Thảo luận của Quốc hội về dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, đa số các Đại biểu (ĐB) Quốc hội cho rằng, chính sách này đã từng bước tiếp cận với các mục tiêu BHYT toàn dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội, bảo đảm chính sách an sinh xã hội và phát triển hệ thống chăm sóc sức khỏe nhân dân.
Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh ở các tuyến cơ sở là một trong những việc làm để tiến tới BHYT toàn dân.
Thảo luận của Quốc hội về dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, đa số các Đại biểu (ĐB) Quốc hội cho rằng, chính sách này đã từng bước tiếp cận với các mục tiêu BHYT toàn dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội, bảo đảm chính sách an sinh xã hội và phát triển hệ thống chăm sóc sức khỏe nhân dân.
* Giá viện phí đã lạc hậu
Bước vào phiên thảo luận, các ĐB Quốc hội thống nhất với báo cáo kết quả giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về BHYT giai đoạn 2009- 2012. Theo đó, đánh giá sau gần 4 năm thực hiện Luật BHYTđã đạt được kết quả bước đầu rất quan trọng và khẳng định chủ trương quan điểm đúng đắn, nhất quán của Đảng, Nhà nước về chính sách BHYT.
Tuy nhiên trong quá trình thảo luận, nhiều ý kiến cho rằng cần phải có những chỉnh lý để chính sách này đi vào cuộc sống và có thể sớm đạt mục tiêu đề ra.
ĐB Phạm Khánh Phong Lan (đơn vị TP Hồ Chí Minh) phân tích, vấn đề mấu chốt chính là những bất cập về chất lượng dịch vụ cung ứng, vì vậy dẫn đến người dân chưa hài lòng, không mặn mà với BHYT.
Có nhiều nguyên nhân, nhưng theo tôi một trong những nguyên nhân chủ yếu là giá viện phí còn lạc hậu và áp đặt. Ví dụ, hiện nay theo như báo cáo chi phí tiền thuốc chiếm 60% chi phí điều trị.
Trong khi ở các nước trung bình chi phí thuốc này chỉ chiếm khoảng 20%, cùng lắm là 30%. Sỡ dĩ có nguyên nhân trên là do giá viện phí của chúng ta quá thấp, hiện nay thuốc đã tính theo giá thị trường, trong khi chi phí khám, chữa bệnh vẫn như cũ, kể cả khi đã áp giá viện phí mới.
Hậu quả, cơ sở y tế không bảo đảm được chất lượng, khó giữ được người tài, giá thấp thì chi trả cho người bệnh cũng thấp và người bệnh sẽ phải bù đắp chi phí bằng tiền túi rất nhiều, do đó BHYT trở thành vô nghĩa.
Nhiều ĐB cho rằng, chúng ta phải xây dựng một mức đóng BHYT phù hợp hơn và nói cách khác nhà nước phải tăng chi ngân sách cho y tế, đồng thời với việc triển khai giá viện phí theo hướng tính đúng, tính đủ như báo cáo giám sát đã có kiến nghị và mức đóng BHYT thì phải tương thích với gói dịch vụ cung ứng.
Cần đa dạng hóa các gói dịch vụ, trong đó gói cơ bản với các quy định cụ thể về dịch vụ kỹ thuật và thuốc thiết yếu thì sẽ là BHYT bắt buộc. Còn lại sẽ có các gói bổ sung là các BHYT bổ sung thì cần tăng cường từ các nguồn xã hội hóa và người dân sẽ được tự do lựa chọn chứ không áp đặt.
ĐB Pờ Hồng Vân (đơn vị Lai Châu) cho rằng, việc phân cấp quản lý quỹ BHYT cho các tỉnh, thành phố chưa rõ ràng. Theo Điều 34 Luật BHYT thì quỹ BHYT được quản lý tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch và có phân cấp quản lý.
Theo đó, 90% số thuốc BHYT để lại bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh này quản lý, nhưng thực tế quỹ BHYT được quản lý tập trung tại BHXH Việt Nam, các địa phương chưa thực sự chủ động trong việc quản lý quỹ, nên chưa quan tâm nhiều đến trách nhiệm của mình đối với việc mở rộng đối tượng tăng nguồn thu cho quỹ BHYT.
Bên cạnh đó, theo Khoản 2, Điều 35 Luật BHYT, các địa phương có kết dư quỹ BHYT sẽ được sử dụng 30% để phục vụ khám, chữa bệnh BHYT tại địa phương.
Nhưng từ khi Luật BHYT có hiệu lực cho đến nay toàn bộ số kết dư quỹ BHYT chưa phân bổ cho các địa phương mà được sử dụng để tập trung bổ sung quỹ dự phòng khám bệnh, chữa bệnh BHYT.
* Cần đầu tư nhiều cho y tế cơ sở
Các ĐB đề nghị cần phân cấp quản lý quỹ BHYT cho địa phương mạnh mẽ hơn quy định cụ thể tỷ lệ giữ lại tại địa phương trong trường hợp kết dư quỹ BHYT và đảm bảo thực hiện phân bổ đúng, kịp thời vào việc sử dụng nguồn kết dư được trích lại vào mục đích phát triển y tế khám, chữa bệnh, đầu tư phát triển mua sắm trang thiết bị thì do địa phương tự quyết định phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế- xã hội của địa phương.
Song song đó, phải tăng cường thanh tra, kiểm soát và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm về chuyên môn, về y đức của người thầy thuốc. Tình trạng lạm dụng BHYT của cán bộ y tế cũng như người có thẻ BHYT trong thời gian vừa qua để công tác BHYT ngày càng nâng cao chất lượng, hiệu quả.
Hiện nay BHYT phân ra quá nhiều nhóm đối tượng, có đến hơn 25 đối tượng dẫn đến khó khăn trong việc triển khai thực hiện.
ĐB Lưu Thành Công (đơn vị tỉnh Vĩnh Long) cho rằng, vì nhiều đầu mối nên quản lý chồng chéo, nhiều đối tượng nằm trong diện Nhà nước hỗ trợ BHYT, nhưng không biết đầu mối quản lý ở đâu, không ai lập danh sách nên họ bị bỏ sót, ngược lại có trường hợp 1 người nhưng lại nằm trong nhiều đối tượng khác nhau, mỗi đối tượng lại có một đầu mối quản lý lập danh sách, nên khi cấp phát thẻ thì có người có đến 3, 4, 5 thẻ BHYT. Đối tượng này thường là đối tượng được Nhà nước hỗ trợ thẻ BHYT nên gây thất thoát nguồn công quỹ khá lớn.
Thẻ BHYT hiện nay làm bằng giấy chưa tốt, dễ bị nhàu, nát, trên thẻ có chỗ dán hình, nhưng người mua BHYT không được dán hình, nên khi khám, chữa bệnh phải có vừa thẻ BHYT, vừa phải có chứng minh nhân dân. Nếu không có chứng minh nhân dân thì sẽ rất khó khăn cho việc điều trị bệnh. Vấn đề này ĐB đề nghị Bộ Y tế nhanh chóng xem xét giải quyết cho người dân.
Về vấn đề đồng chi trả khi khám, chữa bệnh BHYT với hai mức 5% và 20% cho mỗi loại đối tượng quy định trong luật cũ và cả dự thảo luật sửa đổi lần này ĐB cho rằng còn nặng nề, khó khăn cho các đối tượng khi tham gia điều trị bệnh.
“Có nhiều bệnh phải tốn chi phí điều trị đến vài trăm triệu đồng thì 5% hoặc 20% là số tiền lớn đối với các hộ gia đình. Qua tiếp xúc cử tri, cử tri kiến nghị Chính phủ, Bộ Y tế cần xem xét lại vấn đề đồng chi trả của người khám, chữa bệnh”- ĐB Lưu Thành Công nói.
ĐB Đoàn Nguyễn Thùy Trang (đơn vị TP Hồ Chí Minh) cho rằng, việc sửa đổi Luật BHYT để điều chỉnh, bổ sung chính sách BHYT cho phù hợp với lộ trình mới, đảm bảo tăng tỷ lệ bao phủ dân số và nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, bảo vệ sự ổn định của quỹ BHYT và thực hiện sự công bằng để đóng góp và hưởng thụ BHYT.
Ngoài ra, tổ chức lại công tác khám, chữa bệnh và thanh toán BHYT một cách khoa học, thuận tiện hơn để hình thành một nền dịch vụ khám, chữa bệnh BHYT tiến bộ và có chất lượng.
Tăng cường đầu tư cho bệnh viện tuyến cơ sở thì bệnh nhân BHYT yên tâm khám, chữa bệnh đúng tuyến, thúc đẩy phát triển hệ thống bác sĩ gia đình ở những địa phương có điều kiện để có thêm sự lựa chọn về nơi khám, chữa bệnh ban đầu cho bệnh nhân BHYT.
Bài, ảnh: QUYÊN THANH
Thông tin bạn đọc
Đóng Lưu thông tin