Đê bao kinh Sa Co thuộc xã Nhơn Bình (Trà Ôn) sau khi hoàn thành sẽ đảm bảo ổn định sản xuất cho khoảng 1.000ha đất tự nhiên, đồng thời góp phần phát triển hạ tầng giao thông địa phương. Tuy nhiên, qua 3 năm thi công, công trình nhiều hạng mục có mức đầu tư hàng chục tỷ đồng này vẫn cứ… ì ạch.
Dân đồng tình, đốn bỏ cây cối để thi công công trình...
Đê bao kinh Sa Co thuộc xã Nhơn Bình (Trà Ôn) sau khi hoàn thành sẽ đảm bảo ổn định sản xuất cho khoảng 1.000ha đất tự nhiên, đồng thời góp phần phát triển hạ tầng giao thông địa phương. Tuy nhiên, qua 3 năm thi công, công trình nhiều hạng mục có mức đầu tư hàng chục tỷ đồng này vẫn cứ… ì ạch.
Kỳ 1 : Dân bức xúc với...công trình bức xúc
Hàng năm khi lũ về thì nhà cửa, ruộng vườn của hàng ngàn hộ dân sống ven tuyến đê bao kinh Sa Co chìm trong biển nước. Mùa lũ năm nay, tình trạng này có khả năng lại tái diễn khi tiến độ thi công đê bao khá chậm chạp. Công trình mang tính bức xúc này lại khiến người dân… bức xúc…
Hết lo nước tràn…
Trung tuần tháng 9/2013, chúng tôi có dịp trở lại tuyến đê bao kinh Sa Co để tìm hiểu tiến độ thi công. Trái với những dự tính ban đầu có thể dùng xe máy đến tận nơi, chúng tôi phải cuốc bộ trên tuyến đê dài, đất lởm chởm. Dưới kinh, nước son đỏ ngầu, cuồn cuộn chảy báo hiệu mùa nước lũ sắp về. Hàng ngàn hecta ruộng, vườn, nhà cửa của bà con nơi này đang đứng trước “báo động đỏ” bị...lũ chụp.
Chú Nguyễn Tấn Hưng (ấp Tường Ngãi) ngồi uống trà trong căn nhà được tôn nền cao vút. Gặp chúng tôi, chú phấn chấn chỉ đống đất to đùng trước nhà- nơi công trình đi qua: “Nhưng niềm vui chưa trọn đâu nhà báo ơi! Tụi tui ở đây làm ruộng, làm vườn, nuôi cá đều thông với nhau nên dù chỗ này có đắp cao mà chỗ khác đất thấp lè tè thì cũng như không. Nước tràn chỗ này sẽ lan sang nơi khác”.
Bác Nguyễn Văn Bảy (tên thường gọi Bảy Đờn ở ấp Sa Rày) cùng chung tâm trạng: “Việc làm đê bao đối với người dân nơi đây đã… muồi lắm rồi. Thấy xáng vô là tụi tui đốn cây… sinh tử luôn”. Thế mà… “Thời gian đầu làm cũng được. Thời gian sau thì lại… bỏ đi đâu mất, lại không nói tiếng nào. Ngoài kia nước càng dâng cao. Mặt bằng dân dọn láng o nên bà con hụt hẫng lắm”- chú Hưng bức xúc
Những năm qua, sản xuất của bà con nơi đây vô cùng khó khăn vì đê bao không an toàn. Bác Nguyễn Văn Bảy (tên thường gọi Bảy Viễn, ngụ ấp Sa Rày) than thở: Tới tháng 9, tháng 10 nước lên là lo không ngủ. Lo không biết nước lên có sạ được không. Rồi lo xảm bộng chứ không thôi nước ngập tới nhà”.
Để đảm bảo, hàng năm nhiều hộ phải bỏ ra “hàng triệu đồng chứ không ít” để mướn xáng cạp đất đắp dài theo mép sông ngăn lũ nhưng cũng… hồi hộp lắm. “Mấy cống, đập yếu yếu bể hoài hà. Lúa trong nhà rinh lên… bộ ngựa còn không kịp. Cả xóm hì hục thức trắng cả đêm đắp lại. Có năm làm không xuể, nước tràn vô ruộng lúa chết sạch, gieo sạ lại mấy lần nhưng cũng đành chịu lúa chết loang lổ”.
Vụ Đông Xuân rồi, bà con nông dân đối diện với cảnh “trên thì trời mưa xuống, dưới thì nước dâng lên”. Ở 3 ấp Nhơn Trí, Thành Trì, Sa Co, giống chết thiệt hại nặng nề. Nhiều nông dân làm ruộng ở đây cũng không thể quên vụ lúa Hè Thu 2013, không ít đê bao đoạn này bất ngờ đổ sập, nhiều ruộng lúa vào thời điểm thu hoạch rộ chìm trong biển nước.
Bác Bảy Đờn chỉ tay về cánh đồng lúa từng bị lũ chụp, than thở: “Gặp thời điểm mưa dầm cộng việc bể đê, lúa chưa kịp cắt ngã sạch trơn. Thu hoạch mỗi công mất 4- 5 bao lúa, giá lại rớt còn 3.000 đ/kg nên nông dân lỗ nặng. Không ít hộ đến giờ vẫn còn thiếu tiền vật tư nông nghiệp”.
Lại phải lo… bóp tuyến!
Theo thiết kế ban đầu, khu vực giải tỏa được tính từ mép sông vào đất liền 10m sẽ trao trả mặt bằng đơn vị thi công. Tuy nhiên, theo ông Trần Thành Thúc- Trưởng Phòng Quản lý đầu tư, Phó Ban quản lý dự án thuộc Sở Nông nghiệp và PTNT: Do không thể đủ kinh phí bồi hoàn theo yêu cầu người dân nên một số điểm được “bóp tuyến” để “né” nhà dân.
Chú Nguyễn Hữu Hiệp (ấp Nhơn Trí) cho biết: Công trình đã làm một phần nhà ở và kho chứa lúa do chú thuê của người khác bị ảnh hưởng.
Lúc đầu Ban quản lý dự án chấp nhận bồi thường hành lang nhà và kho chứa lúa sau khi tháo dỡ trả mặt bằng cho đơn vị thi công. Tuy nhiên, do thay đổi thiết kế, cụ thể là thực hiện “bóp tuyến” tại một số đoạn “né” bồi hoàn, trong đó có đoạn qua nhà và kho nên không được bồi hoàn như cam kết ban đầu.
Song, điều đáng nói là qua ghi nhận thực tế, do khu vực nhà gần đập nước chảy mạnh cộng với lượng đất mới đổ quá lớn, nên một đoạn dài đã bị sạt lở.
“Bóp tuyến nên đoạn đường qua kho lúa tui bây giờ chỉ hơn mét, còn đoạn qua nhà đất thấp hơn so mặt đường 2 bên cả mét, lở vô gần tới… hàng ba. Nếu không gia cố kịp thời, mùa nước này rất có thể nhà tôi tuột luôn xuống sông.”- chú Hiệp lo lắng.
“Né” nhà mà đê bao bị “bóp tuyến” lại.
Chú Nguyễn Hoàng Phấn (ấp Nhơn Trí) nói: “Thiết kế thay đổi bằng cách bóp tuyến nên nhiều nhà chỉ được bồi thường phần hành lang. Nhưng không ít trường hợp, phần nhà còn lại chừng 20m, đất đắp cao tới nóc làm sao sống được nên dân không chịu là phải”.
Nhà chú Phấn tuy không nằm trong vùng giải tỏa nhưng hàng năm đều chịu ảnh hưởng con nước lũ tràn ngập. Chịu không nổi cảnh này, chú phải bỏ hàng chục triệu đồng đôn cao nền mới thoát được cảnh lũ… rượt. Không riêng gì chú Hiệp, chú Phấn mà nhiều hộ dân ở tuyến đê bao cho biết “có nhà thì bóp tuyến, không nhà cũng… bóp luôn”.
Bí thư Đảng ủy xã Nhơn Bình Võ Văn Tuấn cũng thừa nhận việc “bóp tuyến” là có thật. Liệu việc bóp tuyến có đảm bảo cho sản xuất? Khi chúng tôi thắc mắc thì Bí thư Đảng ủy xã trả lời: “Chỉ đảm bảo việc sản xuất chừng… một nhiệm kỳ chứ về lâu dài thì… rất uổng!”
“Tôi cho rằng cần tính toán kỹ, đầu tư phải có định hướng đường giao thông tiến tới xây dựng nông thôn mới, không khéo mai đây lại giải tỏa nữa, tốn kém nhiều hơn.”- Bí thư Đảng ủy xã đề xuất.
(Còn tiếp)
Chú Nguyễn Tấn Hưng:
Không sớm hoàn thành tuyến đê bao này thì đừng mong trồng trọt gì được. Vườn cam của chú già cỗi, đốn bỏ 5- 6 năm nay nhưng không dám trồng lại vì sợ lũ chụp, mất tiền lại phí công nên đến giờ đành để vườn tạp. Bác Nguyễn Văn Bảy (Bảy Viễn):
Bác Nguyễn Văn Bảy (Bảy Đờn):
|
Bài, ảnh: NGUYỄN HOÀNG - DUY UYÊN
Thông tin bạn đọc
Đóng Lưu thông tin