“Học sẽ có tương lai...”

06:04, 12/04/2013

Đó là câu nói đầu tiên của thầy Sơn Navy- Hiệu trưởng Trường Tiểu học Phù Ly khi nói về sự học của các em học sinh (HS) người dân tộc Khmer, đặc biệt là trong những năm gần đây. Học chính là tương lai, là tri thức, là góp phần thay đổi cuộc sống…

Đảng, Nhà nước, xã hội đều quan tâm sâu sắc đến sự học của HS người dân tộc. Trong ảnh: Bí thư Tỉnh ủy Đặng Thị Ngọc Thịnh trao quà cho các em HS Trường Phổ thông Dân tộc nội trú- ảnh TL.

Học cho hiện tại

Khi bước chân vào lớp 1, các em HS dân tộc Khmer luôn gặp rất nhiều khó khăn trong việc bắt kịp chương trình bằng tiếng Việt. Hiện Trường Tiểu học Phù Ly có hơn 90% HS là người dân tộc.

Thầy Trần Phước Sang- Phó Hiệu trưởng cho biết: Hiểu được khó khăn của các em, thầy cô giáo đã có nhiều phương pháp dạy để các em có thể nắm bắt được kiến thức. Thuận lợi của trường là có đến hơn 50% giáo viên người dân tộc, biết được hạn chế của các em mà đưa ra các cách dạy hiệu quả, quyết không cho các em “đi chậm” hơn so với các bạn khác”.

Thầy Trần Phước Sang cho biết: Nếu những năm trước đây, vẫn còn một số HS bỏ học, lưu ban thì trong năm học 2012- 2013, tỷ lệ bỏ học là 0%. Điều này cho thấy quyết tâm nuôi con ăn học của các gia đình người dân tộc được nâng lên rõ rệt.

“Đa số các gia đình người dân tộc Khmer làm ruộng hoặc công nhân... nhưng nhiều gia đình đã nhận thấy nếu không có được một nguồn tri thức thì không thể thoát nghèo, không thể vươn lên trong cuộc sống. Do đó, dù có làm suốt ngày ngoài đồng ruộng, tăng ca liên tục ở các công ty, thì họ vẫn cho con đi học, học để nuôi chữ, học để nuôi tương lai tươi sáng hơn”- thầy Trần Phước Sang nhận định.

Trường Tiểu học Phù Ly là một trong những trường có tỷ lệ HS người dân tộc Khmer cao nhất tỉnh. Tỷ lệ HS nghèo chiếm gần 38% nên việc duy trì sĩ số lớp học cũng gặp không ít khó khăn. Tuy nhiên, thầy Sơn Navy nói chắc chắn: “Mấy năm trước vận động đi học còn cực, chứ vài năm trở lại đây đã dễ lắm, cha mẹ luôn chủ động cho con mình đi học”.

Không dừng lại ở đó, hiện tỷ lệ HS Khmer đạt thành tích học tập khá giỏi chiếm hơn 25%. Trong chương trình SEQAP (Chương trình Đảm bảo chất lượng giáo dục trường học do Ngân hàng Thế giới, Bộ Phát triển quốc tế vương quốc Anh, Cơ quan phát triển vương quốc Bỉ tài trợ- PV), thi giữa học kỳ 2 vừa qua có hơn 41% HS Khmer đạt loại giỏi môn Tiếng Việt, trên 35% đạt loại giỏi môn Toán.

Cho thấy, tuy còn một số hạn chế nhưng tinh thần học tập, ý thức việc học từ các bậc cha mẹ đến các em HS hiện nay đã được nâng lên so với nhiều năm trước. “Tương lai của các em là tinh thần học tập hiện tại”- thầy Sơn Navy nói thêm.

Một học sinh tiểu học người dân tộc Khmer.

Học sẽ có tương lai

Chúng tôi tìm về xã Thiện Mỹ (Trà Ôn) để tìm hiểu về phong trào khuyến học ở địa phương, trong đó có nhiều gia đình được vinh danh gia đình hiếu học như anh Thạch Suôl, Thạch Tài,… Xã Thiện Mỹ, có rất nhiều tấm gương hiếu học; những bậc phụ huynh dù nghèo khó đến đâu, cũng thà bán đất để con mình được đi học đến nơi đến chốn.

Trò chuyện với anh Thạch Tài, lúc nào anh cũng cười sảng khoái khi “nhắc tới cái thời mấy đứa con học đại học, là còn thấy giựt mình”. Ngồi nhớ lại, anh tự hỏi không biết hồi đó làm sao mà mình vượt qua được? Thấy vợ hoang mang, thì cố trấn an chớ trong bụng rối bời, nhìn tương lai nó tối thui mù mịt; nhưng thà “cắm trụ đá” (bán đất), chớ quyết không dừng lại.

Vì kiến thức chính là tương lai của đời con mình. Hai vợ chồng mỗi ngày dậy từ 2- 3 giờ sáng, lo cắt rau chạy chợ, rồi quay lại thả trâu, 3 giờ chiều là phải có mấy bao cỏ mới đánh trâu về… Hai đứa con đều tốt nghiệp đại học, có công ăn việc làm ổn định, giờ anh mới thấy sự hy sinh của vợ chồng mình là xứng đáng…

Giữa nắng nóng trời hè, con đường đất ngoằn ngoèo thuộc ấp Giữa (xã Loan Mỹ- Tam Bình) dẫn chúng tôi đến căn nhà trống trước trống sau của cô Thạch Thị Năm. Vợ chồng cô Năm không có một mảnh đất cắm dùi, hàng ngày ai mướn gì làm nấy. Cô Năm chậm rãi nói: “Bữa nào không đi làm được là vợ chồng tui rầu thúi ruột”.

Vậy mà cô chú vẫn nuôi các con ăn học. Đến nay, con gái lớn là Thạch Thị Nươnl đã ra trường và có việc làm. “Không có tài sản cho con, mình phải cho nó học hành để tự nuôi thân nó. Bây giờ, nó đã có việc làm và gửi chút tiền về cho tôi hàng tháng”- cô Năm cười, bàn tay nhăn nheo chai sần chỉ tấm hình con gái trên vách.

Nhiều học sinh dân tộc Khmer cũng biết rằng: Học là con đường thoát nghèo bền vững.

Cho con cái nghề tử tế cũng là ước muốn của chú Thạch Tượng và cô Thạch Thị Nga ở xã Đông Thành (Bình Minh). Bao nhiêu vất vả thường ngày đều tan biến khi cô chú nói về các con: “Tụi nó đều chăm ngoan, học giỏi”.

Con gái lớn Thạch Thị Hiền đang là sinh viên năm nhất ngành Sư phạm Văn Khmer Nam Bộ- Trường Đại học Trà Vinh. Con gái kế là Thạch Thị Hậu vừa đạt cú đúp học sinh giỏi tỉnh môn Địa lớp 11 và 12. Con gái út Thạch Thị Hồng chuẩn bị vào Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh.

Đôi mắt sáng ngời niềm tin cuộc sống, Thạch Thị Hậu nói: “Thương cha mẹ đi làm cực khổ, chị em em càng cố gắng học và tiết kiệm hơn”. Mỗi khi có ở nhà, ba chị em lại cùng mẹ cha đi làm thuê đến mùa lúa thì đi làm đồng trọn gói “cắt, gom, tuốt và chở lúa về nhà” mỗi người góp một phần sức lực vừa làm vừa vui.

Còn chú Thạch Tượng vẫn thường nói với con mỗi khi gia đình sum họp “cha mẹ nghèo, không có cái chữ lận lưng nên mới khổ, mấy đứa phải ráng học cho cái thân mình sau này sung sướng hơn”.

Thầy Sơn Navy thì cho rằng, hiện nay người Khmer đã có ý thức sinh con ít, lo cho con ăn học đến nơi đến chốn, dù hoàn cảnh còn nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, phải kể sự quan tâm của Nhà nước, các cấp chính quyền, đoàn thể ở địa phương là rất lớn.

Bài, ảnh: KHÁNH DUY- CAO HUYỀN- NGỌC TRÂM