Khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội

Ngày 27/5/2013 tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII thảo luận tổ về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992. Tổ 11 gồm 4 tỉnh: Vĩnh Long, Long An, Bình Định và Bắc Giang có 26 ý kiến phát biểu về vấn đề này.

Ngày 27/5/2013 tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XIII thảo luận tổ về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992. Tổ 11 gồm 4 tỉnh: Vĩnh Long, Long An, Bình Định và Bắc Giang có 26 ý kiến phát biểu về vấn đề này.

Đến ngày 30/4/2013, đã có hơn 26 triệu lượt ý kiến góp ý của nhân dân về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Nhìn chung các đại biểu tán thành với các nội dung cơ bản của Dự thảo do Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp công bố, đồng thời đại biểu cũng tham gia nhiều ý kiến tâm huyết, thẳng thắn và trách nhiệm cả về nội dung, kỹ thuật lập hiến đối với hầu hết các chương, điều của dự thảo.

Các ý kiến phát biểu đều nhất trí cao với sự cần thiết phải sửa đổi Hiến pháp năm 1992 để phù hợp với yêu cầu phát triển đất nước trong thời kỳ mới, đáp ứng yêu cầu mở cửa, hội nhập với thế giới. Đa số các đại biểu lựa chọn phương án 1 ở các Điều 10; Điều 79; Điều 120; Điều 54; Điều 115.

Về kỹ thuật lập hiến, nhiều đại biểu cho rằng, Hiến pháp là đạo luật gốc, vì vậy ngôn từ cần ngắn gọn, dễ hiểu đối với mọi tầng lớp nhân dân. Các đại biểu đề nghị tiếp tục giữ nguyên tên nước là “Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam” nhằm tiếp tục khẳng định mục tiêu, con đường xây dựng và phát triển đất nước lên chủ nghĩa xã hội, bảo đảm tính ổn định.

Đồng thời, khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội, tán thành bổ sung quy định Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình.

Đồng thời, các đại biểu cũng có những ý kiến như cần bỏ hay không nên bỏ Điều 10 về nội dung Công đoàn của Hiến pháp năm 1992; việc thu hồi đất của người dân cần được công khai minh bạch về những dự án và phải có bồi thường hợp lý cho người dân; tổ chức hội đồng hiến pháp, nếu tổ chức thì phải quy định rõ chức năng, nhiệm vụ; cần phải ghi rõ trong Hiến pháp phải thực hiện chính sách ưu tiên đầu tư cho phát triển khoa học công nghệ để đảm bảo khoa học công nghệ thật sự là quốc sách hàng đầu, là động lực để phát triển đất nước;…

Đồng tình cao với những quy định về vai trò lãnh đạo của Đảng trong Điều 4, tuy nhiên các đại biểu cho rằng, để chống lại những quan điểm sai trái của các thế lực thù địch thì nên làm rõ hơn nữa vai trò của Đảng đã được khẳng định trong cương lĩnh cũng như cần khẳng định rõ trong Điều 10 về vai trò của tổ chức công đoàn và giai cấp công nhân.

Sau đây là những ý kiến được lược ghi tại cuộc thảo luận tổ 11:

Đại biểu Nguyễn Thiện Nhân (đơn vị tỉnh Bắc Giang):

Đền bù theo lợi ích người sử dụng đất đang hưởng

Về đặc điểm kinh tế thị trường (Điều 54) phải có sự quản lý của Nhà nước bởi quản lý này có tính can thiệp phi thị trường, khi thị trường lộn xộn thì Nhà nước vào cuộc. Còn thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa chỉ là định hướng thôi, người làm quản lý mới đảm bảo đó là quản lý Nhà nước.

Ở Điều 58 khoản 3 quy định về thu hồi đất thì theo tôi nên đền bù theo lợi ích người sử dụng đất đang hưởng. Do vậy, nên chăng có 1 vế, ý nguyên tắc đền bù là đảm bảo cố gắng định hướng, đảm bảo lợi ích người sử dụng đất đang hưởng.

Đại biểu Vương Đình Huệ (đơn vị tỉnh Bình Định)

Quyền sử dụng đất là quyền tài sản rất đặc biệt

Điều 58 về việc quy định sử dụng đất là quyền tài sản được pháp luật bảo hộ, có 2 quan điểm: Trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích, lấn chiếm, chiếm đoạt, trái pháp luật sẽ bị thu hồi. Các trường hợp khác thu mua, trưng thu như những tài sản khác.

Ý của Ủy bản dự thảo, quyền sử dụng đất là quyền tài sản rất đặc biệt, tách rời quyền sử dụng và quyền sở hữu. Nếu 1 tài sản khác được pháp luật bảo hộ theo tư cách là 1 tài sản, thì toàn quyền, trường hợp thu hồi phải trưng mua và trưng thu.

Còn đất, Nhà nước đại diện quyền sở hữu của nhân dân nên khi thu hồi có bồi thường.

Tôi tán thành điều 88. Quyền sử dụng đất là quyền đặc biệt.

Đại biểu Đặng Thị Ngọc Thịnh (đơn vị tỉnh Vĩnh Long):

Các tổ chức của Đảng và đảng viên tuân theo Hiến pháp và pháp luật

Khoản 3 điều 4 “Các tổ chức của Đảng và đảng viên hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật” cần chỉnh lại 2 chữ “khuôn khổ” thay bằng từ “tuân theo” để tránh ý kiến trái chiều.

Tôi đề nghị vai trò của Chủ tịch nước- người đứng đầu Nhà nước khi được Quốc hội tín nhiệm bầu là tuyên thệ mà thôi (Điều 75).

Đại biểu Nguyễn Văn Thanh (đơn vị tỉnh Vĩnh Long):

Nên giữ nguyên Điều 10 về nội dung Công đoàn của Hiến pháp năm 1992

Trong tình hình hiện nay, tôi nghĩ tính chất Công đoàn rất quan trọng đối với các hoạt động phát triển khuyến khích các doanh nghiệp để tạo sự hài hòa văn hóa ứng xử, tránh xung đột giữa doanh nghiệp và người lao động.

Ở Điều 58 khoản 3, tôi thấy 2 vế nêu ra chưa “an dân” được. Tôi đề nghị cần thêm dự án trọng điểm để phát triển kinh tế- xã hội để lý giải được khi địa phương thông qua đây là dự án trọng điểm có tính chất động lực như thế nào thì cấp có thẩm quyền phải duyệt, người dân mới yên tâm chứ còn giữ ý cũ là dự án để phát triển kinh tế- xã hội thì chung chung và nhiều lắm. Ý thứ 2 cần thêm là Nhà nước phải đảm bảo ổn định đời sống cho dân bị thu hồi đất.

Ở tiêu đề Chương III, tôi đề nghị thêm 2 chữ “đào tạo” bởi tính chất liên quan đến đào tạo nguồn nhân lực. Hiện nay bài toán để giải quyết nguồn nhân lực cho đất nước là đào tạo để thực hiện các mục tiêu và đào tạo cũng liên quan đến quản lý Nhà nước.

Đại biểu Đại biểu Lưu Thành Công (đơn vị tỉnh Vĩnh Long):

Lời tuyên thệ chưa đủ mạnh

Tôi đề nghị bỏ luôn cụm trạng ngữ “Dưới ánh sáng của chủ nghĩa Mác– Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, thể chế hóa Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội, thực hiện quyền làm chủ của mình” mà đi thẳng vào vấn đề “nhân dân Việt Nam với truyền thống yêu nước, đoàn kết một lòng xây dựng “thực thi” (thay chữ “thi hành thành “thực thi”) và bảo vệ Hiến pháp vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Bởi Hiến pháp này không của riêng ai mà là của nhân dân dân Việt Nam rồi, xem như lời cam kết của gần 90 triệu nhân dân Việt Nam trong việc xây dựng Hiến pháp.

Ở chương 1 để logic hơn thì Điều 9 và nếu còn Điều 10 nên đưa ở cuối; chúng ta đưa 2 điều 11,12 lên trên.

Ở điều 9, khoản 3 tính logic chưa cao, cần mang khoản 3 lên trước khoản 2. Điều 10 theo tôi nên cần nhập vào Điều 9.

Đại biểu Phạm Tất Thắng (đơn vị tỉnh Vĩnh Long):

Nên lấy tên Hiến pháp năm 2013

Bản dự thảo Hiến pháp lần này rất khác so với bản Hiến pháp năm 1992. Trong lịch sử nước ta từ năm 1945 đến nay đã có 4 bản Hiến pháp đánh dấu 4 giai đoạn phát triển khác nhau của đất nước ta bởi vậy cần có một bản Hiến pháp với tên gọi mới.

Ủy ban Dự thảo sửa đổi Hiến pháp cần đầu tư câu từ để bản Hiến pháp có chất lượng hơn. Việc để nguyên Điều 10 thì cần có quy định cho phù hợp, hài hòa về giai cấp công nhân và đội ngũ trí thức là nền tảng của Đảng, của chế độ xã hội chủ nghĩa. Còn để tránh đưa quá nhiều nội dung vào trong Hiến pháp được thể hiện như Điều 9 thì theo tôi cần thêm vào tổ chức đội ngũ tri thức.

THÚY QUYÊN (thực hiện)