Xây dựng nông thôn mới- vừa làm vừa học

Xây dựng nông thôn mới là một trong những chương trình mục tiêu quốc gia được tỉnh Vĩnh Long triển khai xây dựng hơn 3 năm. Chương trình này được đưa vào nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2010- 2015, phấn đấu có 20% xã đạt 19 tiêu chí nông thôn mới, số xã còn lại đạt 50% tiêu chí nông thôn mới trở lên.

Xây dựng nông thôn mới là một trong những chương trình mục tiêu quốc gia được tỉnh Vĩnh Long triển khai xây dựng hơn 3 năm. Chương trình này được đưa vào nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2010- 2015, phấn đấu có 20% xã đạt 19 tiêu chí nông thôn mới, số xã còn lại đạt 50% tiêu chí nông thôn mới trở lên.

Kỳ 1: Đạt tiêu chí trong điều kiện khó

Trong điều kiện huy động các nguồn lực đang gặp nhiều khó khăn, đến nay Vĩnh Long vẫn có 22 xã điểm xây dựng nông thôn mới (NTM) đạt được số tiêu chí (TC) theo kế hoạch, những xã còn lại cũng đạt nhiều thành tựu rất tích cực.

Chăm lo nâng cao chất lượng và giá nông sản ổn định góp phần đảm bảo TC thu nhập cho người dân nông thôn.

Lại nói về TC NTM

Tính đến thời điểm tháng 10/2013, sau 3 năm thi đua “Chung sức xây dựng NTM”, Vĩnh Long đã có 6/89 xã đạt từ 13- 15 TC; 14 xã đạt 10- 12 TC (có 7 xã ngoài các xã điểm); 67 xã đạt 5- 9 TC và 2 xã chỉ đạt dưới 5 TC.

Trong đó có 89/89 xã đạt TC quy hoạch (1) ; 3 xã đạt TC giao thông (2); 16 xã đạt TC thủy lợi (3); 47 xã đạt TC điện (4); 3 xã đạt TC trường học (5); 34 xã đạt TC chợ nông thôn (7); 76 xã đạt TC bưu điện (8); 16 xã đạt TC nhà ở dân cư (9);
 
6 xã đạt TC thu nhập theo lộ trình (10); 60 xã đạt TC (11) hộ nghèo; 39 xã đạt TC (12) cơ cấu lao động; 76 xã đạt TC (13) hình thức tổ chức sản xuất; 81 xã đạt TC (14) giáo dục; 57 xã đạt TC (15) y tế; 69 xã đạt TC (16) văn hóa;

1 xã đạt TC (17) môi trường; 9 xã đạt TC (18) tổ chức chính trị xã hội vững mạnh; 61 xã đạt TC (19) an ninh, trật tự xã hội. Riêng TC (6) cơ sở vật chất văn hóa, nền tảng được xây dựng từ hàng chục năm qua trong phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” nhưng đối chiếu với tiêu chí NTM mới ban hành, Vĩnh Long vẫn chưa có xã nào đạt.

Để có sự tập trung lãnh đạo đạt được mục tiêu của nghị quyết trong điều kiện huy động các nguồn lực gặp nhiều khó khăn, BCĐ Xây dựng NTM tỉnh chọn ra 2 xã điểm để tỉnh chỉ đạo, 7 huyện- thị cũng chọn ra 20 xã điểm để trực tiếp chỉ đạo triển khai thực hiện chương trình.

Sau hơn 2 năm thực hiện, để có thêm động lực mới, đầu năm 2013, đồng chí Đặng Thị Ngọc Thịnh- Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng BCĐ Xây dựng NTM tỉnh đã quyết định chọn 9/22 xã điểm có điều kiện và được đầu tư tốt sẽ phấn đấu quyết liệt cho đạt 19 TC NTM vào năm 2014 để rút kinh nghiệm tiếp tục hoàn thành 19/19 TC NTM cho 13 xã điểm còn lại chậm nhất vào cuối năm 2015.

Hiệu quả từ tập trung mọi nguồn lực

Hẳn chúng ta còn nhớ, cuối năm 2010 đầu năm 2011, bắt đầu triển khai chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM. Lúc đó, Chính phủ đã ban hành Quyết định số 800 với nhiều khoản được đầu tư từ Nhà nước. Đảng bộ các cấp và người dân nông thôn từ đó đưa ra chỉ tiêu xây dựng hoàn thành 20% xã NTM vào nghị quyết.

Ông Ngô Ngọc Bỉnh- nguyên Chủ tịch UBMTTQ tỉnh, người rất tâm huyết với cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” tỉnh Vĩnh Long phải thốt lên rằng: “Đạt 19 TC NTM chúng ta sẽ có chủ nghĩa xã hội”. Bởi theo ông, lần này có Đảng lãnh đạo, Chính phủ đã có kế hoạch, lộ trình và có đầu tư, chỉ còn khâu địa phương tổ chức thực hiện là đạt.

Một số xã vùng sâu, vùng căn cứ kháng chiến cũng đăng ký được vào danh sách xã điểm xây dựng NTM nhằm mong muốn để đời sống người dân nông thôn có điều kiện vượt lên, như xã Hòa Bình, Chánh Hội, Thanh Bình, Ngãi Tứ, Đông Thành,…

Tuy nhiên, khi bộ TC do Trung ương ban hành được áp dụng vào từng địa phương đã nảy sinh một số TC không phù hợp, khó khả thi đối với các tỉnh ĐBSCL như các TC thủy lợi, trường học, cơ sở vật chất văn hóa, thu nhập, cơ cấu lao động,… nhiều tỉnh kiến nghị có sự điều chỉnh.

Từ cơ sở này, BCĐ Trung ương đã điều chỉnh một số TC có nội dung sát với tình hình thực tế. Qua đó, việc xây dựng xã NTM tại các tỉnh, cũng như Vĩnh Long đạt thêm các TC như thủy lợi, cơ cấu lao động. Chỉ có TC thu nhập chẳng những không hạ theo đề nghị của các tỉnh mà BCĐ Trung ương còn nâng cao hơn (tương đương 29 triệu đồng/người/năm).

Thời gian này, Chính phủ cũng điều chỉnh lại nội dung Quyết định 800, Trung ương chỉ còn hỗ trợ 100% vốn cho 3 nội dung gồm: hỗ trợ làm đường ôtô đến trung tâm xã; xây dựng trụ sở hành chính xã và kinh phí đào tạo cán bộ trực tiếp xây dựng NTM.

Trước sự khó khăn chung từ vốn đầu tư của Chính phủ, BCĐ tỉnh, huyện, các ngành liên quan ngoài tích cực đẩy mạnh thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia lồng ghép khác trên địa bàn, còn tập trung chỉ đạo, cân đối ngân sách, tìm kiếm các nguồn vốn khác nhau để ưu tiên đầu tư cho từng dự án tại 22 xã điểm. BCĐ các xã cũng dồn sức vận động mọi nguồn lực từ nhân dân đóng góp đất đai và các doanh nghiệp đầu tư vốn về các xã có điều kiện để sản xuất kinh doanh.

Các chương trình lồng ghép đã giúp xã Trung Hiếu có con đường nông thôn đẹp.

Đến thời điểm này, theo BCĐ tỉnh, nơi nào vai trò của BCĐ tập trung dồn sức quyết liệt, năng động, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm thì ở xã nông thôn đó phát triển nhanh hơn. Trong đó có các xã như Thành Đông, Mỹ Thuận, Tân Bình (Bình Tân); Long Mỹ, Tân Long (Mang Thít); Mỹ Lộc, Song Phú (Tam Bình); Long Phước (Long Hồ); Hựu Thành (Trà Ôn); Đông Thạnh (Bình Minh); Hiếu Nhơn (Vũng Liêm).

Đến nay, tại 22 xã điểm đã có 6 xã đạt từ 13- 15 TC. Xã đạt cao nhất 15 TC (Thành Đông), thấp nhất 7 TC (Chánh Hội). Trong 9 xã chọn về đích sớm, ngoài xã Hiếu Phụng đạt 9 TC, các xã còn lại đều đạt từ 11- 15 TC.

Ông Nguyễn Thanh Liêm- Bí thư Huyện ủy, Trưởng BCĐ Xây dựng NTM huyện Mang Thít phấn khởi cho biết: “Khả năng ngay trong đầu năm 2014 xã Long Mỹ sẽ đề nghị tỉnh công nhận xã NTM”. Đồng chí Trưởng BCĐ Xây dựng NTM tỉnh thì nhận định, Thành Đông là xã điểm chỉ đạo của tỉnh cũng sẽ đạt 19 TC trong đầu năm 2014.

Bài, ảnh: TRẦN ÚT