Nhiều ý kiến về mô hình tổ chức chính quyền nhân dân và thu hồi đất

07:11, 06/11/2013

Vào ngày 5/11/2013, có 42 ý kiến phát biểu của đại biểu (ĐB) Quốc hội thảo luận tại hội trường về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp (DTSĐHP) năm 1992.


Việc lấy ý kiến của nhân dân về DTS ĐHP đã
nâng cao nhận thức, hiểu biết về Hiến pháp, pháp luật của nhân dân.

Vào ngày 5/11/2013, có 42 ý kiến phát biểu của đại biểu (ĐB) Quốc hội thảo luận tại hội trường về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp (DTSĐHP) năm 1992.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, các ĐB cho rằng bản DTSĐHP đã thể hiện được mục tiêu, quan điểm, định hướng lớn những vấn đề có tính nguyên tắc về bản chất của Nhà nước và chế độ ta đã được nêu trong nghị quyết của Đảng, nghị quyết của Quốc hội. Dự thảo đã phản ánh được tâm tư, nguyện vọng của đông đảo các tầng lớp nhân dân, phù hợp với tình hình đất nước.

Giữ lại Điều 10 về Công đoàn

Các ĐB nhất trí giữ nguyên tên nước, khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam , khẳng định quyền con người và công dân. Vai trò của các tổ chức chính trị- xã hội quan trọng như Trung ương Đoàn, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh... cần được khẳng định trong Hiến pháp.

ĐB Đặng Ngọc Tùng- Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam (đơn vị tỉnh Đồng Nai) thay mặt tổ chức Công đoàn Việt Nam, giai cấp công nhân Việt Nam bày tỏ lòng biết ơn đối với các vị ĐB Quốc hội đã phát biểu ý kiến bảo vệ và giữ lại Điều 10 của Hiến pháp.

ĐB lý giải Điều 10 thể hiện được sự kế thừa các Hiến pháp cũ, Hiến pháp 1980, Hiến pháp 1992 và đặc biệt thể hiện được đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước. Đảng ta là Đảng của giai cấp công nhân và có một điều về tổ chức công đoàn là tổ chức quần chúng của giai cấp công nhân ở trong Hiến pháp, sẽ củng cố bản chất giai cấp công nhân của Đảng ta.
 
“Chúng ta đã xác định rằng chúng ta phát triển kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa và trong kinh tế thị trường này thì rất nhiều thành phần kinh tế, trong đó kinh tế tư nhân có vốn đầu tư nước ngoài, cho nên vai trò, vị trí của tổ chức công đoàn rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi của những người lao động. Trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, lực lượng lao động, công nhân lao động càng ngày càng lớn mạnh, cho nên có một điều trong Hiến pháp là điều rất cần thiết. Giữ lại Điều 10 Hiến pháp thì tôi rất hoan nghênh”.

Nhiều ý kiến liên quan đến thu hồi đất

Nhiều ĐB góp ý kiến về vấn đề thu hồi đất được nêu trong dự thảo. Nhân dân đang mong đợi Hiến pháp và Luật Đất đai lần này sẽ giải quyết được vấn đề thu hồi đất đai.

ĐB Trần Đình Thu (đơn vị tỉnh Gia Lai) và nhiều ĐB khác cho rằng việc thu hồi đất để phát triển kinh tế- xã hội vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau, nếu quy định cứng trong Hiến pháp thì không tránh khỏi lạm dụng.
 
“Cần hiến định chặt chẽ để tránh lạm dụng quyền sử dụng đất (QSDĐ) của nhân dân. Chỉ cần quy định thu hồi đất đai vì lợi ích quốc phòng- an ninh, vì lợi ích công cộng là đủ, còn cụ thể sẽ do Luật Đất đai quy định”.


Vai trò, vị trí của tổ chức Công đoàn rất cần thiết để bảo vệ quyền lợi của những người lao động.
 

ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm (đơn vị TP Hồ Chí Minh) tán thành việc tiếp thu của Ủy ban DTSĐHP nhiều điểm.
 
Song, ĐB đề nghị theo một cách để diễn đạt trong Hiến pháp là Nhà nước thu hồi đất ở Khoản 3 của Điều 54: Nhà nước thu hồi đất do tổ chức, cá nhân đang sử dụng trong trường hợp thật cần thiết do luật định vì mục đích quốc phòng- an ninh, vì lợi ích quốc gia công cộng phát triển kinh tế- xã hội, việc thu hồi đất phải công khai, minh bạch và được bồi thường theo giá thị trường.
 
Một trong những nguyên tắc để định giá đất là phù hợp với giá phổ biến trên thị trường, Luật Đất đai đã nói đến giá phổ biến trên thị trường thì vì sao chúng ta lại không đặt vấn đề là theo giá thị trường trong hiến định.
 
ĐB đề nghị điều này trước hết là để tương thích với Điều 112 dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Mặc khác, để hạn chế việc lạm dụng trong việc thu hồi đất về phát triển kinh tế- xã hội với cách định giá mà không coi trọng quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của cá nhân và tổ chức đang sử dụng đất và đây là một vấn đề nhân dân rất kỳ vọng cho việc sửa đổi Hiến pháp lần này, hiến định một cách rõ ràng vấn đề này để không còn kẽ hở cho việc lạm dụng, lợi dụng pháp luật để xâm hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức và cá nhân đang sử dụng đất.

Liên quan đến quy định về quyền, nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân được Nhà nước giao quyền sử dụng đất, ĐB Bùi Mạnh Hùng (Bình Phước) cho rằng:

Người dân muốn có QSDĐ thì người ta phải bỏ tiền ra để mua. Đó là tài sản. Tôi đề nghị Hiến pháp cần khẳng định QSDĐ là quyền tài sản mới công bằng. Quy định như vậy sẽ làm cơ sở cho việc quy hoạch, thu hồi, giải tỏa, đền bù theo đúng bản chất đó là quyền tài sản mới đảm bảo sự công bằng, dân chủ và khách quan.
 
Đồng thời, cần quy định rõ là: “QSDĐ là quyền tài sản được pháp luật bảo hộ. Tổ chức, cá nhân được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận QSDĐ có nghĩa vụ khai thác có hiệu quả theo quy định của pháp luật”.

Vấn đề chính quyền địa phương

ĐB Nguyễn Thị Thanh (đơn vị tỉnh Ninh Bình) cho rằng, báo cáo của Chính phủ cho thấy, đa số ý kiến đề nghị giữ nguyên mô hình tổ chức chính quyền nhân dân có đầy đủ UBND và HĐND ở cả 3 cấp. Mặt khác, theo quan điểm chỉ đạo về sửa đổi Hiến pháp, chỉ sửa đổi, bổ sung những vấn đề thực sự cần thiết, những vấn đề đã rõ, được thực tiễn chứng minh là đúng, nhận được sự thống nhất cao.
 
“Với những lý do trên, tôi đề nghị, giữ nguyên mô hình tổ chức chính quyền địa phương có đầy đủ HĐND và UBND ở cả 3 cấp như hiện nay. Đối với những đơn vị hành chính, hải đảo, đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt sẽ tổ chức HĐND linh hoạt, theo luật định”- ĐB Nguyễn Thị Thanh đề nghị.

ĐB Chu Sơn Hà (đơn vị TP Hà Nội) không nhất trí với tiếp thu, giải trình của Ủy ban sửa đổi Hiến pháp.

ĐB đề nghị giữ nguyên Chương HĐND và UBND đồng thời tiến hành sửa đổi Luật Tổ chức HĐND và UBND sẽ bổ sung, sửa đổi nhiệm vụ, chức năng của HĐND và UBND phù hợp với đặc điểm của nông thôn, đô thị, hải đảo, đáp ứng đòi hỏi của thực tiễn và theo đúng chỉ đạo đã được ghi trong các văn bản của Đảng. ĐB cho rằng quyền lực thuộc về nhân dân và theo nguyên tắc ở đâu có quyền lực thì ở đó có giám sát việc thực hiện quyền lực.

Do đó, tôi đề nghị việc gì chưa rõ, ví dụ như việc thí điểm HĐND các cấp vừa rồi là chúng ta chưa tổng kết và kể cả số liệu cũng chưa bảo đảm quá bán tổng số đại biểu Quốc hội. Các ý kiến của các cấp ủy Đảng cấp tỉnh và HĐND cấp tỉnh cũng còn rất nhiều ý kiến khác nhau.

Các ĐB Quốc hội đã thảo luận, cho ý kiến cụ thể về các nội dung quan trọng khác: quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; về kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ và môi trường; về bảo vệ Tổ quốc; Quốc hội, chính quyền địa phương, Hội đồng bầu cử quốc gia, Kiểm toán Nhà nước…

Theo chương trình kỳ họp, Quốc hội còn 1 buổi sáng 18/11 thảo luận tại hội trường về việc chỉnh lý  DTSĐHP năm 1992 (sửa đổi năm 2013) với tinh thần để xây dựng một bản DTSĐHP có chất lượng tốt nhất, trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp này của Quốc hội vào sáng 28/11/2013.

Bài, ảnh: THÚY QUYÊN

Đường dây nóng: 0987083838.

Phóng sự ảnh