Khốn đốn vì mai vàng vội “ăn tết”

Thời tiết năm nay bất thường khiến nhiều vườn mai ở ĐBSCL chưa được lặt lá đã vội… ăn tết sớm. Nhiều nhà vườn kinh doanh mai “ngồi đống lửa” trước nguy cơ thất thu khi Tết Nguyên đán đã gần kề.

Nhiều người dự đoán khả năng tết năm nay mai vàng sẽ khan hiếm. Ảnh: Mai vàng tại chợ hoa Tết Nhâm Thìn 2012.

Thời tiết năm nay bất thường khiến nhiều vườn mai ở ĐBSCL chưa được lặt lá đã vội… ăn tết sớm. Nhiều nhà vườn kinh doanh mai “ngồi đống lửa” trước nguy cơ thất thu khi Tết Nguyên đán đã gần kề.

Thất thu không nhỏ

Bây giờ về làng hoa kiểng Cái Mơn (xã Vĩnh Thành- Chợ Lách- Bến Tre) hỏi chuyện mai vàng đều nhận được những cái lắc đầu ngao ngán vì nhiều gốc mai vàng ở thời kỳ bung vỏ lụa.

Cô Nguyễn Thị Hồng (ấp Vĩnh Chinh, xã Vĩnh Thành, Chợ Lách- Bến Tre) có kinh nghiệm trên 10 năm trồng hoa kiểng cho biết: “Năm nay thời tiết khắc nghiệt quá, cuối tháng 11 (âm lịch) mà trời vẫn còn mưa khiến mai bung nở. Vẫn biết mai nở thành nhiều đợt nhưng mai nở rộ từ bây giờ thì đến tết cây chỉ còn loe hoe vài bông, bán cho ai được nữa”.

Vườn mai của cô Hồng có trên 200 gốc, có cây đã gần chục tuổi, có cây năm nay chỉ mới sửa tán chuẩn bị đưa vào kinh doanh nhưng hiện từ cây lớn đến nhỏ đều đã nở hoa. Theo cô Hồng, những năm trước, cũng xuất hiện tình trạng này nhưng số lượng chỉ vài cây. Do mai nở rải rác nên nhiều thương lái chê và khả năng “hàng” mai vàng năm nay mất trắng là rất có thể.

Dọc các nẻo đường quê ở xã Phước Định (Long Hồ- Vĩnh Long) đâu đâu cũng thấy mai vàng bung nở. Nhiều cây mai có đến 60- 70% nụ đã bung vỏ. Bà Lê Thị Kim Vân- Trưởng ấp Phước Định 2 cho hay: “Địa phương có trên 200 hộ trồng mai vàng, hộ ít nhất cũng vài chục gốc, còn nhiều lên đến vài trăm gốc. Do ảnh hưởng thời tiết nên năm nay có trên 25% lượng mai phải dẹp một bên chờ tết năm sau”.

Chuẩn bị hoa kiểng tết, năm nay anh Ẩn (xã Trường An- TP Vĩnh Long) cũng đã sẵn sàng với trên 10 gốc mai đã cắt tỉa ngon lành. Dự định những ngày tới sẽ “trộn” các hoa kiểng khác tung bán ra thị trường nhưng hiện phân nửa số mai đã trổ bông. “Kiểu này đành để ở nhà chờ năm sau, chăm sóc lại mới đem bán chứ ra bông hết ai đâu mà mua”.

Ông Dương Văn Huyền- Chủ nhiệm Hợp tác xã Cây giống và hoa kiểng Cái Mơn cho rằng, nguyên nhân mai nở sớm là do thời tiết. Cụ thể vào cuối tháng 9 âm lịch, nơi đây xảy ra 1 đợt mưa và đợt nắng kéo dài, khiến cây không kịp thích nghi, còn người trồng trở tay không kịp.

“Hiện chưa thống kê chính xác mai thiệt hại do trổ bông sớm nhưng nhiều khả năng số lượng cao hơn năm trước và chắc chắn lượng hàng cung ra thị trường thiếu hụt và giá sẽ tăng”- ông Huyền nhận định.

Để mai ra hoa đúng tết

Theo ông Dương Văn Huyền: Đối với những vườn mai đã ra bông, nhà vườn không nên tốn công để lặt bỏ vì lặt bông này nó sẽ nở bông khác. Giải pháp tốt nhất là bón phân đạm hoặc xịt phân bón lá có nhiều đạm để hạn chế nở hoa.

Còn theo các nhà vườn trồng mai lâu năm, để hoa nở đúng dịp tết, tốt nhất người trồng mai phải tính toán kỹ việc ngắt lá; cân đo thời tiết, kích cỡ nụ hoa.

Thường nếu thời điểm những tháng cuối năm nắng tốt, khí trời ấm áp thì chắc chắn hoa mai sẽ nở sớm, người trồng mai nên lặt lá muộn. Ngược lại, trời có mưa to hay khí trời chuyển lạnh thì mai thường ra hoa trễ.

Nhiều nhà vườn lo thất thu vì mai “ăn tết” sớm.

Riêng việc quan sát nụ hoa trên cây trước khi ngắt lá, ông Dương Văn Huyền lưu ý, nên quan sát nụ hoa từng cây mai lớn nhỏ ra sao rồi kết hợp với thời tiết để tính toán ngày nào tiến hành ngắt lá mai phù hợp.

Bên cạnh, cũng nên lưu ý là sau ngày trẩy lá cần theo dõi sự biến động của thời tiết bên ngoài. Nếu thấy khả năng mai nở trễ thì nên bón thúc bằng cách hòa loãng phân NPK (10 lít nước cho 1 muỗng canh phân) tưới cho cây để hoa nở sớm.

Ngược lại, trời đang nắng hạn mà đổ mưa rào thì nên hạn chế số lần tưới nước trong ngày, chỉ tưới buổi trưa với lượng vừa phải. Đồng thời, gặp nắng trở lại nên đem cây ra phơi để “hãm” không cho nở sớm.

Còn theo ông Nguyễn Văn Mẫn- Chủ tịch Hội Sinh vật cảnh tỉnh Vĩnh Long: Nếu thời điểm này mai ra bông thì có 2 cách mà ông đã thực hiện mang lại hiệu quả tốt là lấy bao, đệm che chắn và để mai vào bóng mát hoặc dùng nước đá tưới vào gốc.
 
“Thường những hộ trồng ít thì có thể áp dụng cách này hiệu quả, tuy nhiên những hộ trồng nhiều do tốn kém nên thường họ để đại, được bao nhiêu ăn bấy nhiêu”.
 
Gặp nhiều bất lợi, song khi hỏi về giá mai năm nay, nhiều nghệ nhân ở Bến Tre khẳng định, giá mai sẽ không tăng giá, thậm chí bán rẻ hơn những năm trước để thanh lý hết lượng mai đang có.

Bài, ảnh: HOÀNG MINH