Thị xã Bình Minh: Quá trình xây dựng và phát triển

Ngày 28/12/2012, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký Nghị quyết 89, về việc thành lập thị xã Bình Minh. Cùng với việc điều chỉnh địa giới hành chính, để thành lập các phường; Bình Minh chính thức với vai trò một trung tâm đô thị mới, bên bờ Bắc sông Hậu.

Ngày 28/12/2012, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã ký Nghị quyết 89, về việc thành lập thị xã Bình Minh. Cùng với việc điều chỉnh địa giới hành chính, để thành lập các phường; Bình Minh chính thức với vai trò một trung tâm đô thị mới, bên bờ Bắc sông Hậu.

Từ đây, đánh dấu cột mốc quan trọng, trong suốt chặng đường lịch sử hình thành và phát triển vùng đất này.

Từ vùng đất đầm lầy hoang vu, dân cư thưa thớt của những năm đầu thế kỷ XVII, đã hình thành nên điểm họp chợ nhỏ, rồi trở thành điểm “dừng chân” giao thương mua bán của cả vùng Nam sông Hậu. Ban đầu, chỉ là con rạch nhỏ đổ ra vàm sông Hậu.

Con rạch có tên Cái Vồn. Tên phiên dịch sang chữ Hán là Bồn giang (sông Bồn). Cái Vồn có lẽ là từ ghép nửa thuần Việt nửa Khmer, vì người Khmer gọi là Srôk Tà Von, cho nên ghép từ “cái” và “von” lại mà thành Cái Vồn chăng?.

Ngay trong địa danh đã cho thấy, từ xa xưa đây là vùng đất cộng cư của 3 dân tộc anh em: Kinh, Hoa, Khmer cùng sát cánh đoàn kết bên nhau khai phá vùng đất mới ở phương Nam.

Năm 1832, vua Minh Mạng chia Nam kỳ thành 6 tỉnh: Gia Định, Biên Hòa, Định Tường (miền Đông), Vĩnh Long, An Giang, Hà Tiên (miền Tây).

Khi thực dân Pháp chiếm nước ta (1867), thì đến năm 1871, “lục tỉnh” được chia nhỏ thành nhiều tỉnh, nhiều đơn vị hành chính để dễ bề cai trị. Đến 1876, Pháp bỏ hẳn cấp tỉnh mà chia thành 4 khu, dưới khu là hạt. Khu vực Vĩnh Long gồm có 4 hạt là: Vĩnh Long, Bến Tre, Trà Vinh, Sa Đéc.

Năm 1889, Pháp lại bãi bỏ các danh xưng địa hạt mà thay bằng tỉnh và quận; tổng và xã thay bằng thôn, xã, phường, ấp. Cái Vồn lúc này thuộc tổng An Trường, quận Trà Ôn, tỉnh Cần Thơ.

Trước cách mạng tháng Tám năm 1945, một số xã như: Đông Thành, Mỹ Thuận, Mỹ Hòa, Tân Quới, Tân Lược thuộc quận Trà Ôn và quận Ô Môn, tỉnh Cần Thơ.

Đến thời kỳ này, Cái Vồn vẫn còn khá hoang sơ, cây cối, cỏ dại mọc um tùm, nhà cửa ngay ở chợ cũng còn khá xập xệ. Nhưng việc giao thương buôn bán ở bến chợ lại khá nhộn nhịp. Có một số người Hoa có gia đình sinh sống tại đây, nhưng lại qua Nam Vang làm ăn, họ thường về lấy hàng hóa nên neo đậu ghe xuồng dưới sông.

Phần sông Cái Vồn là nơi dừng chân của các ghe hàng đi Sài Gòn, có cả ghe chở cá mắm từ miệt dưới lên đây mua bán, trao đổi.

Đến năm 1957, quận Bình Minh mới chính thức được thành lập. Có điều trùng hợp thú vị, là đúng nửa thế kỷ sau, vào ngày 31/7/2007 Thủ tướng Chính phủ đã ký Nghị định 125/NĐ-CP, về việc điều chỉnh địa giới hành chính huyện Bình Minh.

Sự điều chỉnh về địa lý tự nhiên, là yếu tố tiên quyết, cơ bản để tái cơ cấu lại kinh tế- xã hội theo hướng “công nghiệp- xây dựng, thương mại- dịch vụ và nông nghiệp”, tạo bước phát triển đột phá. Và đúng 5 năm sau, thị xã Bình Minh chính thức được công nhận.

Đến giấc mơ “kết nối”

Không phải ngẫu nhiên, mà đô thị trung tâm của Bình Minh được xây dựng theo trục chính Nam Bắc của Quốc lộ 1A, và hướng mở “mặt tiền” theo các trục đường xương cá về phía Đông. Đó là hướng đón mặt trời lên phía cầu Cần Thơ, là cây cầu dây văng cuối cùng và hiện đại nhất trên quốc lộ 1A nối liền thị trấn Năm Căn tỉnh Cà Mau, đến cột mốc số 0 tỉnh Lạng Sơn. Kết nối

Nếu nói một cách hình tượng, cầu Cần Thơ như một đòn bẩy để bật lên vùng đất cuối trời phương Nam, thì Bình Minh sẽ đóng vai trò “điểm tựa” của chiếc đòn bẩy, với tổng thể khu đô thị- công nghiệp- thương mại- dịch vụ phức hợp trong tương lai.

Địa thế đó, giúp cho đô thị Cái Vồn có ý nghĩa như cánh tay nối dài của TP Vĩnh Long. Và đóng vai trò cửa ngõ quan trọng trong giao lưu và phát triển kinh tế ra bên ngoài; đặc biệt là TP Cần Thơ và các tỉnh ở bờ Nam sông Hậu.

Đó không phải là sự bay bổng của trí tưởng tượng, mà là cả một quá trình chuẩn bị lâu dài, nghiêm túc và sự chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, cùng với sự quyết tâm, nỗ lực không mệt mỏi của Đảng bộ và nhân dân thị xã Bình Minh.

Với vị trí địa lý thuận lợi cho việc mở rộng phát triển theo hướng liên kết vùng. Đồng chí Nguyễn Thành Phan- Ủy viên Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư- Chủ tịch UBND thị xã Bình Minh nhận định: “Bình Minh hội đủ điều kiện thuận lợi mà ít nơi nào có được.

Giờ đây, đứng trên cầu Cần Thơ từ độ cao 30m, phía dưới là dòng chảy sông Hậu hiền hòa, sẽ nhìn thấy một bức tranh cân xứng giữa hai bờ Nam Bắc. khi từ phía Bình Minh dần hình thành một khu đô thị, được viền quanh bởi màu xanh của sông nước và cây trái đặc sản.

Một đô thị được phát triển có định hướng đột phá, nhưng sẽ không đánh mất đi vẻ hài hòa bền vững của vùng sông nước miệt vườn.

QUANG THUẦN