Nhiều bằng cấp, ít chất xám

06:10, 20/10/2012

Số lượng giáo sư, tiến sĩ của Việt Nam đang nhiều nhất khu vực Đông Nam Á. Tin này đương nhiên là vui rồi. Nhưng kèm theo đó là một vấn đề khác: Vậy mà số lượng các bài báo công bố quốc tế của cả nước ta trong 1 năm chỉ bằng với số lượng bài báo được công bố của 1 trường đại học tại Thái Lan.

Số lượng giáo sư, tiến sĩ của Việt Nam đang nhiều nhất khu vực Đông Nam Á. Tin này đương nhiên là vui rồi. Nhưng kèm theo đó là một vấn đề khác: Vậy mà số lượng các bài báo công bố quốc tế của cả nước ta trong 1 năm chỉ bằng với số lượng bài báo được công bố của 1 trường đại học tại Thái Lan. Cho nên “Tình hình khoa học, giáo dục nước nhà rất cấp bách”, như nhận định của Phó Tổng thư ký Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) Phạm Bích San mới đây.

Nhìn lại, trong những năm gần đây, các trường đại học và số tuyển sinh đại học cũng “bùng nổ” chưa từng có. Nếu năm 1987 cả nước chỉ tuyển trên 34.000 sinh viên, thì tới năm 2009, đã tuyển tới trên 500.000. “Cổng trường đại học cao vời vợi” như một câu thơ nào đó đã trở nên… gần xịu.

Song, số lượng vọt tăng đã khiến cho chất lượng càng đuối, không thể chạy theo kịp. Không có trường đại học nào của Việt Nam trong 500 trường đại học đứng đầu thế giới. Nói như Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên: “Đại học giờ nhiều quá nhưng thầy thì đi mượn, thầy giảng trên lớp mà chạy sô như đi hát. Rồi thì đủ các loại đào tạo tại chức, khi tốt nghiệp cũng đội mũ “chào mào” rất oách, nhưng hỏi đến kiến thức thực tế thì không còn biết nói thế nào”. Bởi vậy mới có chuyện nơi này “nói không với đại học tại chức”, nơi kia tuyển người làm chỉ nhất định “đại học chính quy, loại khá trở lên” mới được vào.

Đào tạo đại học và sau đại học là đào tạo nhân tài cho đất nước, mà hiền tài là rường cột của quốc gia. Vậy, nếu những “sản phẩm”, những bằng cấp đưa ra ngày càng nhiều mà chất lượng không có hoặc không tương xứng thì sẽ ra sao?

Trong khi đó, các trường đại học vẫn “trăm hoa đua nở” và theo đề án, cả nước sẽ có thêm khoảng 23.000 tiến sĩ vào năm 2020. Tổng kinh phí đầu tư dự kiến lên tới 14.000 tỷ đồng. Mong rằng, với số bằng cấp nhiều như vậy, những “tiến sĩ thật” sẽ mang về cho nước nhà tri thức, khoa học công nghệ hiện đại, cũng nhiều… gần bằng như vậy.

PHƯƠNG NAM

Đường dây nóng: 0909645589.

Phóng sự ảnh