành di sản văn hóa phi vật thể thứ 8 của Việt Nam được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa đại diện của nhân loại và được bảo vệ ở cấp độ quốc tế.
Bà Katherine Muller Marin, Bộ trưởng Bộ VH, TT và DL Hoàng Tuấn Anh trao bằng vinh danh Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ và hoa cho Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Nguyễn Văn Thanh- đại diện tỉnh Vĩnh Long.
Tối 11/2/2014, tại Hội trường Thống Nhất (TP Hồ Chí Minh), UNESCO đã công bố quyết định và trao bằng ghi danh Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh: “Đây là một minh chứng sống động về sức sống, sức lan tỏa của văn hóa truyền thống Việt
Tiếng đờn, lời ca sâu nặng nghĩa tình
20 giờ, chương trình Lễ đón bằng của UNESCO ghi danh Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại mới bắt đầu, song trước đó hàng giờ, các vị lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước, lãnh đạo các tỉnh thành phía Nam, Mẹ Việt Nam anh hùng, các nghệ nhân đã tề tựu ở Hội trường Thống Nhất.
Các nghệ nhân biểu diễn tại lễ đón bằng của UNESCO.
Trong ánh đèn màu lung linh, mọi người xuýt xoa trước sân khấu “làng quê Nam Bộ” được tái hiện thật sinh động, hoành tráng với con sông quê dài hơn 40m có hoa sen, hoa súng; có những chiếc xuồng ba lá, có những chòi tre, khóm hoa, vó cá,... Sân khấu ấy đưa mọi người trở về đúng không gian của đờn ca tài tử Nam Bộ.
Thật xúc động, tự hào khi loại hình nghệ thuật của Nam Bộ được vinh danh và lắng lòng trước những tiếng đờn, lời ca mộc mạc nhưng lại đầy tính nghệ thuật. 13 tiết mục đặc sắc như “Dạ cổ hoài lang”, “Mảnh đất thân yêu”, “Mẹ và quê hương”, “Đất nước”, “Nhớ ơn tổ nghiệp”, “Lưu thủy trường”,... được các nghệ sĩ, nghệ nhân đến từ TP Hồ Chí Minh, Bạc Liêu, Vĩnh Long, Bình Dương, Cần Thơ,... biểu diễn.
Khi tiếng đờn, lời ca và điệu diễn cất lên, những nghệ nhân ngồi xem tay nhịp nhịp, miệng hát theo những bài vọng cổ da diết, thắm tình. Cô Ngọc Lan (58 tuổi, CLB Đờn ca tài tử Nhà Văn hóa Thanh niên- TP Hồ Chí Minh) hát theo “Từ là từ phu tướng/Bảo kiếm sắc phong lên đàng...” của bản nhạc cổ “Dạ cổ hoài lang” do cố nghệ sĩ Cao Văn Lầu sáng tác.
Cô tâm sự: “Tôi đến với đờn ca tài tử từ khi chưa biết nhịp, biết nhàng gì hết. Song những cung đàn réo rắt cùng những ca từ ngọt ngào khiến tôi đam mê. Cứ thế, tôi đạp xe đi khắp thành phố đến các CLB để được hát, được giao lưu. Có lẽ những giai điệu của đờn ca đã xoa dịu vết thương lòng, tôi xem nó như người bạn tri kỷ của mình”.
Trong chương trình nghệ thuật, tỉnh Vĩnh Long có 1 tiết mục được trình diễn. Sân khấu lung linh, lời ca ngọt ngào sâu lắng của “tài tử” Thanh Sang và Kim Sa hát về “Mảnh đất thân yêu” do nhạc sĩ Hoàng Oanh sáng tác, nói về vùng quê đang đổi mới từ phong trào xây dựng nông thôn mới. Hoạt cảnh chiếc xuồng ba lá được những “cô gái, chàng trai Nam Bộ” bơi trên sông quê đầy ắp những cây trái miệt vườn trông thật gần gũi và thân thương làm sao.
Cô Lê Thị Kim Loan (CLB Đờn ca tài tử huyện Vũng Liêm- Vĩnh Long) tâm sự: “Tôi thích hát để thỏa lòng đam mê. Những giai điệu nỉ non ai oán, sâu lắng, dễ gây xúc động và nhập tâm vào con người mình. Tôi thật xúc động và tự hào khi đêm nay loại hình nghệ thuật truyền thống này được vinh danh”.
Bên ngoài Hội trường Thống Nhất, 2 màn hình lớn luôn đông đảo người dân đến xem. Ngồi bẹp trên bậc thềm, 3 cha con anh Hùng Anh (Quận 4- TP Hồ Chí Minh) say sưa ngồi nghe đờn ca tài tử. Anh chia sẻ: “Mình thì thích nghe vọng cổ lắm, tụi nhỏ thì còn bé quá, không thích nghe rồi. Nhưng 2 con gái ngồi yên trong lòng ba, cùng xem với ba gần 1 giờ cũng đủ nức lòng rồi. 2 bé thích thú khi thấy xuồng ba lá, cái vó bắt cá lắm”.
Đờn ca tài tử- sức lan tỏa của văn hóa Việt
Đờn ca tài tử Nam Bộ là loại hình nghệ thuật đặc trưng của vùng miệt vườn sông nước Nam Bộ, là sự kết hợp tinh tế hòa quyện giữa tiếng đờn, lời ca và điệu diễn, vừa phản ánh tinh hoa văn hóa ngàn năm văn hiến của dân tộc ta vừa mang những nét đặc sắc của người dân vùng đất phương Nam: cần cù, bình dị, chân thật, phóng khoáng, nghĩa hiệp, can trường nhưng rất đỗi nhân văn.
Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ là một gạch nối giữa văn hóa bác học và văn hóa dân gian, giữa nghệ thuật truyền thống từ ngàn xưa với nghệ thuật của ngày mai và đã góp phần tạo nên sự giao lưu đa dạng cần thiết của văn hóa dân tộc và văn hóa nhân loại.
| Đờn ca tài tử Nam Bộ trở thành di sản văn hóa phi vật thể thứ 8 của Việt Nam được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa đại diện của nhân loại và được bảo vệ ở cấp độ quốc tế.
|
“Đây không chỉ là niềm tự hào của đồng bào Nam Bộ, của người Việt
Thay mặt UNESCO, bà Katherine Muller Marin- Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO Hà Nội đã trao Bằng ghi danh Nghệ thuật Nam Bộ là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại. Đồng thời 21 tỉnh thành Nam Bộ- quê hương của đờn ca tài tử cũng được trao bằng.
Bà Katherine Muller Marin nhấn mạnh, đây là một minh chứng sống động về sức lan tỏa của văn hóa truyền thống Việt Nam trong dòng chảy hội nhập của văn hóa thế giới, tạo cơ hội để người dân trên toàn thế giới niềm hân hạnh được thưởng thức và hiểu rõ hơn về nền văn hóa tươi đẹp và phong phú của các bạn. Hy vọng rằng những tinh hoa của nghệ thuật đờn ca tài tử sẽ còn lan tỏa, đúng tầm một “di sản văn hóa của nhân loại”.
Tiết mục thể điệu cổ bản “Mảnh đất thân yêu” do 2 tài tử ca Thanh Sang- Kim Sa (Vĩnh Long) biểu diễn.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh:
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các tỉnh- thành, các nghệ sĩ, nghệ nhân cùng đồng bào ta nhất là các địa phương quê hương của nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ, với tất cả tình cảm và trách nhiệm hãy hợp tác chặt chẽ, triển khai có hiệu quả chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị của nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ để nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ- một loại hình nghệ thuật độc đáo vừa mang đậm tính dân gian vừa mang tính bác học- luôn được bảo tồn và phát triển sáng tạo, luôn có vị trí xứng đáng trong đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào miền Nam, của nhân dân Việt Nam và của nhân loại.
Bài, ảnh: THÚY QUYÊN
Thông tin bạn đọc
Đóng Lưu thông tin