Đô thị- đối mặt với sạt lở

Mỗi mùa mưa, lũ về, những hộ dân sống ven sông lại thấp thỏm lo trước nguy cơ sạt lở và không ít thị dân TP Vĩnh Long đang sống trong hoàn cảnh như vậy...

Sạt lở bất ngờ khiến người dân ở bờ sông Đội Hổ (Phường 8) trở tay không kịp.

Mỗi mùa mưa, lũ về, những hộ dân sống ven sông lại thấp thỏm lo trước nguy cơ sạt lở và không ít thị dân TP Vĩnh Long đang sống trong hoàn cảnh như vậy...

Không kịp trở tay

Đó là tình cảnh của một số hộ dân bị ảnh hưởng do sạt lở tại bờ sông Đội Hổ (sông Cầu Vòng, thuộc Khóm 3, Phường 8) đêm 12/6/2013.

Chưa hết bàng hoàng, bà Nguyễn Thị Thủy (số 9, Đinh Tiên Hoàng) kể: “Khoảng 3 giờ sáng, khi gia đình đang ngủ thì nghe một tiếng động lớn. Bước ra nhìn, tôi thấy phần đất sau nhà đã bị sạt lở. Căn nhà phía sau kế bên cũng đổ ập xuống sông rồi từ từ chìm nghỉm”.

Anh Bùi Văn Khoa- ở trọ dãy nhà của bà Thủy- cũng cho biết: “Khuya đó tôi có nghe tiếng động nhưng nghĩ không có gì. Sáng ra, tôi thấy đất sạt lở tới nhà vệ sinh. Một khoảng đất rộng có kê bộ bàn ghế đá mà tôi hay ngồi cũng biến mất. Tôi phải đi tìm nơi trọ khác vì nhà vệ sinh đang mấp mé rơi xuống sông”.

Bị thiệt hại nhiều nhất là hộ anh Phạm Minh Đức (số 11, Đinh Tiên Hoàng). Toàn bộ phần nhà sau của anh gồm nhà bếp, nhà vệ sinh, sàn nước,… đều bị “hà bá” nuốt chửng. Tận mắt chứng kiến của cải chìm xuống sông, anh Đức xót xa nói:

“Tôi nghe tiếng lắc rắc, tiếng rào rào rồi đất rung rinh, hoảng hồn chạy ra khỏi nhà thì thấy phần nhà phía sau đổ xuống sông chỉ trong tích tắc. Không kịp trở tay”.

Chị Phạm Ngọc Lan- chị của anh Đức cho biết: Kể từ khi nhà sụp xuống sông, ngày nào mấy anh em tôi cũng đi ra xem chừng. Cách vài tiếng là ra xem có lở thêm không.

Đức thì lặn hụp dưới sông cả ngày trời hôm sau để vớt đồ đạc, cây cối lên rồi chuẩn bị thuê người đóng hàng rào đỡ cho đất đừng lở nữa. Hiện căn nhà chỉ cách sông chưa đầy 1m nên gia đình rất lo.

Vào mùa mưa bão, tình hình sạt lở diễn biến phức tạp, đe dọa đến đời sống sinh hoạt của người dân ven sông Tiền. Thời gian qua, đoạn bờ sông Cổ Chiên phần cuối nối tiếp kè Phường 5 (thuộc Khóm 6) đã và đang sạt lở nghiêm trọng.

“Sống cặp bờ sông luôn thấp thỏm lo nhà, đất rớt xuống sông, lúc trước có đường đi mà bây giờ bị sông nhấn chìm luôn rồi”- chú Nguyễn Văn Mi (Khóm 6, Phường 5) nói.

Chỉ cho chúng tôi xem chỗ nứt ở hành lang nhà, chị Lê Hồng Diễm (Khóm 6- Phường 5), lo lắng:

“Khoảng 20 ngày trước, một mảng lớn nền xi măng đã đổ xuống sông, vết nứt ngày rộng ra thêm, phía mé sông ngày nào cũng lở thêm một ít. Phần đất trước nhà bị lún từng ngày, có thể sụp bất cứ lúc nào, rất nguy hiểm. Gần đó, nhà của ông Trần Văn Tư cũng bị “nước ăn” từ từ. Nhà ông Mười Quốc bị sạt lở nặng đã phải dời đi”.

Nguy cơ sạt lở còn cao

Báo cáo nhanh của Phòng Kinh tế TP Vĩnh Long, điểm sạt lở bờ sông Đội Hổ dài 35m, rộng 6m và sâu 4m gây sạt bờ kè của 3 hộ tự xây dựng (nhà số 9, 10, 11 đường Đinh Tiên Hoàng) và nứt bờ kè 1 hộ. Bên cạnh, sạt lở đất cũng đã làm sụp chái bếp và công trình phụ của 1 hộ, sụp 3 đoạn tường rào của 3 hộ. May mà không thiệt hại về người.

Bước đầu, nguyên nhân sạt lở được xác định là do đoạn bờ sông này trước kia là bãi bồi, các hộ xây dựng bờ kè lấn sông và san lấp cát, sau này dòng chảy trên sông thay đổi và nước xói chân kè gây sạt lở. Hiện chính quyền địa phương đã đến vận động người dân tự gia cố.

Quan sát tại hiện trường, bờ kè của nhà số 9 bị dạt ra sông gần 10m, bờ kè của nhà số 11 dạt ra khoảng 6m, còn bờ kè nhà số 10 thì biến dạng. Nhiều người dân ở đây còn cho hay, trước đây xáng cạp đã 2 lần cạp đất dưới sông để làm đường cộng với việc xà lan chở cát, ghe tàu chạy qua đây hàng ngày, sóng đánh vào bờ rất dữ, dần dà nền móng bờ kè yếu nên giờ bị nước cuốn trôi.

Chị Phạm Ngọc Lan- cho biết: “Các vết nứt trên nhà đã xuất hiện cách đây gần 1 năm khi xáng cạp bắt đầu cạp lần 2. Thấy nứt hoặc sụp lún là gia đình lại đổ cát bồi thêm vì nghĩ là sóng đánh cát trôi. Gần đây vết nứt rộng ra thêm. Nhưng gia đình cũng không lường trước hậu quả như vậy”.

Theo ông Võ Hữu Xuân- Phó Trưởng Phòng Kinh tế TP Vĩnh Long, tình trạng sạt lở bờ sông cục bộ luôn diễn biến phức tạp. TP Vĩnh Long vẫn còn một số khu vực có nguy cơ sạt lở cao như khu vực đình Tân Hoa (xã Tân Hòa), phía thượng lưu cầu Mỹ Thuận, phần cuối nối tiếp bờ kè Phường 5. Mặc dù đã nhiều lần gia cố, chống sạt lở nhưng hiệu quả mang lại chưa cao.

Do đó, cần đầu tư xây kè kiên cố mới đảm bảo an toàn, tuy nhiên việc này đòi hỏi nguồn kinh phí rất lớn.

Trước mắt, chính quyền địa phương rà soát kỹ từng trường hợp có nguy cơ cao để sắp xếp bố trí tái định cư nhằm đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản, đồng thời vận động người dân phối hợp cùng lực lượng tại chỗ gia cố những điểm xung yếu để hạn chế những thiệt hại khi có sự cố xảy ra.

Bài, ảnh: LÊ SƠN - THẢO NGUYÊN

Chú Huỳnh Văn Hoan (Khóm 6, Phường 5): Tui sống ở đây gần 60 năm rồi, những năm gần đây sạt lở hoài. Mấy nhà xung quanh đây dời đi gần hết. Nhà tui đã lùi vô 3 lần.   Bây giờ nhà cách sông chừng 20m hà. Rất lo vì đã có dấu hiệu, trước sau gì cũng sẽ sạt lở nữa, nhưng đâu còn đất mà dời. Dân tụi tui mong Nhà nước làm bờ kè để đảm bảo an toàn. Chị Phan Thị Minh Toàn (Khóm 6, Phường 5):   Nhà nước đã có hỗ trợ dời đi nhưng gia đình chưa có điều kiện nên bấm bụng ở đại. Nhà tôi gần sông lại có nhiều trẻ nhỏ nên rất lo lắng. Lúc trước phần nhà trước sụp, gia đình tôi có sửa ở đỡ, mới được chừng 3 tháng là sạt lở tiếp, phải dời vào trong. Dời hơn 10m rồi mà còn thấy sạt lở tiếp nữa. Anh Phạm Minh Đức (Phường 8): Kè tự làm bằng bê tông mà cũng bị sạt mất rồi. Mới đây, nhà của hộ bên cạnh đã lở sâu thêm 2m nữa rồi. Tui định kêu người đóng cừ tràm để giữ chân đất lại, nghe đâu ít nhất khoảng 20 triệu đồng. Chỉ là cách giữ đất tạm thời nhưng phải làm ngay vì mùa mưa bão tới rồi. Về lâu dài, cần sự hỗ trợ của Nhà nước làm kè đoạn này để người dân hết lo sạt lở, yên tâm làm ăn sinh sống. THẢO LY - TUYẾT HIỀN (ghi)